Szanowni Państwo,
jednym z rodzajów procedur przetargowych na roboty budowlane jest system lub formuła zaprojektuj i wybuduj. Spotkać się można z różnorodną pisownią owego systemu – wielką i małą literą, z cudzysłowem i bez cudzysłowu. Która z form jest poprawna i do jakich reguł należy się w tym wypadku odnieść?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Czytelniczka

Szanowni Państwo,
pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
Kreślę się z poważaniem
— Mieszko Wandowicz

PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).

Dzień dobry,
bardzo zależy mi na wyjaśnieniu sporu dotyczącego stosowania wyrażenia Wasza Magnificencja i Jego Magnificencja w liście wysokiego urzędnika państwowego na inaugurację roku akademickiego. List odczytany jest na uroczystości inauguracji.
Przytaczam sporny fragment:

Wasza Magnificencjo,
Wysoki Senacie,
Szanowna Społeczności Akademicka,
dziękuję za zaproszenie na inaugurację roku akademickiego 2018/2019 w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu. W dniu, w którym uroczyście rozpoczynacie Państwo kolejny etap działalności Uczelni, pragnę przekazać Jego Magnificencji, Wysokiemu Senatowi, kadrze naukowo-dydaktycznej i wszystkim, którzy współtworzą społeczność akademicką, wyrazy szacunku i zapewnienia o mojej pamięci.

Wątpliwość dotyczy wyróżnionych wyrazów. Według mnie zaimek Jego stosujemy tylko wtedy, gdy mówimy o rektorze podczas jego nieobecności, natomiast w sytuacji, w której odczytywany jest ten list, gdy na sali siedzi rektor, w tekście listu także powinno być pragnę przekazać Waszej Magnificencji…

Czy się mylę? Czy możliwa jest taka interpretacja, że w tytule zwracamy się do poszczególnych osób i grup, a w tekście mówimy o nich w trzeciej osobie?
Dodam jeszcze, że w dalszej części listu stosujemy zwrot Szanowni Państwo, życzę…
I jeszcze jedno pytanie: wiem, że powinno się zwracać Magnificencjo lub Panie Rektorze.
Czy zwrot w liście Magnificencjo Panie Rektorze lub Magnificencjo Księże Rektorze jest błędem?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Czytelniczka

Jak poprawnie powinno brzmieć zdanie: „Im lepiej zarabiamy, tym na więcej sobie możemy pozwolić” czy „Im lepiej zarabiamy, na tym więcej sobie możemy pozwolić”?

Witam,
Chciałam zapytać o zasady wstawienia przecinków w poniższym zdaniu: Było wiele mechanizmów które mam nadzieję pozwoliły Ci wystartować pracę. Mamy zasadę, która mówi, iż przed które stawiamy przecinek. Oraz taką, która każe oddzielać przecinkami zdania wtrącone. Czy w takim razie wersją poprawną będzie: Było wiele mechanizmów, które, mam nadzieję, pozwoliły Ci wystartować pracę? Czy przecinki w tej sytuacji powinny być jednak umiejscowione inaczej?
Pozdrawiam,
Magda

Szanowni Państwo,
czy zdanie On mi tego nie kazał robić w znaczeniu ‘On mi zabronił’ jest poprawne? A może to regionalizm? Spotkałam się z tą formą pod Częstochową i dla mnie to dość mylące, bo zawsze słyszałam taką formę tylko w znaczeniu ‘Nic mi nie mówił, że mam to zrobić, ale też nie zabronił’.
Z poważaniem

Przykładowy jest zapis pewnego przepisu prawa:

Pozwolenia nie wymaga poruszanie się ruchem skośnym przyporządkowanym do:
1) toru jazdy, o której mowa w ust. 1, albo toru głównego, w którym ruch wahadłowy jest jednostajny prostoliniowy;

Czy w pkt. 1 tego zapisu, część zdania: .. w którym ruch wahadłowy jest jednostajny prostoliniowy ma zastosowanie tylko do fragmentu zapisu po spójniku albo, czy odnosi się również do zapisu przed tym spójnikiem?

Proszę o informację, czy i jak odmieniać męskie formy nazwisk: Plater, Plater-Zyberk, Broel-Plater.

Szanowni Państwo,

skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

Pozdrawiam, P.R.

Dzień dobry,

Dlaczego mówimy: prawo jazdy, karta rowerowa, licencja pilota, uprawnienia na wózki widłowe, patent żeglarski? Dlaczego nie można użyć, przykładowo, słowa prawo, które przecież oznacza pozwolenie lub ,zezwolenie, do wszystkich powyższych środków transportu?

Dziękuję za odpowiedź.

Serdecznie pozdrawiam.