Dzień dobry,

zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

Kierpeć (pisany przez ć, jako oboczność dla formy kierpec) jest w Małym słowniku języka polskiego M. Arcta oraz w Słowniku języka polskiego S. Skorupki. Jednak inni słownikarze, od Brücknera przez Doroszewskiego aż po Dubisza, formy tej nie wspominają. Czy zatem te dwa wspomniane na wstępie źródła odnotowały formę rzadką, czy też przytrafił im się błąd?

Proszę powiedzieć mi, czy teraz obowiązuje pisownia hiszpańskiego miasta Kordowa, czy też dopuszczalna jest zarówno postać Kordoba, jak i Kordowa?

Piszę pracę magisterską dotyczącą Samów, czyli Lapończyków. W Słowniku języka polskiego odnalazłam słowo Lapończyk, nie ma natomiast wyrazu Sam. Jednak członkowie tej grupy etnicznej uważają określenie Lapp za obraźliwe i domagają się używania nazwy Sami. Większość badaczy przychyla się do tej prośby i np. w całej literaturze angielskojęzycznej w ostatnich latach zamiast wyrazu Lapp pojawia się Sami. Co myślą Państwo o takich słowach jak Sam, Samowie, samski?

W lekturze szkolnej występuje forma łebek. Czy można lub należy dzieciom w zeszytach poprawiać łepek na łebek, skoro w słownikach te formy występują jako oboczne? Co robić, jeśli w klasie część dzieci wybiera jedną, część drugą formę? Łepka słowniki nie uznają za formę potoczną, gorszą…

Szanowni Państwo,
w jaki sposób należy napisać określenie mega komfortowy? Wiem, że mega można zastąpić słowem niezwykle czy bardzo, ale chodzi o oddanie pewnych emocji. Czy w publikacji to określenie brzmi za bardzo potocznie?
Dziękuję za odpowiedź.
Łączę pozdrowienia,
AP

Jak powinno się akcentować wyrażenia przyimkowe ze słowem msza? Byłem na MSZY czy byłem NA mszy? Służyć do MSZY czy służyć DO mszy? O ile w pierwszym wypadku spotyka się obydwa sposoby akcentowania, o tyle w drugim wypadku akcent tradycyjnie pada raczej na zaimek. Ponadto, przyjmując, że poprawny (niekoniecznie jako jedyny) jest akcent na przyimek (czyli jeden zestrój akcentowy), to czy poprawna będzie np. forma przede mszą?

W naszych publikacjach często występuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy. W związku z tym pytanie: jak należy pisać te fundusze – wielką czy małą literą? Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych może istnieć w każdym zakładzie pracy, dlatego wydaje mi się, że można go pisać małymi literami.
Problem pojawia się przy jego skrócie, który także często jest używany w publikacjach fachowych: ZFSS czy zfss? Z kolei Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy są odrębnymi, ponadzakładowymi funduszami, dlatego moim zdaniem należy je pisać wielkimi literami.
Czy mam rację?

Szanowni Państwo,
pytanie dotyczy dwóch sal obrad. Pierwsza otrzymała imię „Orła Białego”, druga „Znaku Rodła”. Czy na tablicy informacyjnej przy wejściu do sali powinien zostać umieszczony napis Sala im.(imienia?) Orła Białego (a więc i: Sala im. Znaku Rodła), czy też możliwa jest wersja Sala Orła Białego (Sala Znaku Rodła)? Czy powinno się zastosować cudzysłów (Sala im. „Orła Białego”)?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź, gdyż przygotowywany jest właśnie projekt graficzny tablic informacyjnych.

Szanowni Państwo,
jestem matematykiem – i tej dziedziny dotyczy moje pytanie. W angielskiej terminologii używa się pojęcie enveloping algebra, co zostało na język polski przetłumaczone jako algebra obwiednia. Mam tu zatem pytanie – czy słowo obwiednia byłoby w tym wypadku rzeczownikiem czy przymiotnikiem? Czy zatem odmieniałoby się algebry obwiedni czy algebry obwiedniej?