-
Pomidor – owoc czy warzywo? 21.03.201621.03.2016Szanowni Państwo,
spotykam się czasem z pewnym zdziwieniem, że pomidor jest owocem, a nie warzywem. Formalnie rzecz biorąc, warzywa są chyba po prostu szerszą kategorią niż owoce i każdy owoc jest warzywem, ale nie na odwrót. Niemniej w języku potocznym zwykliśmy nazywać warzywami te warzywa, które nie są owocami. Poza tym chyba na ogół owoce są w naszym odbiorze słodkie, a warzywa nie i może stąd zdziwienie z powodu pomidora. Ciekaw jestem Państwa opinii.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
predestynować i predysponować10.10.200810.10.2008Czy słów predestynować oraz predysponować można używać zamiennie? Przykład: „Moje wykształcenie predestynuje (predysponuje?) mnie do wykonywania zawodu księgowej”.
Z góry dziękuję. -
Pytania testowe w postaci list wyliczeniowych
17.05.202317.05.2023Dzień dobry! Chciałabym zapytać o Państwa zdanie dotyczące interpunkcji w pytaniach testowych. Wydaje mi się, że dominuje tendencja do traktowania ich jako list wyliczeniowych, tak też uczyniono w niniejszej poradzie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/interpunkcja-w-listach-wyliczeniowych;9367.html. Mnie natomiast bardzo jasne i słuszne wydają się reguły zaproponowane na stronie Rady Języka Polskiego: https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/234-niespojnoci-w-testach-egzaminacyjnych. Czy stosowanie się do nich i np. kończenie każdej odpowiedzi kropką będzie błędem?
Łączę pozdrowienia i z góry dziękuję za odpowiedź
Joanna
-
rozbieżności między słownikami17.06.200217.06.2002Szanowni Państwo,
Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
Pozdrawiamy.
Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego -
skróty i symbole27.09.201227.09.2012W Edycji tekstów A. Wolański pisze, że poprawny polski skrót wyrazu sekunda to sek., nie s, natomiast w Słowniku poprawnej polszczyzny PWN można przeczytać, że sek. to… dawny skrót wyrazu sekunda. W Słowniku ortograficznym PWN jedyny skrót w haśle sekunda to właśnie s, a Uniwersalny słownik języka polskiego PWN proponuje oba skróty. Podobne rozbieżności dotyczą m.in. skrótu od słowa godzina (godz., h, g.).
-
Służyć
10.10.202110.10.2021Czy właściwe jest sformułowanie poszukiwanie nowych narzędzi służących przemieszczaniu się człowieka, czy raczej powinno być: poszukiwanie nowych narzędzi służących do przemieszczania się człowieka?
-
Spieszony oddział – ….. oddział? 3.10.20163.10.2016Ostatnio zafrapował mnie językowy problem militarny. Oddział jazdy można spieszyć, wtedy prowadzi walkę na własnych nogach. Jak natomiast nazwać sytuację odwrotną: oddział piechoty zostaje posadzony na koniach?
Serdecznie pozdrawiam
-
szeregowanie alfabetyczne kwestią umowy28.06.201328.06.2013W Edycji tekstów zaleca się, aby nazwiska z przedrostkami M'-, Mc- i Mac- szeregować tak, jakby były zbudowane z przedrostka Mac- i właściwego nazwiska (s. 370). Czy nie uważają Państwo jednak, że z punktu widzenia przeciętnego użytkownika słowników i encyklopedii, który nie musi przecież wiedzieć, iż McDonald powinien stać przed Macmillanem, owa reguła jest niepraktyczna? Notabene słowniki i encyklopedie PWN nie respektują tej zasady.
-
terminal26.09.200626.09.2006Jak jest prawidłowa forma rzeczownika terminal w dopełniaczu liczby pojedynczej? Chodzi mi o zdanie: „Spółka rozpoczęła budowę terminalu / terminala kontenerowego”.
-
Transkrypcja wyrazów sanskryckich6.07.20166.07.2016Szanowni Eksperci,
proszę o radę co do zapisu słów sanskryckich, które pozostawiam bez tłumaczenia, np.: pramāṇa, puruṣa, prakṛti, Māṭharavṛtti. Jaki sposób zapisu jest bardziej zgodny z normami języka polskiego: transkrypcja spolszczona czy międzynarodowa transliteracja naukowa, do której dodaje się końcówki polskie? Do tej pory preferowałam zapis w międzynarodowej transliteracji z dodaniem polskich końcówek i wyróżnieniem kursywą, np.: pramāṇa – pramāṇy, puruṣa – puruṣy.