sjp.pwn.pl
  • jeszcze o kwestiach dialogowych

    23.03.2015
    23.03.2015

    Szanowni Państwo,

    czy szyk orzeczenie + podmiot, gdy mamy do czynienia z czasownikami oznaczającymi mówienie, jest jedynym dopuszczalnym? Czasami trudno zastosować tę regułę, np. zdanie: „Bo widzi pan – Rafał wszedł mu w słowo – nauczyciel musi…” chyba powinno brzmieć: „Bo widzi pan – wszedł mu w słowo Rafał – nauczyciel musi…”. Tak samo w przykładzie: „Chcę małego kota – wyrzucała z siebie słowa z szybkością karabinu dziewczynka”.

    Pozdrawiam

    Anna

  • Jeszcze o lilipucie
    18.10.2019
    18.10.2019
    Szanowna Pani Profesor,
    bardzo dziękuję za odpowiedź. Jeśli można, mam jeszcze pytanie uszczegóławiające. Rzeczywiście w internecie można znaleźć liczne przykłady użycia nazw kogut liliput, liliputek, np.: „Ma siedem kur i koguta liliputa, który ma już 15 lat”, „U babci Jasi jest kogut liliputek” itd.
    Czy można określić go skrótowo (por. np. piekarnia-liliput, https://sjp.pwn.pl/doroszewski/liliput;5446772.html) jako liliput, liliputek?
    Chodzi mi wyłącznie o aspekt językowy.
    Z poważaniem
    AD
  • Jeszcze o nazwisku Casey
    8.01.2019
    8.01.2019
    Szanowni Państwo,
    mocno mnie zdziwiła porada https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nazwiska-Casey-Corey-Dudley;19072.html. Wspomniana reguła [243] c) ma jednoznaczne brzmienie. Czemu więc nie mamy jej stosować do nazwisk typu Casey, skoro „są zakończone w piśmie na -y po samogłosce”? Taką interpretację potwierdza np. obecne w WSO hasło Carrey — odmieniane rzeczownikowe mimo wymowy zbliżonej do [kari] (wg Encyklopedii internetowej PWN).
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Jeszcze o świętym mikołaju / Świętym Mikołaju
    21.11.2017
    21.11.2017
    Szanowni Państwo,
    zadałem kiedyś takie pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Swiety-Mikolaj-i-swiety-mikolaj;17606.html. Zajrzałem ostatnio do odpowiedzi i stwierdziłem, że nadal nie jestem pewien, jak pisać o Świętym Mikołaju w znaczeniu fikcyjnej, czy też symbolicznej, postaci obdarowującej prezentami. Np. Piszę list do Świętego Mikołaja, Dostałem to od Świętego Mikołaja itp. Przykłady cytowane w poradzie dotyczą innych znaczeń.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • jeszcze o topmodelkach (!)
    14.01.2008
    14.01.2008
    Nawiązując do https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/;8765, chcę o coś dopytać. Top eksmodelka w moim odczuciu określa osobę, która wciąż wiedzie prym, choć nie jest już modelką (top nie zostało anulowane). Byłaby to więc forma i osobliwa, i prowadząca do nieporozumień. Modelkę, która tylko straciła wiodącą pozycję, modelką pozostając, wolałbym nazwać eks+(top modelką). Rozumiem dużą trudność w zapisaniu tych trzech członów w takiej kolejności. Ale czy w języku mówionym byłoby to do przyjęcia?
  • Jeszcze o wypuście

    27.06.2018
    27.06.2018

    Pani Katarzyno,

    dziękuję za odpowiedź [https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wypust;18708.html]


    Chciałbym dookreślić zapytanie. Słowo wypust używane jest w kontekście wydawania na rynek nowej edycji towaru, poniżej łączę stronę z przykładem w pierwszym akapicie.

    Czy takie użycie słowa wypust jest poprawne?


    https://www.milerpije.pl/ardbeg-ardbog-islay-single-malt.html


    https://www.google.pl/search?q=nowy+wypust+whisky&oq=nowy+wypust+whisky&aqs=chrome..69i57.4321j0j4&sourceid=chrome&ie=UTF-8


    Jakub Grabowski

  • Jeszcze o wyznaniu
    19.02.2019
    19.02.2019
    Szanowni Państwo!
    Zaintrygowała mnie Państwa definicja wyznania https://sjp.pwn.pl/sjp/wyznanie;2541325.html, z której wynika, że wyznanie, to jest religia. Czy aby na pewno pojęcia wyznanie oraz religia są tożsame? Może to tylko niezbyt zgrabnie skonstruowana definicja?

    Z poważaniem
    Michałowicz
  • Jeszcze raz nt. zapisu Miss Polonia
    11.12.2017
    11.12.2017
    Szanowni Państwo,
    WSO podaje w haśle „miss”: „Miss Polonia, Miss Polski (osoba), wybory miss Polonia”. Tymczasem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Miss-Polonia;13357.html wynika, że należy zapisywać słowo „miss” na odwrót, tj. wielką literą, gdy mowa o konkursie, a małą, gdy chodzi o laureatkę. Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku czy może po prostu czegoś nie rozumiem?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • jeszcze raz o kwestiach dialogowych

    23.03.2015
    23.03.2015

    Czy poniższe zdania zapisałam poprawnie?

    Uroda to nie wszystko – wymamrotała (wymruczała/wyszeptała).
    Jasne. – Przytaknęła (Poparła ją).
    To nie może być prawda – jęknęła.
    Aśka, ta wysoka i chuda. – Tłumaczyła jej.
    Musiałem zostać po godzinach. – Tłumaczył się (Skłamał).
    Sama jesteś niemądra. – Zaatakowała (ale: warknęła/niemalże zawarczała).
    Sesja nie zając. – Roześmiała się głośno (Zażartowała).

    Czy istnieje publikacja zawierająca listę czasowników oznaczających mówienie?

    Pozdrawiam

  • Jeszcze raz o pisowni niby (jako partykuły)
    15.06.2018
    15.06.2018
    Mam wątpliwość co do porady: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/O-pisowni-czastki-niby;18198.html. Czy w drugim przykładzie niby nie jest partykułą, a nie przedrostkiem: „(…), który niby [jako] turysta, niby [jako] badacz historyk (…)”? W pierwszym przykładzie także wydaje mi się, że chodzi o nieco inną funkcję niby. Coś jak: „nieco polska, nieco niemiecka”, „ni to polska, ni to niemiecka”, „niby to polska, niby to…”. Czy zatem w obu przypadkach pisownia rozdzielna nie byłaby odpowiednia?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego