sjp
  • Nie było łatwo – i co dalej?
    7.10.2019
    7.10.2019
    Witam! Mam takie pytanie: która wersja zdania jest poprawna (z dopełniaczem czy z biernikiem)?
    Dawniej nie było łatwo znaleźć dobrej pracy
    Dawniej nie było łatwo znaleźć dobrą pracę.

    Z góry dziękuję za odpowiedź!
  • nie pierwszy

    28.11.2013
    28.11.2013

    O pisowni rozłącznej nie pierwszy mówi reguła https://sjp.pwn.pl/zasady/173-46-4-Przed-liczebnikami;629522.html. Czy istnieje jakiś przypadek, kiedy piszemy niepierwszy? Taką pisownię jako poprawną firmuje jeden z internetowych słowników, jak gdyby pierwszy uznano za przymiotnik, nie liczebnik.

  • Nie wyróżniamy kursywą wyrazów przyswojonych
    7.07.2020
    7.07.2020
    Szanowni Państwo,
    chodzi mi o zapis wyrazów obcych. Obce słowo traci kursywę, kiedy przybiera polskie końcówki fleksyjne, to wiem, ten temat był zresztą tu poruszany, np. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zapis-wyrazow-obcych-nieprzyswojonych;14429.html
    Chciałabym jednak spytać, czy takie obce słowo, które raz zapiszę z polską końcówką, wraca potem do swojej kursywy w formie podstawowej (w mianowniku), czy traci ją już w danym tekście na zawsze.
    Z góry dziękuję
    Katarzyna Marczewska
  • (Nie)wyróżnianie wyrazów nieprzyswojonych

    9.09.2020
    9.09.2020

    Tłumaczę książkę o włoskim makaronie. Jak powinnam zapisywać specjalistyczne nazwy? Niektóre są już w SJP (spaghetti, fettuccine), więc teoretycznie nie wymagają kursywy, ale mnóstwo innych nie (garganelli, fazzoletti...). Czy uspójnić i pisać wszystkie pismem pochyłym, czy za każdym razem sprawdzać stopień przyswojenia w polszczyźnie i różnicować?

    Grazie mille

    Dorota

  • Nie wystarczy
    29.04.2019
    29.04.2019
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest sformułowanie: Nie wystarczy mieć marzeń? Tę frazę zobaczyłam na reklamach jednego z banków. Czasownik mieć łączy się z biernikiem, a więc powinno to brzmieć: Nie wystarczy mieć marzenia.

    Z wyrazami szacunku,
    Magdalena Mądrzak
  • Niezabawem

    24.10.2020
    24.10.2020

    Odnośnie niebawem: wprawdzie za niebawem to błąd, ale niezabawem chyba kiedyś istniało, czego dowodzi bajka Krasickiego „Jagnię i wilcy”:


    Zawżdy znajdzie przyczynę, kto zdobyczy pragnie.

    Dwóch wilków jedno w lesie nadybali jagnię;

    Już go mieli rozerwać, rzekło: "Jakim prawem?"

    "Smacznyś, słaby i w lesie!" – Zjedli niezabawem.

    Łukasz

  • Niskoli- on czy wysokoprocentowy?
    23.11.2018
    23.11.2018
    Dzień dobry!
    Czy mogę prosić o rozstrzygnięcie poniższego dylematu?
    Czy poprawny będzie zapis nisko-li on czy wysokoprocentowy (bo byłoby przecież niskoprocentowyli on czy wysokoprocentowy w wersji nieskróconej) czy też niskoli- on czy wysokoprocentowy?

    Z góry bardzo dziękuję. Z poważaniem
    Agnieszka Buczkowska
  • obłuda i cynizm
    1.09.2014
    1.09.2014
    W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
  • Obraniać się

    22.10.2020
    22.10.2020

    Szanowni Państwo,

    W Rzeczpospolitej, dość cenionej gazecie przeczytałem, że "40 proc. doktorantów obrania prace doktorskie". Czy taka postać czasownika jest w ogóle poprawna? Myślałem, że można w czasie teraźniejszym powiedzieć tylko, że broni prace doktorskie.


    Z poważaniem,

    Łukasz

  • O co się rozchodzi z tymi przymiotnikami?
    18.02.2019
    18.02.2019
    Czy przymiotniki od nazw własnych (np. profil instagramowy) pisze się od dużej litery?
    SJP PWN nie podaje tego znaczenia, ale czy czasownika rozchodzić się można używać w znaczeniu ‘o co masz pretensje’? (Moja koleżanka często pyta: O co ci się rozchodzi?, a chodzi jej o to, o co się gniewasz).

    Pozdrawiam!
    D.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego