sąd
  • Dwukropek w wyroku sądowym

    8.04.2024
    8.04.2024

    Dzień dobry, jako prawnik mam problem z interpunkcją urzędowego tekstu.

    W wyrokach sądowych wszelkich instancji tradycyjnie używa się zwrotu „Sąd zważył, co następuje:”, co jest wstępem do szerokiego przedstawienia prawnych motywów wyroku — nie jako wyliczenie, ale jako ciągły, czasem kilkustronicowy tekst. Czy użycie dwukropka na końcu zwrotu jest w takiej sytuacji prawidłowe? Może raczeń powinno używać się wówczas kropki? A może dwukropek jest poprawnie użyty tylko wówczas, gdy później następuje zdanie w rodzaju „powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości” lub „apelacja jest bezzasadna”?

    Z poważaniem

    Piotr

  • juror i sędzia
    30.12.2012
    30.12.2012
    Nurtuje mnie pewna sprawa: jak to jest ze słowami sędzia i juror? Czy możemy używać ich dowolnie (zamiennie)? Mnie zawsze wydawało się, że słowo sędzia odnosi się do pracownika sądu, natomiast w konkursie oceniają jurorzy. Jednak bywając na różnych konkursach (nie tylko sportowych, ale także różnych artystycznych), słyszę o sędziach, w programach artystycznych także często oceniają sędziowie (nie jurorzy).
  • ława, ławka, ławkować

    17.04.2023
    17.04.2023

    Ostatnio – przy okazji internetowej dyskusji o zakazie jeżdżenia po chodniku (autem, rowerem, hulajnogą itp. bo – jak stwierdził autor „chodnik z nazwy jest do chodzenia”) zaczął mnie trapić problem polskiego słowotwórstwa a mianowicie słowa „ławka”.

    Do czego służy ławka? Wg definicji Słownika Języka Polskiego PWN to ławka

    1. «mebel do siedzenia dla kilku osób, często z oparciem»

    2. «stolik z krzesłami w klasie, sali dla uczniów, studentów itp.»

    ale żadne z nich nie sugeruje czasownika („ławkować”) i co on mógłby oznaczać (por. siedzisko – rzecz do siedzenia)


    Skąd do języka polskiego trafiło słowo „ławka”?


    Pozdrawiam

  • Nazwano, jak następuje
    1.02.2016
    1.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy mógłbym prosić o głębsze wyjaśnienie co do odpowiedzi Różności interpunkcyjne?
    Co to znaczy, że „konstrukcja »nazwano, jak następuje« może być fragmentem wypowiedzenia złożonego"? A może nie być? Wydaje mi się, że jak wprowadza zdanie podrzędne i przecinek jest konieczny. Chodzi o taki przykład:
    parametry systemu nazwano, jak następuje: (…) [tu rozpoczyna się wielolinijkowa lista wyliczeniowa].
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • oboczność ą/ę

    22.10.2023
    22.10.2023

    Dlaczego oboczność ą/ę jest tak nieregularna w różnych podobnie zbudowanych słowach i ich rodzinach?

    ząb — zęby — zębowy — ząbek

    dąb — dęby — dębowy — Dębki

    sąd — sądy — sądowy — podsędek — sędzia

    pęd — pędy — pędny (chyba brak słowa z ą)

    ląd — lądy — lądowy — przylądek (chyba brak słowa z ę)

    rząd — rzędy/rządy — rzędowy/rządowy — porządek

    krąg/kręg — kręgi — kręgowy — krążek

    Dziękuję za wyjaśnienie

    Łukasz

  • pieniacz

    3.11.2023
    3.11.2023

    Szanowni Państwo,

    czy słowo pieniacz «osoba lubiąca się procesować z błahych powodów» łączy się etymologicznie ze starogreckim słowem „poinḗ” [ποινή] «okup pieniężny jako zapłata za zabójstwo, grzywna, zapłata, kara»?

    Z poważaniem

    Stratos Vasdekis

  • podawać w wątpliwość
    16.09.2022
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie poprawna forma popularnego zwrotu. Który czasownik należy stosować w związku frazeologicznym:
    podawać w wątpliwość
    czy
    poddawać w wątpliwość?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • podobno

    1.02.2023
    1.02.2023

    Czy wyrażenie „podobno że” jest poprawne? Przykład zdania:

    „Podobno, że w Lidlu sprzedają karpie po 20 zł za kilogram”.

  • Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)

    30.07.2021
    30.07.2021

    Dzień dobry.

    Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.

    Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.

    Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.

    Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.

    Bardzo dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego