terminologia
  • prawny i prawniczy

    21.05.2024
    21.05.2024

    Które wyrażenie jest poprawne: konkurs prawniczy czy konkurs prawny? Czy zapisane przymiotniki prawniczy i prawny mają tożsame znaczenie?

  • Przedakta

    27.10.2021
    27.10.2021

    Szanowni Eksperci,


    proszę o opinię, czy stosowane w stylu kancelaryjno-biurowym określenie  przedakta (definicja znaleziona w internecie: 'pisma, które mogą zorientować czytającego w całości sprawy') jest poprawne pod względem językowym?


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • prze(d)stryjec
    3.01.2006
    3.01.2006
    Jakie jest (lub było) znaczenie wyrazu przedstryjec lub przedstryjek?
    Dziękuję, Maria
  • przejemca
    9.07.2008
    9.07.2008
    Witam,
    w projektach procedur dotyczących jednego z funduszy strukturalnych nagminnie wymieniane jest słowo przejemca, określające osobę, na którą przeniesiono prawa własności/posiadania. Zaznaczam, iż fakt ten ma miejsce w oficjalnych pismach urzędowych, słowo to zatem wyszło już poza nieformalny żargon biurowy. Czy wobec powyższego ma szansę stać się neologizmem i na stałe zagościć w słownikach? Jeżeli nie, jakiego wyrazu w zamian należałoby użyć?
  • przewalczać [?]

    20.10.2023
    20.10.2023

    W artykule pt. „Problematyka muzyczna w najstarszych redakcjach benedyktynek w języku polskim” (S. Dąbek, Barok: historia, literatura, sztuka, Tom 4, Numer 2 (8) (1997) s. 67-74) cytuje XVII-wieczny starodruk, w którym pojawia się następujący zwrot dotyczący rytmu w śpiewie psalmów przez siostry zakonne: [śpiewać] „słów nieprzewalczaiąc”. Moja wątpliwość dotyczy znaczenia tego zwrotu. Współcześnie przewalczać, za SJP PWN, oznacza «walcząc, przezwyciężyć coś». Zatem w tym kontekście interpretowałbym to jako „nie zniekształcając [słów]”. Jednak autor cytowanego artykułu interpretuje to jako „nie przedłużając”. Kto z nas ma rację? Czy słowo to zmieniło znaczenie?ły>

  • Reprezentanty czy reprezentanci?
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    w matematyce mówi się o reprezentantach klasy abstrakcji, tzn. ‘elementach zbioru, które reprezentują daną klasę abstrakcji’. Zastanawiam się, czy powinno się to odmieniać tak jak w podobnych przypadkach z zakresu informatyki, tj. reprezentanty (tak jak agenty), czy jednak reprezentanci. Zdaje się, że matematycy wybierają drugie rozwiązanie.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • retro
    17.06.2007
    17.06.2007
    Dzień dobry,
    w przeczytanej ostatnio książce dotyczącej stylistyki retro znalazłam interesujący fragment wyjaśniający pochodzenie tego terminu – w języku angielskim wywodzi się on pośrednio z terminologii lotów kosmicznych, skąd trafił do mowy potocznej. Zastanawiam się, kiedy ten termin pojawił się w języku polskim w taki znaczeniu, w jakim używamy go dziś. Czy wcześniej również związany był ściśle z nauką i występował jedynie jako przedrostek?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Olga Drenda
  • Rozbieżności między definicjami

    24.04.2022
    24.04.2022

    Szanowna Poradnio,

    niektóre słowa są inaczej zdefiniowane w słownikach (np. państwa SJP) a inaczej przez organa je definiujące. Jak rozumieć takie rozbieżności, którą definicję należy przyjąć w takich wypadkach za poprawną?


    Przykładem niech będą słowa takie jak korupcja (rządowy portal określa ją znacznie szerzej niż łapówkarstwo w SJP) czy dyskryminacja (podobnie jest to coś więcej niż tylko prześladowanie – wg rządowego Koordynatora do spraw Równego Traktowania ).

  • rozstrzeń
    9.03.2006
    9.03.2006
    Interesuje mnie, jakiego rodzaju jest słowo rozstrzeń. Należy ono do terminologii medycznej (np. rozstrzeń komory serca, rozstrzenie / rozstrzenia oskrzeli). Poza tym chciałbym wiedzieć, jak brzmi dopełniacz słów kończących się na -cyt (np. limfocyt – powinno być limfocytu czy limfocyta?).
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Konrad Zawadka
  • różności
    22.10.2010
    22.10.2010
    1.Czy w poniższym wersie poprawnie odmieniono czasownik upomnieć? Wg jakiego schematu odmienia się ten czasownik?
    Kiedy dni są łudząco podobne,
    trudniej spojrzeć beztrosko przed siebie,
    zamyślenie się czasem upomnie,
    trafne zdanie z przeszłości odgrzebie.

    2.Jak się nazywa w terminologii lingwistycznej taki sposób zapisu słów: po(d)woje, nie(do)wiara, pozwalający na nadanie wyodrębnionej części słowa innego znaczenia, niż [ma] jego oryginał?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego