uprawniony
  • Dekadencki 

    13.05.2021
    13.05.2021

    Czy przymiotnika dekadencki używa się pozytywnie, do określania rzeczy/przyjemności „grzechu wartych”? Spotykam się z tym w tekstach (dekadencko pyszny itp.) i zastanawiam się, czy to kalka z angielskiego czy uprawniony uzus.

    Z pozdrowieniami

    D.

  • Deptam czy depczę?

    4.06.2020
    4.06.2020

    Chodzi o formy typu deptam. W 2005 r. p. Artur Czesak napisał, że „warto by dokonać analizy nasuwających wątpliwości czasowników i być może normę zliberalizować” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Plukasz-Plucze;6414.html.

    Minęło 15 lat. Czy coś się w tym temacie dzieje? Czy ktoś analizuje, liberalizuje? W jakim trybie i kiedy takie decyzje normatywne są podejmowane?

    Od czterech lat deptam jest w Wiktionary https://pl.wiktionary.org/wiki/depta%C4%87 i w Słowniku gramatycznym języka polskiego http://sgjp.pl/leksemy/#255636

  • dopełniacz i/lub biernik

    14.01.2023
    30.07.2021

    Szanowni Państwo,

    W pracy zaliczeniowej użyłam zdania „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dydaktycznego, emocjonalnego i społecznego.”

    Natomiast mój chłopak twierdzi, że zdanie powinno wyglądać „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie dydaktyczne, emocjonalne i społeczne.”

    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które zdanie jest poprawne lub może oba są w porządku :)

    Dziękuję,

    Karolina

  • Dywiz w nazwach miejscowych oraz w nazwach przystanków

    29.01.2024
    3.10.2021

    Szanowni Językoznawcy,

    co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • ekspapież
    15.12.2006
    15.12.2006
    Proszę o wyjaśnienie poprawności użycia zwrotu ekspapież. Ktoś napisał (o Janie Pawle II), że dana sprawa nie ma związku z ekspapieżem. Potem ktoś inny, że o Janie Pawle II nie można pisać ekspapież, gdyż również pośmiertnie – zgodnie z prawem kanonicznym – jest on papieżem. Jednak papież to „najwyższy zwierzchnik Kościoła”. Po śmierci nie jest już zwierzchnikiem, jest ekspapieżem, a jego następca zostaje papieżem. Będę wdzięczny za lingwistyczną, oderwaną od ideologii, interpretację.
  • eponim
    8.02.2010
    8.02.2010
    Czym jest eponim? Większość słowników podaje, że to WYRAZ (jak geonim czy hydronim), a także – w innym znaczeniu (które tutaj możemy pominąć) – starożytny urzędnik. Jednak w Słowniku mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego można znaleźć jeszcze jedno znaczenie: 'osoba, której imieniem coś nazwano'. Tego znaczenia nie notują PWN-owskie słowniki (Uniwersalny, Wielki wyrazów obcych, 100 tysięcy potrzebnych słów), stąd pytanie, czy jest ono uprawnione?
  • facylitator
    6.07.2009
    6.07.2009
    Szanowni Facylitatorzy Poradni Językowej,
    choć tego słowa nie ma w SJP., funkcjonuje w żargonie biznesu. Tłumaczę książki, w których takich słów jest zatrzęsienie, a polskich odpowiedników nie znajduję. Musiałabym je wymyślać, co jest bardziej ryzykowne niż spolszczenie terminu (znanego fachowcom). Mam jednak wątpliwość: czy to najlepsze z możliwych rozwiązań? Bo jak przetłumaczyć rzeczonego facilitatora, jeśli niezręczne jest opisowe oddanie znaczenia?
    Grażyna Skoczylas
  • Forma rzeczownika król w nazwie orszaku

    4.01.2024
    4.01.2024

    Dzień dobry,

    jeśli piszemy o corocznej tradycji z okazji święta Trzech Króli, to powinniśmy ją zapisywać jedynie w takiej formie: orszak trzech królów? Te nazwy pojawiają się często gdzieś blisko siebie, więc to używanie raz „króli”, a obok „królów” może budzić wątpliwości.

    Pozdrawiam

    Agnieszka

  • -i jako [j]
    25.01.2011
    25.01.2011
    Moje pytanie dotyczy sposobu odmiany oraz zapisu wyrazów, imion i nazwisk zakończonych na -i, które też często odpowiadają u nas dźwiękowi [j]. Jak zatem należy odmieniać i zapisywać takie zestawienia jak np. sensei Hiroshi Shirai? Wiem, że podobne pytania się już pojawiały, jednak nie wyjaśniły dokładnie tego problemu.
  • interpunkcja w listach
    8.12.2009
    8.12.2009
    Szanowni Państwo,
    jak powinno poprawnie kończyć się pisma, maile? Czy po słowie pozdrawiam (np. w stopkach maili) stawia się przecinek?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    Ania
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego