ułożyć
  • klocki dobrze ułożone

    14.07.2021
    14.07.2021

    Czy gdy mówimy o klockach do układania, można stwierdzić, że są one "dobrze ułożone", czy "dobrze poukładane"? Czy nie ma to znaczenia i obie formy można stosować zamiennie?


    Pozdrawiam serdecznie

    Cyncynat

  • Układamy książki

    1.01.2022

    Szanowni Państwo,


    jak poprawnie powiemy: „ułożyć książki jedna na drugiej”, „ułożyć książki jedna na drugą”, „ułożyć książki jedną na drugiej” czy też „ułożyć książki jedną na drugą”?


    Dziękuję i łącze wyrazy szacunku

    Michał

  • pod parkiet czy pod parkietem?
    30.01.2003
    30.01.2003
    Czy niepoprawne jest zdanie: „Gdy podłoże jest nierówne, trzeba ułożyć pod parkiet specjalną masę wyrównującą”? Redakcyjny spór rozgorzał wokół kwestii, czy sformułowanie pod parkiet (według polonistów będące branżowym żargonem) nie powinno być zastąpione sformułowaniem pod parkietem. Nie czuję niepoprawności pierwszego sformułowania, przeszkadza mi natomiast drugie, gdyż nieco inaczej odbieram jego znaczenie. Wydaje mi się, że pod parkietem można coś ułożyć (oczywiście czysto teoretycznie), kiedy on już jest, tymczasem tu chodzi oczywiście o ułożenie czegoś pod parkiet, zanim ten zostanie ułożony.
  • koster

    30.01.2021
    30.01.2021

    Dzień dobry.

    Przeglądałem wpisy na sjp.pwn.pl i są tam wyjaśnienia różnych zagadnień leksykalnych. Sam szukam znaczenia słowa "koster" i skąd się ono wzięło. Dodam jedynie, iż moja teściowa określa tym mianem stos drewna ułożonego do schnięcia, niestety nigdzie nie mogę znaleźć tego słowa.

    Marcin Karcz

  • ani (nie)
    26.03.2010
    26.03.2010
    Dzień dobry,
    obecnie po ani (też) używa się czasownika z formie przeczącej. Czy kiedykolwiek w historii języka polskiego stosowano ten spójnik z czasownikiem w formie twierdzącej? Na przykład: „Nie trap się brakiem sukcesu ani zawierzaj pieniądzom” czy „Nie dotrą nigdy do bram raju ani też wejdą”. Może jest też jakaś różnica pomiędzy ani i ani też, jeśli chodzi o użytą formę czasownika.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Joanna Repec
  • barley wine i wheat wine

    11.10.2023
    11.10.2023

    Szanowni Państwo,

    jak powinno się odmieniać przez przypadki nazwy takich stylów piwa jak barley wine czy wheat wine, zapisywanych również jako barleywine i heatwine? A może są one nieodmienne? Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • broń czy bronie?
    29.04.2010
    29.04.2010
    Witam Szanownych Językoznawców!
    Proszę mnie oświecić, jak to w końcu jest z tą bronią? Ma ona liczbę mnogą czy nie? W tekstach o grach komputerowych nagminnie używa się owej, ponoć nieistniejącej, liczby mnogiej. Zaczęłam się więc zastanawiać, czy czasem pogłoski o jej nieobecności w j. polskim nie są aby przesadzone?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • cieśnina Świna

    23.02.2023
    23.02.2023

    Dzień dobry,

    chciałam poznać właściwą formę dopełniacza nazwy własnej Cieśnina Świna (Cieśniny Świna czy Cieśniny Świny). Mam dylemat, bo dla mnie mieszkanki Międzyzdrojów Świna była rzeką, wiem już jednak, że to cieśnina. Nadal jednak nie jestem pewna jak z odmianą przez przypadki tej geograficznej nazwy własnej.

  • Czy tekst się ilustruje muzyką?
    5.01.2010
    5.01.2010
    Czy istnieje w języku polskim czasownik, który znaczyłby 'napisać muzykę do słów'? Czy tekst się ilustruje muzyką – czy można to jeszcze określić jakoś inaczej?
  • ćwiczebny

    26.04.2023
    26.04.2023

    Szanowni Państwo,

    Przymiotniki zakończone na "ebny" zdają się w większości pochodzić od wyrazów z przyrostkiem -ba. Od liczby mamy liczebny, od chwalby – chwalebny itd., z nielicznymi wyjątkami typu wielebny – z tym, że w wyrazie "wielbić" ta litera "b" nadal występuje. Jak jednak powstał wyraz "ćwiczebny"? Wiadomo, że końcowo od czasownika ćwiczyć, ale czy jego istnienie znaczy, że -ebny jest samodzielnym przyrostkiem? Czy może istnieje jakaś "ćwiczba"?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego