użycie
  • Wyraz zawierający zdanie

    17.12.2022
    17.12.2022

    Proszę o informację czy zwrot „wyraz zawierający zdanie” może być traktowany jako figura retoryczna, a jeśli tak, to jaka?

  • Wysoka Rado!
    29.09.2013
    29.09.2013
    Czy zwrot Wysoka Rado!, wypowiadany przez przewodniczącego podczas sesji rady gminy w małej miejscowości, jest zgodny z obowiązującymi normami grzecznościowymi?
  • Xolo
    9.01.2020
    9.01.2020
    Szanowni Państwo,
    Czy powinniśmy odmieniać nazwę rasy psa – xolo (czyt. szou-lo)?
    Czy w dopełniaczu użyję formy xolo czy xola?

    Pozdrawiam
    Czytelniczka
  • X wraz z Y
    29.12.2008
    29.12.2008
    Witam.
    Wielokrotnie słyszałem poniższe zwroty. Czy wszystkie z tych form są poprawne? Jeśli nie, to dlaczego?
    – Poszedłem wraz z Karoliną na spacer.
    – Wraz z Karoliną poszliśmy na spacer.
    – Wraz z Karoliną poszedłem na spacer.
    Z góry dziękuję.
  • XXV lat?
    30.04.2010
    30.04.2010
    Szanowni Państwo,
    przygotowuję tekst o medalierstwie zachodniopomorskim i odkryłam pewien sposób stosowania liczebników w inskrypcjach na medalach, moim zdaniem błędny, np.: XXXV lat Polskiego Towarzystwa …, XX lat Pleciugi, XX-lat Zarządu Portu itp. Liczebniki porządkowe zostały tu użyte zamiast głównych. Czy taki zapis jest dozwolony albo był w latach 70.? Prawidłowo powinno być chyba: 20 lat, 35 lat itp.?
    Dziękuję za pomoc
  • Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie

    18.05.2023
    13.05.2023

    Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

    1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
    2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
    3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
  • zaimek a spójnik
    5.06.2013
    5.06.2013
    W jaki sposób można przekonać się, czy dane słowo jest zaimkiem czy spójnikiem? Chodzi mi konkretnie o słowa: zanim, dopóki, dopóty. Ich funkcja w zdaniach:
    Zanimby on przyszedł, zdążyłbym wszystko zrobić sam.
    Dopóty by pracował, dopóki by miał siłę.

    wydaje się identyczna, a jednak cząstkę by pisze się raz łącznie, a raz oddzielnie.
  • zajść i zajechać
    30.12.2006
    30.12.2006
    Czy zwrot zachodzić i zajechać (np. „Kasiu, jak będziesz wracać, to zajedź do nas” lub „Zajdź do nas w wolnej chwili”) jest regionalizmem? Czy nie powinno się mówić przyjdź, przyjedź?
  • Zalecane jest

    24.12.2022
    24.12.2022

    Szanowni Państwo!

    Proszę o wskazanie, która z następujących form jest poprawna: „Zalecane jest uzyskanie opinii biegłego” czy „Zalecanym jest uzyskanie opinii biegłego”? Według mnie właściwa jest pierwsza forma; druga byłaby właściwa np. w zdaniu: „Uzyskanie opinii biegłego nie byłoby zalecanym rozwiązaniem”. Czy regułą jest to, że pierwszą formę stosujemy w połączeniu z czasownikiem a drugą z rzeczownikiem?

    Z wyrazami szacunku


  • Zaleska

    16.05.2023
    16.05.2023

    W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Mickiewiczowie-dzisiaj;7223.html użyta jest forma „Katarzyna Kolenda-Zaleska”, a dlaczego nie Kolenda-Zaleski, skoro forma żeńska nazwiska jest nieurzędowa? Wszystkie kobiety, które wyszły za mąż za Kowalskiego piszą się Kowalska, ale za Nowaka noszą nazwisko Nowak?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego