wszak
-
chromosomy płci czy chromosomy płciowe?15.06.200415.06.2004Chcę zapytać, które sformułowanie jest poprawne w języku polskim: chromosomy płci XY czy chromosomy płciowe XY?
Ukłony, E. Wójcik -
Co robi skorpion?28.10.201128.10.2011Witam.
Mam takie pytanie. Czy skorpion kąsa, żądli czy kuje? Wszak kolec jadowy nie jest częścią aparatu gębowego, a z tego, co słyszałem [wynika, że – Red.] zwrot żądlić jest zarezerwowany dla zwierząt używających przerobionego pokładełka. Mam nadzieję, że pytanie nie jest zbytnio biologiczne.
Pozdrawiam serdecznie,
Grzegorz Pełka -
Co zrobić z tradycją?20.05.201320.05.2013Szanowni Państwo!
Pojawiła się wątpliwość dotycząca popularnego, w pewnym środowisku, określenia złamać tradycję, łamać tradycje. Czy można je traktować dosłownie, czy nie jest ono przenośnią? Tradycje przestrzega się albo nie, ale czy można je złamać/złamać – nie są wszak przepisami, nakazami, zakazami?
Z poważaniem – Cain
-
cynaderki17.03.200517.03.2005Witam. W słownikach języka polskiego spostrzec można pewną rozbieżność w odmianie słowa cynaderki (potrawa):
1. Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny (J. Podracki) => cynaderek.
2. Nowy słownik ortograficzny (E. Polański) => cynaderek.
3. Uniwersalny słownik języka polskiego (S. Dubisz) => cynaderków.
Jak więc prawidłowo odmieniać cynaderki w dopełniaczu? Dziękuję i pozdrawiam. -
czasownik czy wykrzyknik?10.09.200910.09.2009Czy słowo proszę na wywieszce „Proszę zamykać drzwi” można zakwalifikować nie jako czasownik, a jako wykrzyknik? Forma osobowa czasownika oznaczałaby, że jest to zdanie z podmiotem domyślnym ja, wykrzyknik – że równoważnik zdania. Sytuacja bardziej pasuje do równoważnika. Trudno wyobrazić sobie tego ja, wszak nadawcą takiej treści może być np. urząd albo zespół, czyli podmioty, które nigdy nie mówią o sobie w I os. l.poj.
-
Czy czasownik uśmiechać się to ciąg dwóch słów, czy dwusłowo?
5.05.20245.05.2024Szanowni Państwo,
czy jeśli jakieś słowo (konkretnie: czasownik) nie występuje w słowniku samodzielnie, tylko zawsze w powiązaniu z innym słowem, można je uznać za „słowo”. Przykład: w słowniku nie ma słowa „uśmiechać” tylko „dwusłowo” (?) „uśmiechać się”. Wszak samo „uśmiechać” nie pełni w języku żadnej funkcji.
Z poważaniem i pozdrowieniami
mp
-
Dawny imiesłów
6.02.2022W pewnych artykułach dotyczących gramatyki języka polskiego pojawia się określenie „imiesłów” dla, jak się zdaje, formy 3. os. czasu przeszłego trybu oznajmującego, obecnej w niektórych konstrukcjach, np.: „partykułom [(żeby i in.)] towarzyszy dawny imiesłów czasu przeszłego lub bezokolicznik [...], np. chcę, by wysłał list”; „Forma imiesłowowa [czasu przyszłego złożonego] (będzie robił)”. Skąd takie nazewnictwo? Wszak forma ta nie przypomina ani imiesłowów współczesnych, ani historycznych.
-
drink i link13.01.201313.01.2013Witam.
Bardzo proszę o wyjaśnienie dlaczego w dopełniacz liczby pojedynczej słowa drink brzmi drinka, natomiast dopełniacz słowa link – linku. Oba są wszak typowymi anglicyzmami. -
Glosolalia 21.02.201721.02.2017Szanowni Państwo,
czy uzasadnione jest widywane gdzieniegdzie (między innymi w pewuenowskim USJP) zaliczanie glosolalii do rzeczowników niemających liczby pojedynczej? -
Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne
18.01.202318.01.2023Dzień dobry.
Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.
Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?
