wszak
  • nazwy liter
    24.05.2012
    24.05.2012
    Pytam o nazwy liter ż i ó. W mej świadomości pierwszą określa żet lub zet z kropką (a czasem samo żet), zaś drugą o z kreską lub o kreskowane (czasem u zamknięte w opozycji do u otwartego dla samego u). Spotykam się jednak z u z kreską i u kreskowanym (dla ó), co jest dla mnie błędne (zwłaszcza jeśli się weźmie pod uwagę dawną wymowę ó zbliżoną do o). Ostatnio spotkałam się z żet z kropką, co wydaje mi się pleonazmem – wszak samo określenie żet jest jednoznaczne.
  • nazwy stanowisk
    20.10.2003
    20.10.2003
    Witam!
    Jestem od niedawna wykonawcą stempli. Proszę o wyjaśnienie następujących kwestii:
    1. Jaką literą – dużą czy małą – należy pisać nazwy stanowisk na pieczątkach, np. prezes zarządu czy Prezes Zarządu, czy może prezes Zarządu (Jan Kowalski)? Podobnie kierownik Działu Logistyki czy Kierownik…? Skład rządu RP na stronach w necie jest pisany małymi literami, np. minister edukacji narodowej Krystyna Łybacka. Czy tak samo powinny wyglądać pieczęcie? Trudno mówić tu o formie grzecznościowej, wszak posiadacz takiego stanowiska zawsze, pieczętując pisma, zwraca się do osób trzecich. Czy jest jakaś reguła, która określa pisanie nazw stanowisk w wypadku pieczątek imiennych?
    2. Czy jest dopuszczalne pisanie powyższych nazw literami wielkimi np. PREZES Jan Kowalski?
  • Nieistniejący słoń w salonie

    27.11.2021
    3.04.2020

    Czy w języku polskim funkcjonuje idom słoń w salonie na określenie drażliwego tematu, który się ignoruje, poruszając tematy zastępcze? Muszę przełożyć angielskie elephant in the room tak, żeby zachować słonia (albo chociaż jakieś zwierzę).

    Z góry dziękuję

    Dorota

  • nie w kontrastywnych zestawieniach
    29.10.2001
    29.10.2001
    Szanowni Państwo,
    Jak napisać takie połączenie: (budynek) naukowy, nie mieszkalny? Czy po prostu można zastosować się do podstawowych zasad ortografii i napisać: naukowy, niemieszkalny, czy należy (…) uzupełniać, np. podczas korekty, naukowy, ALE/LECZ nie mieszkalny (wtedy widzę uzasadnienie napisania nie z przymiotnikiem rozłącznie)?
    Podobny problem mam przy ocenie sformułowań typu: „Sąsiad nie sąsiad, ja tego zachowania dłużej tolerować nie będę (…)”.
    Z poważaniem,
    Iwona Hlebko
  • Nikodem Dyzma

    17.02.2024
    17.02.2024

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać o pochodzenie imienia i nazwiska jednej z najbardziej znanych polskich postaci literackich — Nikodema Dyzmy. Otóż istnieje apokryficzny tekst zwany „Akta Piłata” lub „Ewangelią Nikodema”, w którym pojawia się imię tzw. „dobrego łotra” (skruszonego przestępcy ukrzyżowanego wraz z Chrystusem). Brzmi ono „Dyzma”. Ten fakt brzmi zadziwiająco w kontekście imienia i nazwiska antybohatera z powieści Dołęgi-Mostowicza. Czy autor chciał tak na koniec końców rozgrzeszyć złoczyńcę polskiej polityki, czy to po prostu zbieg okoliczności?

  • nimfy
    13.11.2006
    13.11.2006
    1. Czy nimfa jest boginią? 2. Czy Io była nimfą?
    Mała encyklopedia kultury antycznej (PWN, 1990) mówi, że nimfy „uważane za córki Zeusa” to „boginie niższego rzędu” – a te od innych ojców?
    Czy nazwanie bogini niższego rzędu boginią bez przydawki jest nadużyciem? (Por. mistrz świata i mistrz świata juniorów).
    Do nimf zaliczono m.in. córki Okeanosa. Io była jego wnuczką przez ojca Inachosa. Nimfą nazywa Io tylko Wikipedia, inne (PWN, Kopaliński) omijają to słowo. Stąd wątpliwości.
  • normy edotorskie APA
    21.12.2012
    21.12.2012
    W polskiej psychologii przyjęte są standardy APA jako normy edytorskie. Mnie zaś uczono, że normy anglosaskie są sprzeczne z polskimi i stosowanie ich w polskich publikacjach jest niedopuszczalne. Pal sześć sposób cytowania w tekście, a nawet niejednolitą interpunkcję w opisie bibliograficznym, ale z oddzielaniem przecinkiem inicjału imienia od nazwiska nie mogę się pogodzić. Stąd pytanie: czy stosowanie w polskich publikacjach standardów APA jest dopuszczalne, bo może jestem zbyt pryncypialna?
  • nóż typu finka
    8.02.2012
    8.02.2012
    Narzędzia medyczne nazywane są często eponimicznie np. cewnik Foleya. Spotyka się też nazwy, gdzie człon odimienny jest poprzedzony słowem typu, np. aplikator typu Fletcher(a). Czy poprawną jest forma aplikator typu Fletchera, czy – aplikator typu Fletcher (analogicznie do nóż typu finka)? Wydaje mi się, że poprawną jest forma z dopełniaczem, bo jest to narzędzie typu skonstruowanego przez Fletchera, a nie narzędzie przypominające Fletchera, osobę wszak, nie przedmiot.
  • numery telefonów
    28.03.2008
    28.03.2008
    Jak napisać poprawnie numer telefonu zawierający kierunkowy państwa? +48 22 333 33 33 czy +48 022 333 33 33? Wszak dzwoniąc do innego kraju, nie wybieramy zera pomiędzy numerem kierunkowym państwa a numerem kierunkowym miasta.
    Z góry bardzo dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
  • od stóp do głów
    16.11.2004
    16.11.2004
    Witam. Dlaczego mówi się od stóp do głów, a nie od stóp do głowy? Wszak mamy tylko jedną głowę, więc czy to pierwsze wyrażenie nie jest błędne? Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego