-
krom29.10.200429.10.2004Witam. Z jakiego języka pochodzi słowo krom 'z wyjątkiem, oprócz'? Czy to samo znaczenie jest w kontekście cytatu z Iliady (przekład Ksewerego Dmochowskiego): „(…)Tak się i możnie miasta Pryjama ocali,/ I Atryd żonę weźmie krom wszelkiej zatargi” (księga czwarta)?
-
Krótko i węzłowato 6.04.20166.04.2016Szanowni Państwo,
skąd wzięło się określenie krótko i węzłowato, tzn. dlaczego węzłowato przyjęło się jako wzmocnienie zwięzłości i krótkości? Mnie węzłowaty kojarzy się raczej tak, jak podano w SJP, czyli 'pełen węzłów', a więc raczej 'nierozwikłany, nierozwiązany, skomplikowany'.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
linguanalia23.05.200223.05.2002Dzień dobry!
Ostatnio organizowałem konkurs językowy, który nazwano (wg mnie bardzo trafnie) LINGUANALIA. Chciałbym się zapytać o:
1. wymowę – moim zdaniem powinny być dopuszczone dwa sposoby wymawiania [linguanalia] (ze spolszczoną fonetyką) i [lingwanalia] (z zachowaniem łacińskiej fonetyki), podobnie jak to jest ze słownymi zapożyczeniami z języka francuskiego: pointa zachowuje w języku polskim oryginalną fonetykę, natomiast hossa – nie zachowuje typowego dla języka francuskiego niemego h. Wnioskuję wobec tego, że nie ma twardego paradygmatu przy przejmowaniu fonetyki zapożyczonych wyrazów;
2. odmianę w dopełniaczu: Linguanalii czy Linguanaliów?
3. czy to prawda, że powyższe zdania powinienem zacząć po liczbach porządkowych od wielkiej litery, mimo że występują po średnikach i dwukropku?;
4. czy można coś więcej powiedzieć o cząstce -alia (Linguanalia).
Dziekuję za pomoc. Wiesław Majos
-
ława, ławka, ławkować
17.04.202317.04.2023Ostatnio – przy okazji internetowej dyskusji o zakazie jeżdżenia po chodniku (autem, rowerem, hulajnogą itp. bo – jak stwierdził autor „chodnik z nazwy jest do chodzenia”) zaczął mnie trapić problem polskiego słowotwórstwa a mianowicie słowa „ławka”.
Do czego służy ławka? Wg definicji Słownika Języka Polskiego PWN to ławka
1. «mebel do siedzenia dla kilku osób, często z oparciem»
2. «stolik z krzesłami w klasie, sali dla uczniów, studentów itp.»
ale żadne z nich nie sugeruje czasownika („ławkować”) i co on mógłby oznaczać (por. siedzisko – rzecz do siedzenia)
Skąd do języka polskiego trafiło słowo „ławka”?
Pozdrawiam
-
mall i day trading15.03.200515.03.2005Co można powiedzieć o zapożyczeniach z języka angielskiego: mall (centrum handlowe) oraz day trading? Jak można je wytłumaczyć i do jakich rodzajów zapożyczeń zaliczyć? Czy są to zapożyczenia leksykalne? Z góry dziękuję i pozdrawiam!
-
Modernizacja pisowni w podręczniku szkolnym
14.12.202014.12.2020Szanowni Eksperci,
moje pytanie dotyczy ewentualnego uwspółcześniania pisowni tekstów źródłowych cytowanych w tego typu publikacjach jak podręczniki do historii dla klas I–IV liceum.
Czy, cytując tekst z książki wydanej w 1897 r., powinno się zachować ortografię oryginału, czyli wyrazy w takiej formie jak np. demoralizacyą, dyplomacyi, Ministerya, Komisye, Komisyj?
Będę zobowiązana za wszelkiego rodzaju wskazówki.
Łączę wyrazy uznania
A.G.
-
Nazwy czasów w języku angielskim18.09.201718.09.2017Szanowni Państwo,
mam pytanie w związku z poradą: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/present-perfect;1260.html. Prof. Bańko odsyła do poradni angielskiego wydawnictwa, a ja się zastanawiam, czy odpowiedź na to pytanie nie powinna być rozstrzygnięta na gruncie naszych norm i tradycji. Czy takich wyrażeń nie uznaje się po prostu za cytaty z języka obcego, w których zachowuje się ortografię oryginału?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Niezbicie
1.07.20221.07.2022„Do końca lipca niezbicie opublikowany zostanie drugi tom.”
Uznałbym to zdanie za niewątpliwie (a nie „niezbicie”) błędne, gdyby nie fakt, że napisał je edytor tekstów jednego z wydawnictw, polonista, dr hab. Czy zawodzi mnie tutaj moje poczucie poprawności językowej? Czy słowa „niezbicie” i „niewątpliwie” zawsze można stosować jako w pełni równoznaczne?
Z wyrazami szacunku
Tadeusz W. Drwal
-
Odkrywacz
5.10.20185.10.2018Szanowni Państwo,
coraz częściej w internecie napotykam wyraz odkrywacz. Ów wyraz znaleźć można w słowniku języka polskiego z roku 1809 pod redakcją Samuela Bogumiła Lindego.
Proszę powiedzieć mi, czy to słowo mieści się w normie współczesnej polszczyzny.
Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku
Mario Jakub Kiliński
-
patyczkować się24.03.200624.03.2006Dzień dobry!
Pragnąłbym się dowiedzieć, jaka jest geneza zwrotu patyczkować się.
Dziękuję za odpowiedź.
P.