zagadnienie
  • Kłopotliwy biernik z końcówką -a
    5.11.2018
    5.11.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski pisząc zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

  • Kobieta naczelnik pisze o sobie

    16.12.2022
    16.12.2022

    Szanowni Państwo,

    ciekawi mnie zagadnienie z pogranicza języka i prawa, a niektórzy sądzą, że także feminizmu. Czy kobieta naczelnik urzędu skarbowego, która jest organem podatkowym, powinna pisać o swoich czynnościach, używając rodzaju żeńskiego (np. jako organ pierwszej instancji zdecydowałam, ustaliłam, wszczęłam), czy męskiego (zdecydowałem, ustaliłem, wszcząłem)? Czy w tym przypadku o rodzaju, jakiego używa, decyduje jej płeć, czy funkcja, jaką pełni?

    Z wyrazami szacunku

  • koster

    30.01.2021
    30.01.2021

    Dzień dobry.

    Przeglądałem wpisy na sjp.pwn.pl i są tam wyjaśnienia różnych zagadnień leksykalnych. Sam szukam znaczenia słowa "koster" i skąd się ono wzięło. Dodam jedynie, iż moja teściowa określa tym mianem stos drewna ułożonego do schnięcia, niestety nigdzie nie mogę znaleźć tego słowa.

    Marcin Karcz

  • Kotlet, banan, papieros, marsz, mazurek
    31.10.2018
    31.10.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski piszą zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • Księga szkocka
    21.01.2008
    21.01.2008
    Szanowna Poradnio!
    Czy w nazwie Księga szkocka powinno się pisać zgodnie z zasadą ortograficzną tylko pierwszy człon wielką literą? Czy poprawny jest zapis Księga Szkocka, który spotyka się w wielu tekstach traktujących o tymże zbiorze (zeszycie) zagadnień matematycznych?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    M.
  • Kto jest pisarzem?
    22.05.2010
    22.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości co do zakresu znaczeniowego określeń autor i pisarz. Oczywiście cały czas chodzi o dzieła składające się ze słów, a nie na przykład z zapałek, działa literackie, pisane. Każde takie dzieło ma autora – to oczywiste. Kiedy ten autor staje się pisarzem? Jest nim niewątpliwie autor powieści. A autor wiersza? Albo eseju? Albo cyklu artykułów? Albo jednej noweli?
    Z poważaniem
    Karoń
  • Kto to jest coach? Co znaczy coachować?

    28.11.2018
    28.11.2018

    Szanowni Państwo,

    co oznacza czasownik coachować? Czy ten czasownik występuje oficjalnie w języku polskim?


    Coraz częściej pojawia się w rozmowach również zawód coach. Czy coach coachuje? Coach rozumiany jest jako osoba, która pomaga swojemu klientowi odkryć właściwą drogę do celu. Natomiast w języku angielskim znaczeniowo jest bliższy polskiemu trener. Jakich czasowników można użyć zamiast czasownika coachować?


    Pozdrawiam,

    Bartek

  • lata dwutysięczne

    2.10.2022
    2.10.2022

    Drodzy Państwo, mam pytanie o skrócony zapis frazy „lata dwutysięczne”. Lata dziewięćdziesiąte zapisujemy jako „lata 90.”. Czy analogiczny zapis – „lata 00.” dla lat dwutysięcznych byłby właściwy?

    Z poważaniem

    Ewa Sętowska

  • Lemat K.–Z.
    18.04.2017
    18.04.2017
    Szanowni Państwo,
    jak należy zapisywać inicjały w takich połączeniach, w których pochodzą one od dwóch osób? Np. lemat Kuratowskiego-Zorna, lemat Borela-Cantellego: lemat K.-Z., B.-C. czy K.Z., B.C.?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego