święty
  • Mieszkańcy miasta Korynt to koryntyjczycy lub koryntczycy
    31.01.2018
    31.01.2018
    Czy mieszkańców Koryntu możemy określać mianem Koryntian, tyle że zapisywanych małą literą? Według WSO Koryntianin to mieszkaniec Koryntii, jednak we wstępie do Pierwszego Listu do Koryntian czytamy, że „List adresowany jest do mieszkańców Koryntu, bogatego miasta greckiego o dwóch portach, które dzięki swemu położeniu geograficznemu było ważnym ośrodkiem handlowym, religijnym i kulturalnym” (Pismo Święte, Wydawnictwo Święty Wojciech, Poznań 2010, s. 1615).
  • Nagroda Nobla i Wyspa Św. Heleny
    18.12.2002
    18.12.2002
    Dzień dobry! Mam następujące pytania:
    1. Dlaczego odmiennie pisze się Nagroda Nobla i nagroda Pulitzera (wg słownika ortograficznego)? Nazwy obu nagród pochodzą od nazwisk fundatorów, skąd więc ta różnica?
    2. Jak zapisać skrót św. w nazwie geograficznej Wyspa Świętej Heleny – wielką czy małą literą?
    Bardzo proszę o odpowiedź.
    Łączę wyrazy szacunku
    Magdalena Drukort
  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • Nemezis

    3.02.2023
    23.05.2021

    Witam! Moje pytanie odnosi się do słowa Nemezis. Ostatnio wdałem się w dyskusje z moim kolegą i chciałbym doprecyzować pewną rzecz. Według niego słowo to odnosi się do (weźmy za przykład chociażby filmy) arcywrogości pomiędzy osobą dobrą a złą, walki tych sił. Według mnie odnosi się to do zwyczajnego „najważniejszego z wrogów”, niezależnie od nastawienia postaci, chodzi tylko o rywalizacje z drugą stroną.

  • O archaizmie bożocielski (od Boże Ciało)

    4.12.2016
    4.12.2016

    Szanowni Państwo,

    w tej poradzie pojawia się przymiotnik Bożocielny. Frapuje mnie, dlaczego pisany wielką literą. Czy chodzi o to, że traktujemy go jako przymiotnik dzierżawczy? A jeśli tak, to dlaczego bożonarodzeniowy” piszemy od małej litery?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Oznaczanie skróceń
    17.06.2016
    17.06.2016
    Szanowni Państwo,
    jak poprawnie należy zapisać skrót tytułu filmu, serialu, powieści itp.? Czy wystarczy tak: „M jak…”, „W pustyni…”, czy powinno się w ten sposób: „M jak(…)”, „W pustyni(…)”?
    A jak w przypadku fragmentów treści utworów, np.: „Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy” – to fragment „Pana Tadeusza” czy też „(…)Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy(…)” – to fragment „Pana Tadeusza”?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • pisownia tytułów ksiąg biblijnych
    23.05.2003
    23.05.2003
    Dlaczego tytuły ksiąg biblijnych piszemy wielkimi literami (Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Sędziów, Księga Liczb)? Jak poprawnie napisać tytuł księgi: Pieśń nad Pieśniami czy Pieśń nad pieśniami? Spotkałam oba rodzaje pisowni.
  • Piszemy o zmarłym

    5.12.2020
    5.12.2020

    W jaki sposób pisać o zmarłym niewierzącym lub będąc niewierzącym? Chodzi mi o zastąpienie sformułowania świętej pamięci? Używając odmian słowa zmarły, czy jest coś bardziej właściwego?

  • Piszemy Święto czy święto

    28.01.2021
    28.01.2021

    Proszę o wyjaśnienie, jaką literą należy pisać słowo święto w zwrocie z okazji Twojego święta. Czy traktujemy tu święto jak zwykły rzeczownik? Tak napisało dziecko w laurce dla Dziadka z okazji Dnia Dziadka. W tym wypadku słowo święto nie jest nazwą własną i moim zdaniem musi być pisane wielką literą. Pani w szkole poprawiła na z okazji Twojego Święta.

  • Pochodzenie słowa rzeczywistość

    28.07.2021
    28.07.2021

    Szanowni Państwo,

    chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa rzeczywistość.

    Pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego