pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • Do siego roku!
    22.12.2007
    22.12.2007
    Chciałabym jeszcze zapytać o ten Dosi rok. Słownik wyrazów kłopotliwych zaleca dosiego roku, Słownik ortograficzny – do siego roku. Kiedyś spotkałam się z wyjaśnieniem, że właśnie ta druga forma jest poprawna, ponieważ nie chodzi tutaj o żadną Dosię (od Doroty). Będę wdzięczna za dodatkowe wyjaśnienia.
    Ewa Koniecpolska
  • top eksmodelka?
    17.12.2007
    17.12.2007
    Eks- z rzeczownikiem piszemy łącznie (ekszapaśnik) lub z łącznikiem (eks-zapaśnik). A jak napisać eks- z frazą rzeczownikową, np. eks- + wolny strzelec, + kick bokser, + top modelka?
  • nr, czyli numer
    15.12.2007
    15.12.2007
    Dzień dobry.
    Chciałabym zapytać, czy w poniższym zdaniu, po skrócie wyrazu numer, powinna być kropka czy też nie: „Prosimy dzwonić pod nr 600600600”.
  • neusztadzki, darmsztadzki?
    10.12.2007
    10.12.2007
    Dlaczego w Wielkim słowniku ortograficznym PWN w części dotyczącej zasad pisowni występuje przymiotnik neusztadzki (od Neustadt), a w części słownikowej – neustadzki? Która z tych form jest poprawna? Czy analogicznie do przymiotnika darmsztadzki (od Darmstadt) za poprawną należałoby uznać formę neusztadzki?
  • majster-klepka, łapu-capu
    10.12.2007
    10.12.2007
    Dzień dobry! W tekście tegorocznego dyktanda znajdujemy m.in.: majster-klepka oraz łapu-capu. Bez wątpienia tak zapisane formy są poprawne. Wiele r [brak dalszego ciągu zdania – J.G.].
    Jednak co, jeśli uczestnik swą wiedzę czerpał z innych słowników, gdzie jest dopuszczalna pisownia majsterklepka (Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny pod red. J. Podrackiego) oraz łapu capu (Słownik współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja)? Czy tak zapisane również uznano by za prawidłowe?
    Pozdrawiam ;-)
  • własne czy pospolite?
    10.12.2007
    10.12.2007
    Cesarstwo Rzymskie – cesarstwo rzymskie?
  • limkwat
    10.12.2007
    10.12.2007
    Szanowni Państwo,
    po raz pierwszy spotkałam się z nazwą owocu, będącego ponoć krzyżówką limonki z kumkwatem, i od razu zrodziły się we mnie wątpliwości co do tego, jak zapisywać tę nazwę. Oto wersje, jakie napotkałam: limquat, limequat, limkwat, limekwat. Która z nich jest prawidłowa? Której z nich używać? Osobiście skłaniałabym się do jednej z polsko brzmiących form.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam,
    Joanna
  • problem z nauką ortografii
    10.12.2007
    10.12.2007
    Mój syn ukończył tylko 6 klas szkoły podstawowej w Polsce. Mimo, że mieszka w innej strefie językowej od wielu lat, jego pierwszoplanowym i wybranym językiem jest język polski, ma jednak ogromne problemy z ortografią. Syn często przebywa w Polsce, ma żywy kontakt z językiem mówionym; również bardzo dużo czyta po polsku. Chciałabym kupić dla niego podręcznik ortografii i proszę o radę – jakie wydawnictwo byłoby przez Państwa polecane?
    Serdecznie dziękuję Grażyna Langguth
  • dryn czy dryń?
    8.12.2007
    8.12.2007
    Uprzejmie proszę o informację, który z zapisów dźwięku wydawanego przez telefon jest poprawny: dryn czy dryń.
    Pozdrawiam
    Magda Wiktorowska
  • głucho-niewidomi
    8.12.2007
    8.12.2007
    Witam. W klasyfikacji osób niepełnosprawnych istnieje termin określający osoby jednocześnie głuche i niewidome. Jak napisać: głuchoniewidomi czy głucho-niewidomi? Dodam, że w literaturze przedmiotu spotykane są obie formy pisowni. Która z nich jest poprawna?
    Pozdrawiam :-)
  • zbieg nawiasów
    5.12.2007
    5.12.2007
    Czy jest błędem bezpośrednie sąsiedztwo fragmentów wyodrębnianych nawiasami? Np. „urodzony w 1953 r. w Madison (stan Missouri) (niektóre źródła podają rok 1955) wynalazca amerykański”.
  • toby i to by
    4.12.2007
    4.12.2007
    Dzień dobry.
    Chciałbym zapytać, w jakich przypadkach toby pisze się łącznie. Regułkę znam – kiedy to pełni rolę spójnika. Ale naprawdę wiele mi to nie tłumaczy. Czy istnieje oboczność: wedle chęci można pisać to by i toby? Czy może rzeczona reguła jest żelazna i każde od niej odstępstwo grozi zlinczowaniem przez impulsywnych purystów? Na przykład czy w zdaniu „Gdybym to zrobił, tobym był szczęśliwy” jest błąd ortograficzny?
  • nazwy gatunków zwierząt
    4.12.2007
    4.12.2007
    Witam…
    Moje pytanie dotyczy pisowni nazw gatunków zwierząt. Należy je zapisywać z wielkiej czy z małej litery (Opis bielika czy Opis Bielika)?
    Dziękuję i pozdrawiam
  • wolnostojący?
    4.12.2007
    4.12.2007
    Szanowni Eksperci,
    proszę o rozstrzygnięcie: okap wolnowiszący czy wolno wiszący, wanna wolnostojąca czy wolno stojąca (przy założeniu, że oznacza to jakiś rodzaj konstrukcji wymienionych przedmiotów)?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Joanna
  • gruszka i agrest
    28.11.2007
    28.11.2007
    Jak podzielić na sylaby: grusz-ka czy gru-szka? a-grest czy ag-rest?
  • naigrawać się
    22.11.2007
    22.11.2007
    Dzień dobry.
    Czy czasownik naigrywać (się) jest poprawny, czy tylko forma naigrawać (się)?
    Dziękuję.
  • superman czy Superman?
    22.11.2007
    22.11.2007
    Szanowni Eksperci!
    Czy te zdania są poprawne: „Na ile jesteś Supermanem?”, „Ile jest w tobie z Supermana?”. A może: „Ile jest w tobie Supermana?”. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    B.B.
  • tak że i coby
    17.11.2007
    17.11.2007
    W takich zdaniach: „Ale co by nie szukać daleko”, „Co by nie jechać w ciemno” co i by powinny być chyba pisane łącznie, gdyż coby oznacza tutaj 'żeby, aby'. Odwrotnie jest z także: „Nie znam go, także nie ma o czym mówić”, „Byłem z nią, także nic nie słyszałem”, gdzie także użyte zostało w znaczeniu 'tak więc', a zatem powinno być zapisane jako tak że. Czy mam rację? Tak bardzo często piszą internauci, a informacje na temat coby i tak że w słownikach są bardzo skromne.
  • dioda LED
    14.11.2007
    14.11.2007
    Szanowni Eksperci,
    LED to skrót od Light Emitting Diode, czy wobec tego zapis lampka LED-owa jest poprawny?
    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie,
    Joanna Karbowiak
  • bóg czy Bóg?
    13.11.2007
    13.11.2007
    Witam Szanownych Ekspertów!
    Hasło bóg/Bóg w słowniku PWN obudziło we mnie pewne wątpliwości. Dość powiedzieć, że jest niekompletne; mówi tylko o pisowni rzeczownika bóg, gdy chodzi o bóstwa religii poli- i monoteistycznych. (1) Jaką zatem literą zapiszemy wyraz bóg w odniesieniu do bóstw religii henoteistycznych, czy mówiąc o bezosobowym bogu panteistów? (2) Jak napiszemy, jeśli nasze rozważania mają charakter bardziej ogólny, niezależny od podziałów na typy religii? (3) Wreszcie – jaka właściwie zasada nakazuje pisać wielką literą rzeczownik bóg w odniesieniu do religii monoteistycznych? Z pewnością wielką literą napisać można ze względów uczuciowych i grzecznościowych, ale ta zasada charakteru obligatoryjnego nie ma. Trudno się zgodzić również na logikę imion własnych bogów i jednostkowych istot mitologicznych; skoro religii jest tak wiele i tak wiele bóstw jest z nimi stowarzyszonych, jakże można monopol na wyraz bóg dawać tylko tym, o których sądzi się, że są jedyni? Taki zabieg wydaje się nie mieć uzasadnienia. Bogowie (także ci jedyni) mają zazwyczaj swoje imiona (Allach, Jehowa itp.), więc po co wprowadzać takie zamieszanie? Byłbym niezmiernie wdzięczny za rozwianie moich wątpliwości.
    Pozdrawiam serdecznie.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego