etymologia

Jeśli nie wiesz, z jakiego języka pochodzi dane słowo, jakie było jego pierwotne znaczenie, czy lub jak zmieniło się jego znaczenie w naszym języku, dlaczego ma taką postać - tu dowiesz się wszystkiego o słowach, które pochodzą z innych języków, a zadomowiły się w polszczyźnie.

  • dupa
    28.05.2007
    28.05.2007
    Jaka jest etymologia słowa dupa??
  • w czambuł
    25.05.2007
    25.05.2007
    Szanowni Eksperci,
    skąd wziął się zwrot potępiać w czambuł i czym jest ów czambuł?
    Pozdrawiam
    Joanna
  • imać
    18.05.2007
    18.05.2007
    Czy czasownik imać był kiedyś przechodni (dziś zostało nam tylko imać się)? Z przykładów SPJD wynika łączliwość dopełniaczowa. PSWP Zgółkowej podaje: „imać co, kogo, czym”, ale przykłady użycia ma tylko dla rzeczowników męskożywotnych (B. = D.). Przy czym żadne współczesne słowniki, także te dwa tu wymienione, nie podają imany.
  • wykonywać
    16.05.2007
    16.05.2007
    Które formy są poprawne: wykonywa, wykonuje czy wykonywuje? Jak się ma do tego prasłowiańska forma *konati? Dziękuję.
  • urok i czar
    14.05.2007
    14.05.2007
    Dzień dobry.
    Chciałam zapytać o pochodzenie słowa urok i czar.
    Pozdrawiam.
  • blakować
    10.05.2007
    10.05.2007
    Jest dość popularna piosenka:
    Idzie żołnierz borem, lasem,
    Borem, lasem,
    Przymierając z głodu czasem,
    Z głodu czasem.

    Suknia na nim nie blakuje,
    Nie blakuje,
    Wiatr dziurami przelatuje,
    Przelatuje.

    Chodzi mi o słowo blakuje. Nie ma go ani w USJP, ani w korpusie. Z kontekstu domyślam się znaczenia, ale jeżeli to możliwe, proszę o wyjaśnienie fachowców od języka.
  • trąd po dawnemu
    10.05.2007
    10.05.2007
    Dzień dobry.
    W zdaniu „Żyd od trędu, a sługa setnika poganina od powietrza jest uzdrowiony” zainteresowała mnie forma trędu. Ciekawi mnie, czy tak ta forma kiedyś wyglądała, czy to błąd i powinno być trądu.
  • ze skrzydły białymi
    10.05.2007
    10.05.2007
    W kolędzie są aniołowie „ze skrzydły białymi”, a w Panu Tadeuszu konfederatka „z czaplinymi pióry”. Znalazłem więcej cytatów z pióry – we wszystkich był to narzędnik. Jest zatem pióry (skrzydły itp.) wyłącznie narzędnikiem czy zbyt pochopny to wniosek?
  • babka
    26.04.2007
    26.04.2007
    Jakie jest pochodzenie słowa babka? Jak znaczenie tego słowa rozumiane jako 'kobieta' powiązane jest z innymi znaczeniami (np. 'ciasto', 'roślina')?
  • zmiany postaci wyrazów
    25.04.2007
    25.04.2007
    Dzień dobry. Mam pytanie o takie stare formy, jak upadszy, ewangeliey i przyść. Uwspółcześniając zapis, trzeba te formy zapisać jako upadłwszy, ewangelii i przyjść. Jak wyjaśnić te zmiany w nocie edytorskiej?
  • odpukać, ale w co?
    24.04.2007
    24.04.2007
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące wyrażenia odpukać w niemalowane drewno, często pojawia sie także forma odpukać w niemalowane drzewo. Która z tych form jest poprawna (właściwa)? I co jest przyczyną tego zróżnicowania?
    Dziękuję.
  • bractwo i… siostrzeństwo?
    20.04.2007
    20.04.2007
    Szanowni Państwo,
    na określenie stowarzyszenia można użyć słowa bractwo? Czy istnieje jakaś forma sugerująca żeński skład takiej grupy, np. związana z wyrazem siostra?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Joanna
  • matka, niedziela i pierścionek
    20.04.2007
    20.04.2007
    Proszę o wyjaśnienie pochodzenia słów: matka, niedziela i pierścionek.
  • nakap
    17.04.2007
    17.04.2007
    Uprzejmie proszę o źródło słowa nakap jako nacieku w jaskini. Dziekuję.
  • zuch
    11.04.2007
    11.04.2007
    Zuch – znaczenie tego słowa przed laty.
  • wesołego Alleluja
    11.04.2007
    11.04.2007
    Co oznacza zwrot wesołego Alleluja? Czy ma on sens pod względem językowym?
  • przeziębienie
    3.04.2007
    3.04.2007
    Od kiedy używa się w polszczyźnie słowa przeziębienie?
  • absztyfikant
    30.03.2007
    30.03.2007
    Chciałabym dowiedzieć się czegoś o pochodzeniu słowa absztyfikant. Mój ojciec nazywa tak mojego chłopaka, którego określenie to nieco irytuje. Osobiście bardzo podoba mi się to słowo. Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • niebezpieczny
    30.03.2007
    30.03.2007
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące słowa niebezpieczny. Co ono oznacza, każdy wie, tylko czy nie powinno oznaczać czegoś odwrotnego. Chodzi mi o to, że wyraz ten składa się z trzech części – piecza, bez i nie. Czyli jest piecza, jest stan „bez pieczy” i negacja tego stanu poprzez nie. Zatem niebezpieczny powinno oznaczać to, co oznacza bezpieczny. Mam nadzieję że nie zamieszałem zbytnio.
    Proszę o odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • sianokosy
    9.03.2007
    9.03.2007
    Witam!
    Zainteresował mnie wyraz sianokosy. W związku z tym, że siana się nie kosi, zastanawiam się nad sensem tego określenia. Przypomina mi to ścinanie drewna lub ulubioną potrawę barów w czasach PRL – kotlet schabowy z karczku.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego