Słownikiem-gramatycznym-języka-polskiego
-
Papua, D. Papui17.12.201817.12.2018Szanowni Państwo,
co sprawia, że dopełniacz nazwy Papua to Papui, a wyrazu statua może być zarówno statui, jak i statuy? Czy jest tu jakaś zasada, czy to kwestia uzusu?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
porter i stout16.11.201216.11.2012Dzień dobry,
jestem członkiem Polskiego Stowarzyszenia Piwowarów Domowych, aktywnie uczestniczę w życiu społeczności piwowarów. W środowisku często pojawia się problem z odmianą nazw Porter i Stout. Część twierdzi, że powinno się mówić „Piwosz prosi o kufel Porteru i pintę Stoutu”, inni uważają, że Portera i Stouta. Brakuje nam wyjaśnienia autorytetu, którym można by rozwiać raz na zawsze ten problem.
Łączę wyrazy szacunku i liczę na odpowiedź.
Jacek Andrzejewski -
Psikać – psiknąć5.09.20185.09.2018Szanowni Państwo,
czy istnieje poprawna forma dokonana czasownika psikać w znaczeniu ‘rozpylać wodę’? Wydaje mi się że w języku mówionym używa się czasem popsikać lub zpsikać, nie mogę jednak znaleźć żadnych informacji na ten temat.
-
puzzle i puzzel3.06.20123.06.2012Dzień dobry,
czy taka odmiana słowa puzzel (jeden element z całości) jest poprawna w l. poj.: puzzel, puzzla, puzzlowi, puzzel, o puzzlu, z puzzlem. Jaka jest poprawna wymowa: pucel czy puzzel?
Czy jeśli jeden puzzel jest pocięty na kawałki i składamy go, to w zdaniu: „Kiedy złożysz puzzel,… / Kiedy złożysz puzzla,…” powinniśmy użyć biernika (puzzel) czy dopełniacza (puzzla)?
Dziękuję za odpowiedź. -
rząd czasowników12.04.200212.04.2002Które bądź jakie czasowniki wymagają dopełniacza, np.: czego chcesz, czego słuchasz, a które biernika: co robisz??
-
semantycznie czy końcówkowo?11.01.201111.01.2011Piszę pracę na temat gramatyki kontrastywnej języka polskiego i niemieckiego (…). Chciałam zapytać o taką jedną rzecz, ponieważ kwestii tej nie mogłam znaleźć w żadnej gramatyce. Chodzi o to, ze jeżeli jest np. słowo nadrzędne OWOC i do tego słowa podrzędne: truskawka, marakuja, gruszka, porzeczka itd., czy przydział rodzaju żeńskiego odbywa się tutaj na zasadzie semantycznej, czy też morfologicznej, końcówkowej?
-
setki9.07.20079.07.2007Dzień dobry,
w tekście tłumaczenia zawarłam następujące zdanie: „Setki indyków padły, zarażone wirusem…”, kierując się tym, że „Setki… padły”. Ale teraz ogarniają mnie wątpliwości, czy jednak to zdanie nie powinno brzmieć: „Setki indyków padło, zarażonych wirusem…”. Bardzo proszę o rozstrzygnięcie tych wątpliwości. Dziękuję.
Z poważaniem
Magdalena Domaradzka -
spodnie gratis13.02.200713.02.2007Szanowni Państwo!
Proszę o wyjaśnienie, w jaki sposób (i czy w ogóle) określamy rodzaj gramatyczny rzeczowników występujących tylko w liczbie mnogiej, np. ferie, spodnie.
Proszę również o komentarz do słowa gratis, które, jak obserwuję, traktowane jest jak rzeczownik, czyli odmieniane przez przypadki i liczby. W moim odczuciu nie jest to poprawne. Czy mam rację?
Serdecznie pozdrawiam
Agnieszka Matus -
Stawający do aktu
10.05.202210.05.2022Skąd wzięła się, używana nagminnie przez notariuszy, forma „stawający do aktu”?
Można stawać (do boju, a więc i do aktu zapewne), byliby to więc „stający do aktu”. Można stawić się u notariusza, zatem teoretycznie mógłby być „stawiający się do aktu”. Formy „stawający” nie widzę w słownikach i razi mnie ona przy czytaniu każdego współczesnego aktu notarialnego.
Pozdrawiam serdecznie
Stanisław Winiecki
-
sterować7.04.20037.04.2003Szanowni Państwo,
w technice często się mówi o sterowaniu w znaczeniu regulacji. We wcześniejszych wydaniach Słownika poprawnej polszczyzny rozróżniano oba znaczenia sterowania, nadając różne przypadki gramatyczne obiektom sterowania. Gdy była mowa o kierowaniu, sterowało się czymś (kimś), gdy zaś chodziło o regulację, sterowane było coś. Obecna reguła językowa w obu znaczeniach wyrazu narzuca tylko zastosowanie narzędnika. Czy w takim razie poprawne są tylko wyrażenia sterowanie silnikiem bądź układ sterowania silnikiem?
Z poważaniem
Tomasz Litwiniuk
