1. Jak należy odmieniać nazwiska Márai (pisarz węgierski) oraz Molyneux (projektant gier)?

2. Z jakich zasad dotyczących odmiany należy skorzystać, gdy dana osoba ma nazwisko pochodzące z innego języka niż jej ojczysty? Jeżeli Francuz ma węgierskie nazwisko, to odmieniamy je wg zasad mówiących o deklinacji nazwisk francuskich czy angielskich?

Szanowni Państwo!
Chodzi mi o określenie osobowość/osobowości w kontekście porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Pierwszenstwo-zasad-przed-osobowosciami;18558.html. Czy gdyby zdanie sformułować w takie sposób: Zasady są ważniejsze od osobowości, stałoby się zrozumiałe i nie budziło wątpliwości? A jeśli tak, to co ono znaczy?

Z poważaniem
Jan Nowak

Są różne nazwy leków: firmowe, niefirmowe, potoczne, międzynarodowe (International Nonproprietary Names) i in. Jak należy je pisać, dużymi czy małymi literami, i czy zależy to wyłącznie od zasad naszej ortografii, czy może też od Polityki Lekowej Państwa i od zasad etyki i deontologii zawodowej? Wielkie dzięki za rozwikłanie tych kwestii spornych.

Piszemy zrobić, zbić, zgonić, ale: spaść, stopić. Piszemy wrobić, wbić, wgonić; czemu nie piszemy: fpaść, ftopić? Jak można wytłumaczyć tę różnicę w potraktowaniu przedrostków z- i w- (to, że z- przechodzi w s- przed bezdźwięczną spółgłoską, a w identycznej sytuacji w- nie przechodzi w f-)?

Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy pisowni by z partykułami, szczególnie zaś z jedną – przecież. W SO przy haśle przecieżby jest odnośnik do zasady nr 161, w której mowa o pisowni tej cząstki ze spójnikami (w tym z przecież), natomiast w zasadzie nr 160 (by + partykuły) przecież nie zostało uwzględnione. Jak to rozumieć? I najważniejsze – jak pisać?
Serdecznie pozdrawiam,
Mira

Czy przestrzegać  rządzi dopełniaczem  czy biernikiem? Chodzi o zdanie  Żydzi przestrzegają szabat/u. Albo np.:  Żydzi przestrzegają soboty/ę.

Dzień dobry,
dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
w związku z interpretacją:
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
Pozdrawiam
Agnieszka

Dlaczego średniowysoki pisze się łącznie, a średnio inteligentny już osobno? Możliwa odpowiedź brzmi: ponieważ do słowa średniowysoki stosuje się zasada ortograficzna nr 136, a do wyrażenia średnio inteligentny – zasada ortograficzna nr 134. W takim razie zapytam: dlaczego do pierwszego przykładu stosuje się tamta zasada, a do drugiego tamta? Czym te przykłady się różnią, że trzeba je traktować inaczej?

Szanowni Państwo,

nie znalazłam porad dotyczących zapisu (transkrypcji) nazwisk ormiańskich. Proszę o poradę, czy np. Nikol Paszinjan (zapis wg transkrypcji) jest poprawniejszy niż "Paszynian" (spotykany w prasie), Sargsjan, nie Sarkisjan (kalka z rosyjskiego), Koczarjan - nie Koczarian. Wiele nazwisk ormiańskich kończy się na - jan, ale zauważyłam, że w języku polskim po spółgłosce zamiast "j" pojawia się "i". Czy słusznie?

Z poważaniem

Stała czytelniczka

Szanowni Państwo,

czy prawidłowa forma to "uchyłek Meckla" czy "uchyłek Meckela"? Słownik medyczny PZWl oraz słownik Stedmana podają "Meckla", natomiast mianownictwo Feneisa "Meckela".

Z poważaniem

Anna Nowosielska