a.t.
  • O archaizmie bożocielski (od Boże Ciało)

    4.12.2016
    4.12.2016

    Szanowni Państwo,

    w tej poradzie pojawia się przymiotnik Bożocielny. Frapuje mnie, dlaczego pisany wielką literą. Czy chodzi o to, że traktujemy go jako przymiotnik dzierżawczy? A jeśli tak, to dlaczego bożonarodzeniowy” piszemy od małej litery?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • O przegłosach
    14.07.2020
    14.07.2020
    Proszę o wyjaśnienie i podanie nazwy procesu, który zaszedł w języku polskim, wskutek którego „e” bądź jać zamieniają się w „io” i porównanie go z podobnym zjawiskiem w języku rosyjskim i wyjaśnienie ewentualnego pokrewieństwa. Zjawisko w obydwu językach nie zawsze lub wręcz rzadko się pokrywa, np. pl pieśń piosenka, ale ru piesnia piesenka; pl. anioł, ale ru angieł; pl miotła, ale ru mietła. Czasem jednak pokrywa się, np. w imieniu Piotr bądź słowie pomiot.
    Dziękuję za info!
  • Osobiście tam nie byłem
    3.11.2015
    3.11.2015
    Szanowni Państwo,
    kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem.
  • Przymiotnik od Andriej (Andrzej) Markow
    19.09.2019
    19.09.2019
    Szanowni Państwo,
    w matematyce pewną klasę procesów stochastycznych tworzą tzw. procesy Markowa (od Andrzeja Markowa). Chciałbym zapytać, jak należy skonstruować formę przymiotnikową tej nazwy, tj. czy powinniśmy mówić o procesach markowskich czy też markowowskich?
    Obie formy występują w literaturze matematycznej. Pierwsza jest chyba popularniejsza, choć w moim odczuciu to druga wydaje się poprawna (być może przez analogię do konstrukcji Newtonnewtonowski).

    Z pozdrowieniami,
    DJ
  • Skrót ł.o.r., czyli ‘łaskawie odebrać raczy’
    16.12.2017
    16.12.2017
    Kilka lat temu promotor mojej pracy magisterskiej zostawił dla mnie na portierni kopertę ze skrótem t.o.v. (albo t.o.r.). Do dziś się zastanawiam, co miał znaczyć ten skrót. Nie sądzę, żeby to było holenderskie ten opzichte van. Jeśli Państwo spotkali się z tym skrótem, proszę o jego rozwinięcie.
  • Sto dolarów, sto złotychto, te czy tych?

    29.03.2017
    29.03.2017

    Szanowni Państwo,

    chciałem skonfrontować dwie porady:

    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/to-pierwsze-sto-dolarow;14901.html,
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/To-sto-zlotych-te-sto-zlotych-czy-tych-sto-zlotych;17183.html.

    Z jednej wynika, że poprawne są konstrukcje typu te sto rubli, a niepoprawnie to sto rubli; z drugiej na odwrót. Czy da się wskazać podstawę normatywną, która to rozstrzyga, np. słownik poprawnej polszczyzny?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Szczurzyć

    23.01.2022

    Chciałabym poznać wytłumaczenie zwrotu: szczurzyć oczy (uszy).

    Z góry pięknie dziękuję za wytłumaczenie

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego