dawniej
  • pani motorniczy
    3.04.2009
    3.04.2009
    Szanowni Państwo,
    ostatnio spotkałem się z określeniem pani motorniczy. Czy jest ono uznawane za dopuszczalne, czy jest niepolecane? Razi mnie jego użycie, naturalniejsze wydaje mi użycie formy pani motornicza. Gdy się używa pierwszej, wymienionej przeze mnie formy, niemożliwe jest odmienienie jej inaczej niż z żeńskim przymiotnikiem („Spotkałem panią motorniczy” brzmi sztucznie). Trudno mi znaleźć inne przykłady, oprócz stajenny. Co o tym myśleć?
    Łączę wyrazy szacunku,
    Piotr Kowalski
  • „Państwo słuchają” czy „Państwo słuchacie”?
    22.11.2006
    22.11.2006
    Witam!
    Osoby prowadzące audycje radiowe mówią: „Państwo słuchają, jak opowiadam…”, „Państwo piszą do mnie listy…”. Skąd pochodzi takie zastosowanie czasowników słuchają, piszą (3 os. l. mn.) w odniesieniu do 2 os.? Bardziej poprawna wydaje się forma: „Państwo piszecie do mnie listy”. Która forma jest poprawna?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Ewa Krot
  • patogen
    7.11.2006
    7.11.2006
    Jak brzmi dopełniacz słowa patogen? Słowniki podają patogenu, ale naukowcy fitopatolodzy upierają się przy formie patogena, uzasadniając, że to coś jest żywe. Proszę o rozstrzygnięcie tej niezwykle spornej kwestii. Dziękuję.
    Maria Wiśniewska, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu.
  • Patrząc stąd, świat zdaje się nie mieć końca
    1.11.2009
    1.11.2009
    Witam,
    czytając Lapidarium III Ryszarda Kapuścińskiego, spotkałam się z następującym zdaniem: „Nic tu nie ogranicza człowieka i ponieważ patrząc stąd, świat zdaje się nie mieć końca, i my poddajemy się złudzeniu, że oto dotykamy wieczności”. Czy konstrukcja ta nie zawiera błędu? Wygląda to tak, jakby imiesłów patrząc odnosił się do świata, a przecież podmiotem jest człowiek (tudzież my).
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Felicyta
  • Pisownia -i lub -ii w D., C. i Ms. rzeczowników żeńskich zakończonych na -ia

    4.07.2023
    4.07.2023

    Moje pytanie dotyczy odmiany przez przypadki nazwy stanu Kalifornia. Dlaczego w dopełniaczu jest to „Kalifornii” (dwa „i” na końcu) a nie „Kaliforni”?

    Jastarnia wydaje się tutaj analogicznym przypadkiem jednak w dopełniaczu odmieniamy „Jastarni”.

  • Pisownia zestawień rzeczowników cd.
    10.10.2016
    10.10.2016
    Chciałem poruszyć raz jeszcze temat z porady. Główna wątpliwość, z której wynikło to pytanie, brzmi: czy przepisy nie dopuszczają jedynie takiej pisowni złożeń rzeczownikowych jak w regule [187]? Bo jeśli tak, to przykłady podane przez dr. Malinowskiego (i wiele innych, por. klubokawiarnia) są utworzone niepoprawnie. Idąc dalej, czy uzus nie wskazuje dobitnie potrzeby zmiany tych przepisów?

    Czytelnik
  • ponad 50-letni
    14.06.2014
    14.06.2014
    Czy akceptowalny jest zapis ponad 50-letni? Forma ponadpięćdziesięcioletni wydaje mi się nieporęczna, pasuje raczej do dyktanda niż do normalnego tekstu, a ponad-50-letni wygląda dziwnie. Swoją drogą, zastanawiam się, dlaczego cząstkę ponad słowniki ortograficzne traktują jako przedrostek, a niemal jako przysłówek (nikt nie napisze niemalpięćdziesięcioletni), skoro ich znaczenie jest podobne.
  • Ponadstutysięcznoosobowy

    28.11.2020
    28.11.2020

    Dzień dobry,

    Czy do opisu demonstracji, która nie tak dawno odbyła się w Warszawie, poprawna jest forma  ponad stutysięcznoosobowa manifestacja? Podobnie jeśli w dalekiej przyszłości ludzkości uda się wznieść odpowiednio wysoki budynek, to czy będzie on  ponad stutysięcznopiętrowy, czy inaczej będzie go należało określić?

  • Prof. Kowalski czy Kowalski?

    2.06.2022
    2.06.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym się dowiedzieć, czy istnieją jakieś reguły używania tytułu i stanowiska przed nazwiskiem naukowca — ale moim pytaniem jest nie to, jak ich używać, tylko kiedy. Czy w każdej sytuacji życiowej jest wymóg powiedzenia albo napisania „Czytałem książkę prof. Kowalskiego [...]” zamiast „Czytałem książkę Kowalskiego [...]”?

    Czy w rozmowie brak podania tytułu przed nazwiskiem może być uznane za niegrzeczne?

  • program do odmiany imion
    1.03.2002
    1.03.2002
    Chciałbym napisać program do odmiany imion przez przypadki. Gdzie mógłbym znaleźć algorytm do tego celu?
    Pozdrawiam
    Andrzej
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego