kolej
  • prącie i pręt

    23.09.2023
    23.09.2023

    Czy prącie i pręt są wyrazami pokrewnymi?

    Dziękuję za objaśnienie,

    Łukasz

  • procent
    20.11.2006
    20.11.2006
    „Jaki procent mężczyzn mających żonę jest o nią zazdrosnych?” czy „Jaki procent mężczyzn mających żonę jest o nią zazdrosny?”? Które z tych zdań jest poprawne?
  • Przyimki łączące się z nazwami państw wyspiarskich

    7.06.2023
    7.06.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego mówimy „na Filipinach”, a nie „w Filipinach” skoro państwo to położone jest na wielu wyspach, podobnie co na przykład Japonia, wobec której z kolei używa się przyimka „w”?

    Pozdrawiam

  • Przymiotnik od wyrażenia sztuczna inteligencja

    22.04.2024
    22.04.2024

    Wielce szanowna i potrzebna Poradnio.

    Ostatnio coraz częściej słyszy się o sztucznej inteligencji, a zapewne to dopiero początki stosowania tego terminu. Niewątpliwie zajdzie potrzeba ukucia utworzonego od niego przymiotnika. Jaki byłby zgodny z językiem polskim? Słyszałem ejajowy, wygodny, bo krótki, ale brzmi dziwnie, z kolei sztucznointeligentny jest długi, a człon -inteligentny kojarzy się z inteligentem, a nie inteligencją, czy nie lepszy byłby inteligencyjny, jak tolerancyjny, a nie tolerantny od tolerancja.

    Serdecznie pozdrawiam

    Janusz

  • ropostek

    30.03.2023
    30.03.2023

    Dzień dobry, chciałam spytać Państwa o pochodzenie medycznego terminu „ropostek” oznaczającego obecność ropy w przedniej komorze oka. Podczas gdy cząstka „ropo-” jest tu dość oczywista, drugi człon jest dla mnie kompletnie niejasny. W języku angielskim funkcjonuje termin „hypopyon”, złożenie „hypo-” (pod) i „pyo-” (ropa), czy to ma jakikolwiek związek z polskim słowem?

  • składnia

    21.04.2012
    21.04.2012

    Dzień dobry,

    jak ustalić prawidłowy przyimek w wyrażeniu pozycja na/w nocie kredytowej? A może powinno być pozycja noty kredytowej? Jeśli dobrze interpretuję definicję słowa pozycja (https://sjp.pwn.pl/szukaj/pozycja), to jedynym dopuszczalnym przyimkiem jest w, jednak powszechnie mówi się o pozycjach na fakturze lub pozycjach na rachunku.

    Dziękuję,

    Jarek Hirny

  • słowa pochodzenia baskijskiego
    24.05.2004
    24.05.2004
    Czy w języku polskim, oprócz imienia Ksawery, są jakieś słowa pochodzenia baskijskiego? Jeśli tak, to jakie…
  • status językowy skrótowców
    28.04.2012
    28.04.2012
    Witam!
    Chciałbym się dowiedzieć czegoś więcej na temat skrótowców i ich relacji w stosunku do skracanych zwrotów. Jeśli skrótowce reprezentują takie same znaczenia, co skracane wyrażenia, to czy powinno się to traktować jako jedność? A może należy uznać na przykład Polskie Koleje Państwowe i PKP za oddzielne wyrażenia synonimiczne? A jeśli tak, to do jakiej grupy synonimów je zaliczyć (np. dublety)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • szeregowanie alfabetyczne nazwisk holenderskich
    18.06.2009
    18.06.2009
    Witam,
    mam prośbę o wskazówkę jak powinno się sortować holenderskie i niemieckie nazwiska z przedimkami van lub von. Czy, porządkując je alfabetycznie, należy uwzględniać pierwsze litery głównych członów nazwisk, czy pierwsze litery przedimków?
    Z góry dziękuję! Pozdrawiam
    Joanna
  • szyk przydawki przymiotnikowej

    27.04.2023
    27.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.


    Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

    Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.


    Z poważaniem

    Adrian Fröhlich

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego