obowiązujący
  • Mieszkańcy miasta Korynt to koryntyjczycy lub koryntczycy
    31.01.2018
    31.01.2018
    Czy mieszkańców Koryntu możemy określać mianem Koryntian, tyle że zapisywanych małą literą? Według WSO Koryntianin to mieszkaniec Koryntii, jednak we wstępie do Pierwszego Listu do Koryntian czytamy, że „List adresowany jest do mieszkańców Koryntu, bogatego miasta greckiego o dwóch portach, które dzięki swemu położeniu geograficznemu było ważnym ośrodkiem handlowym, religijnym i kulturalnym” (Pismo Święte, Wydawnictwo Święty Wojciech, Poznań 2010, s. 1615).
  • Najlepiej wszystko wielkimi literami?
    30.05.2019
    30.05.2019
    Ad https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Janko-muzykant-czy-Janko-Muzykant;19410.html
    Czy rzeczywiście wielka reforma ortografii z lat 1934-1935 (lub jakakolwiek) zajmuje się takimi sprawami jak tytuły? Jest tego trochę: Ojciec [C/c]hrzestny, Władca [P/p]ierścieni, Raport [P/p]elikana… A może jest to tylko niefrasobliwie dopisana przez kogoś wersja taka, jak mu się wydawało? Podobny przypadek dotyczy np. [M/m]ałpki Fiki-Miki (zob. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Mis-Colargol;14752.html
  • na pozór czy napozór?
    7.10.2010
    7.10.2010
    Dzień dobry!
    Oczywiście wiem, że we współczesnej polszczyźnie obowiązuje pisownia rozłączna. Interesuje mnie, czy kiedykolwiek była ona łączna.
    Pozdrawiam
  • nazwiska Greków
    29.06.2012
    29.06.2012
    Grecki piłkarz Σαλπιγγίδης ma na koszulce Salpingidis, choć tego n w greckim zapisie nie ma, a angielska Wikipedia nazywa go „Salpingidis or Salpigidis”, jakby to były dwa równorzędne warianty.
    Co ciekawe, inny grecki piłkarz, Καραγκούνης, też w różnych źródłach występuje bądź jako Kargounis, bądź jako Karangounis, a więc znów mamy „ruchome N”. Czy jest to jakaś prawidłowość?

  • Nazwy geograficzne świata

    31.12.2022
    31.12.2022

    Szanowni Państwo,

    jak zapisywać obce nazwy geograficzne, których nie ma w Encyklopedii PWN ani w żadnym polskim słowniku, nie są wymieniane przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych, ale w internecie są używane ich polskie wersje. Przykładem może być wyspa Mozia, która jest też nazywana Motją. A co w wypadku nazw, w których są akcenty i inne znaki diakrytyczne, ale np. w polskich przewodnikach dla turystów używa się nazw spolszczonych? Jaki zapis wybrać?

    Serdecznie pozdrawiam

  • nazwy instytucji
    4.09.2002
    4.09.2002
    Dzień dobry,
    Moje pytanie dotyczy pisowni instytucji państwowych – wiem, że piszemy je dużą literą, ale czy ta sama zasada obowiązuje przy instytucjach innych państw? Ministerstwo Infrastruktury, ale ukraińskie Ministerstwo Infrastruktury czy ukraińskie ministerstwo infrastruktury?
    Dziękuję, pozdrawiam.
    J.B.

  • nazwy programów komputerowych

    20.05.2003
    20.05.2003

    Dzień dobry,

    Czy w nazwach programów komputerowych tylko pierwszy wyraz powinien być pisany z dużej litery, czy wszystkie? Jak powinno być w sytuacji, gdy jest to nazwa całej „serii” programów, od której jest tworzony skrót (pierwsze litery poszczególnych wyrazów)? W praktyce bywa różnie, nawet w branżowych czasopismach ogólnopolskich.

    Przesyłam pozdrowienia

    BJ

  • nazwy rosyjskie w transkrypcji
    18.03.2014
    18.03.2014
    Jak wymawiać nazwiska typu Łysienko czy (patronimikum) Aleksiejewicz pochodzące z transkrypcji rosyjskiego Алексеевич, Лысенко?
    Wg poradni (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8469) w transkrypcji nie obowiązują ściśle określone zasady, a jedynie propozycje. Czy wobec tego można stosować własną transkrypcję fonetyczną: Alieksjejewicz, Łysjenko?
    Czy można transkrypcję zastąpić polską wersją nazwiska, która naturalnie przychodzi na myśl: Łysenko albo Вишневская -> Wiśniewska: ś za sz?

  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • Nazwy teorii i pojęć abstrakcyjnych

    23.10.2022
    23.10.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym prosić o rozwianie wątpliwości w takiej kwestii:

    jeżeli autor w publikacji niebeletrystycznej konstruuje swoją teorię sztuki i wprowadza nazwy do opisu zjawisk zachodzących w obrębie tej teorii, jak powinniśmy je poprawnie zapisać? Dodam, iż nazwy są często metaforyczne, dwuczłonowe, inne znowuż trzywyrazowe. Poniżej przykłady:

    • Niebieskie Lustro
    • Krok w Abstrakcję

    Chodzi mi oczywiście o zastosowanie wielkich liter, kursywy, cudzysłowu.

    Pozdrawiam

    Krzysztof Bąk

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego