oddawanie
  • kult księżyca, słońca

    31.05.2023
    31.05.2023

    Dzień dobry, jak się powinno zapisać takie wyrażenia:

    kult słońca czy kult Słońca

    oddawano hołd słońcu/Słońcu

    sanktuarium księżyca/Księżyca

    księżyc/Księżyc czczono?

    pg

  • Łagodzenie skutków

    2.02.2021
    2.02.2021

    Potrzebuję odpowiednika angielskiego słowa mitigation. Słowniki podają takie tłumaczenia jak: łagodzenie, minimalizacja, ograniczanie, jednak nie pasują do kontekstu, w którym występuje to słowo. Ransomware mitigation oznacza nie tyle łagodzenie ransomware'u, co łagodzenie skutków ransomware'u (złośliwego oprogramowania szyfrującego dane dla okupu). Mitygacja w j. polskim ma inne znaczenie i aż się prosi o uwieloznacznienie. Analogia: staro-francuskie reservation > rezerwacja.


    Pozdrawiam

  • Miejsce znaku zmiękczenia w transkrypcji alfabetu ukraińskiego

    25.09.2023
    25.09.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym się upewnić, czy dobrze rozumiem zasady transkrypcji alfabetu ukraińskiego zawarte w SO PWN. Według par. 78.B. znak miękki należy oddawać znakiem zmiękczenia, a nie apostrofem. W przykładowych wyrazach znak zmiękczenia (´, prim) jest dostawiony do litery reprezentującej zmiękczoną spółgłoskę, ale w transkrypcji wyrazu князь użyto litery „ź” (kniaź). Czy można stąd wywieść zasadę, że jeśli dana litera alfabetu polskiego ma swój odpowiednik z akutem (ć, ń, ś, ź), znakiem zmiękczenia jest ten właśnie znak diakrytyczny, natomiast znak ´stosujemy do pozostałych liter? Innymi słowy: czy український = ukrajinśkyj czy raczej ukrajins´kyj?

    Z pozdrowieniami,

    LK

  • model Creighton, model creightonowski

    7.10.2022
    7.10.2022

    Uprzejmie proszę o poradę, czy zgodnie z poprawną polszczyzną nazwa „Model Creighton” używana w języku polskim powinna się odmieniać, czy nie. Nazwa „Model Creighton” – określająca naukę metody obserwacji cyklu – pochodzi od nazwy uniwersytetu  Creighton University z Omaha, a ta z kolei pochodzi od nazwiska założyciela Edwarda Creightona.

  • Najlepiej wszystko wielkimi literami?
    30.05.2019
    30.05.2019
    Ad https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Janko-muzykant-czy-Janko-Muzykant;19410.html
    Czy rzeczywiście wielka reforma ortografii z lat 1934-1935 (lub jakakolwiek) zajmuje się takimi sprawami jak tytuły? Jest tego trochę: Ojciec [C/c]hrzestny, Władca [P/p]ierścieni, Raport [P/p]elikana… A może jest to tylko niefrasobliwie dopisana przez kogoś wersja taka, jak mu się wydawało? Podobny przypadek dotyczy np. [M/m]ałpki Fiki-Miki (zob. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Mis-Colargol;14752.html
  • Nazwa koreańskiego miasta

    6.11.2015
    6.11.2015

    Czy nazwę południowokoreańskiego miasta Pyeongchang można, a może należy, pisać po polsku, czyli Pjongczang.

    Dziękuję, pozdrawiam. Paweł Puchalski

  • Nazwy przedmiotów i umiejętności w grach wideo
    26.03.2018
    26.03.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać o pisownię nazw przedmiotów i umiejętności w grach wideo.
    Czy przedmioty, takie jak Miecz Losu, Maska Śmierci, Kostur Cienia należy zapisywać wielkimi literami jako nazwy własne (w odróżnieniu od „miecza treningowego”, który jest nazwą generyczną)? I czy umiejętności, takie jak Mocarny Cios, Zabójcza Precyzja, Gniew Przodków należy zapisywać wielkimi literami?
    Z poważaniem
    Magdalena
  • niejasne słowa kolędy i Ewangelii
    27.02.2011
    27.02.2011
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
    Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
  • o strzałach i słownikach
    23.10.2013
    23.10.2013
    Szanowni Państwo,
    dajemy strzał czy oddajemy strzał? Lepiej strzelać, ale jeśli dać i oddać to antonimy, to dlaczego Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem oddawać jako niepoprawny wskazuje (analogiczny?) zwrot dawać skok, a pod hasłem strzał wymienia oddać strzał jako niepoprawny, podczas gdy Uniwersalny słownik języka polskiego podaje jako przykład zdanie „Policjanci oddali w powietrze kilka strzałów” (Korpus języka polskiego podaje oba)?
    Pozdrawiam
    Paweł
  • Powinien być Bułgakow
    1.02.2019
    1.02.2019
    Nurtuje mnie pewne pytanie. Dlaczego nazwisko Michaiła Bułhakowa piszemy przez h, a nie ch lub g? Słownik ortograficzny PWN podaje, że rosyjską literę x oddajemy w polszczyźnie przez ch, ale przecież w oryginale nazwisko pisarza brzmi Михаил Булгаков, czyli w ogóle nie ma tam x, tylko г, zatem powinno być Bułgakow, prawda? Skąd więc w tym słowie h, niespotykane chyba w innych rosyjskich wyrazach? A może jednak są jeszcze jakieś inne słowa, które po przełożeniu na polski piszemy przez h?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego