Dzień dobry,
chciałam zapytać, jak należy odmieniać nazwisko Nagel – Nagla czy Nagela. Chodzi mi o filozofa amerykańskiego pochodzenia czeskiego. Z tego, co zauważyłam, specjaliści stosują obydwie formy.
Uprzejmie dziękuję,
Gosia

Szanowni Państwo!
Jak napisać: czy wielki mistrz zakonu, czy Wielki Mistrz? Czy wpływ na pisownię funkcji ma podanie nazwiska osoby?
Dziękuję serdecznie za odpowiedź.

Dzień dobry. Jaką pisownię stanowisk przyjąć w lokalnej gazecie, w której często w pierwszym akapicie wymieniamy wielu gości i chcemy uniknąć nadmiaru wielkich liter? Chodzi mi o konkretne przykłady:

„Marszałek Województwa Mazowieckiego Jan Kowalski” czy „marszałek województwa mazowieckiego Jan Kowalski”;

i – analogicznie, też z nazwiskami – takie stanowiska jak: „Starosta Warszawski Zachodni”, „Sekretarz Powiatu Warszawskiego Zachodniego”; „Przewodnicząca Rady Gminy XYZ”; „Wójt Gminy XYZ̈.

Czy prawidłowa jest pisownia słowa włócznia (zapis małą lub wielką literą) w następujących określeniach: włócznia Longinusa, włócznia Lucjana, włócznia Przeznaczenia, włócznia św. (Świętego) Maurycego i Święta Włócznia?

Szanowni Państwo,
co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
Czekam z ciekawością na odpowiedź –
Marianna C.

Szanowni Państwo!
Do moich zadań należy korekta pism (jak chętnie urzędnicy mówią – „sprawdzanie pism pod względem poprawności językowej”) w Ministerstwie Środowiska. Choć znam regułę polskiej ortografii mówiącą, że nazwy oficjalnych stanowisk, godności, funkcji (np. prezydent, premier, minister) piszemy małą literą, zaś nazwy urzędów jednoosobowych wielką, przyznam szczerze, że ich pisownia sprawia mi coraz więcej kłopotów. Trudno mi bowiem rozstrzygnąć, czy w danym zdaniu mowa o stanowisku, czy o jednoosobowym urzędzie. Czy powinniśmy napisać „rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia…”, czy (z czym spotkałam się ostatnio w Gazecie Prawnej) „rozporządzenie ministra środowiska”? Czy etaty i środki finansowe, będące dotychczas w dyspozycji Krajowego Zarządu Parków Narodowych, przejmie Minister Środowiska, czy minister środowiska? Stanowisko zajęte przez Ministra Środowiska czy ministra środowiska?
Uważam, że gdy cytowane są akty prawne (a do takich należy rozporządzenie), jak najbardziej uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. Ale w pozostałych przypadkach pewności nie mam. Będę bardzo wdzięczna za pomoc – tym bardziej że osoby przynoszące mi pisma niechętnie patrzą na moje poprawki (oczywiście w pismach powstających w moim urzędzie wszystkie tytuły pisywane są od wielkich liter) i wciąż muszę udowadniać swoje racje.
Pozdrawiam serdecznie
Wioletta Wichrowska

Szanowni Państwo!

W moim przedsiębiorstwie podległym marszałkowi województwa xxx przygotowujemy jubileuszową publikację, do której kurtuazyjne słowo wystosował właśnie marszałek. Marszałek kończy podpisem:

Imię Nazwisko

Marszałek

Województwa Wszystkodużymiliterami

Jak, Państwa zdaniem, powinien wyglądać podpis marszałka? Gdyby się zgodzić na „marszałka” małą literą, to czy nazwę województwa też trzeba by małą?

Serdecznie pozdrawiam

Zofia Łoś

Witam! Moje pytanie odnosi się do słowa Nemezis. Ostatnio wdałem się w dyskusje z moim kolegą i chciałbym doprecyzować pewną rzecz. Według niego słowo to odnosi się do (weźmy za przykład chociażby filmy) arcywrogości pomiędzy osobą dobrą a złą, walki tych sił. Według mnie odnosi się to do zwyczajnego „najważniejszego z wrogów”, niezależnie od nastawienia postaci, chodzi tylko o rywalizacje z drugą stroną.

Dlaczego niektóre restauracje są nazywane konceptami? Co to znaczy? Spotkałem się też z określeniem „koncept gastronomiczny”. Żadna z def. słowa koncept mi nie pasuje. Zrozumiałbym, gdyby mówić o koncepcie gastronomicznym, który jest w fazie planowania, ale nie rozumiem co znaczy nazywanie konceptem działającej od dawna restauracji, np.:

„Będziecie mieli szansę stołować się w ponad 60 konceptach gastronomicznych”

„Właściciele ogłosili, że to już koniec konceptu na Szewskiej ze względu na problemy z pracownikami, a dokładniej ich brakiem.”

„W listopadzie i grudniu naliczyłem kolejnych 15 otwartych konceptów”

Chodzi mi o to, że tu koncept jest rzeczownikiem konkretnym, a nie abstrakcyjnym.

Czy użycie zaimków i form neutralnych płciowo jest dozwolone w języku polskim? Np. byłxm, zrobiłxm.