reguła
  • Środkowo-wschodnio-europejski
    9.11.2016
    9.11.2016
    Zastanawiają mnie reguły pisowni przymiotników złożonych z więcej niż dwóch członów (por. tę poradę). Czy zgodnie z regułą [186] WSO nie powinno być środkowo-wschodnio-europejski, skoro dwa pierwsze człony są bliższym określeniem trzeciego? Czy należy rozumieć, że zgodnie z uwagą 1 reguły [136] pisownia kolorów jest jedynym wyjątkiem, w którym przymiotnik złożony z więcej niż dwóch członów przymiotnikowych zapisze się łącznie?
  • Ale czyby pomogło?
    15.06.2018
    15.06.2018
    Mam wątpliwość co do porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-polaczone-z-by;17840.html. Reguła [160] mówi jednoznacznie, że partykułę czy zapisuje się z by łącznie, niezależnie od jej funkcji (zresztą wg SJP wyraz czy może być partykułą jedynie w funkcji pytajnej — w innych jest spójnikiem). Jest to też zgodne z: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/by-z-partykulami;3709.html. Za to w zdaniach Kto by…?, Gdzie byś…? i Kiedy byśmy… pisownia rozdzielna wynika z reguły [164]. Czyż nie?
  • Błąd w zasadach interpunkcji?
    7.03.2011
    7.03.2011
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie do jednej z reguł zapisanych w słowniku ortograficznym. Chodzi o zasadę dotyczącą użycia przecinka przed spójnikami połączonymi z zaimkami i przysłówkami (90.E.1) – dlaczego w podanych przykładach w większości przypadków są połączenia spójnika i partykuły? Gdzie jest błąd? Reguła powinna obejmować też partykuły?
    Z wyrazami szacunku
    Alicja Kloska
  • Był to bomba-facet, ale facet bomba
    24.04.2019
    24.04.2019
    Szanowni Państwo,
    być może wątpliwość, czy wyrażenia bomba facet nie należałoby zapisywać z łącznikiem (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Bomba-facet;19340.html), ma swoje źródło w treści reguły 51.2 [187] WSO. Wydaje mi się, że gdyby literalnie się do niej stosować, to należałoby zapisać właśnie bomba-facet, czyż nie? Mnie ta reguła wydaje się dość dziwna. Właściwej jej interpretacji obawiam się szczególnie na konkursach ortograficznych.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • by z partykułami
    21.06.2007
    21.06.2007
    Piszemy: aniby, (a)zaliby, bodajby, chybaby, czy(ż)by, gdzieżby, jakżeby, niech(aj)by, nużby, otóżby, przecieżby. Ale WSO notuje też partykuły: dopiero by, jeszcze by, już by, może by, nawet by, pewnie by, poniekąd by, prawie by, raczej by, też by, tylko by, wręcz by, zapewne by… Te odsyłają do zasady [164], o pisowni rozłącznej – ale NIE PARTYKUŁ! A jak z: akurat, bynajmniej, istotnie, naprawdę, niemal, przynajmniej, tam („A tam+byś zgadł!”), to („Zbić to+by umiał”), zarazem, zawsze, zresztą?
  • Chreszczatyk czy Kreszczatik?

    2.03.2022
    2.07.2008

    Główna ulica Kijowa – Kreszczatik czy Chreszczatyk? Za pierwszą formą przemawia częstość użycia (Google 5:1) i obecność w literaturze (Miasto Kijów Bułhakowa w tłum. Drawicza); za drugą transkrypcja. Czy w tym przypadku można powołać się na regułę https://sjp.pwn.pl/zasady/Nazwy-geograficzne-od-dawna-spolszczone;629714.html? A jeśli tak, to czy reguła ta dopuszcza wariantywność? (formy Kijów, Charków, Żytomierz, Krzywy Róg są wszak jedynymi, a nie opcjonalnymi).

  • Dzielenie wyrazów w tekstach reklamowych
    23.11.2017
    23.11.2017
    Szanowni Państwo,
    czy istnieją jakieś standardowe wyjątki od reguły dzielenia wyrazów i przenoszenia ich do następnego wiersza? Pytam o to w kontekście ulotek, szyldów i ogólnie tekstów reklamowych.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Grzyb-pasożyt (tak jest w WSO) czy grzyb pasożyt (jak podpowiada logika)?
    13.11.2019
    13.11.2019
    Pisze się grzyb-pasożyt czy grzyb pasożyt?
    Grzyb pasożyt to inaczej grzyb pasożytniczy, więc moim zdaniem przy zapisywaniu tego wyrażenia rzeczownikowego powinna obowiązywać reguła [135] 25. Poza tym z niezrozumiałych dla mnie powodów (omyłka?) pisownię z łącznikiem uzasadniono regułą [186] 50, dotyczącą przymiotników.
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii i pozdrawiam,
    MK
  • Interpunkcja quasi-zdań podrzędnych
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    frapowała i nadal frapuje mnie uwaga 2 reguły [363]. Kiedy uznajemy, że zdanie jest rozwinięte, a kiedy „pozornie rozwinięte”? Z przykładów podanych w WSO wnioskowałbym, że już choćby dwa wyrazy świadczą o rozwinięciu. Zdaniem dr. Malinowskiego tak nie jest, o czym świadczą dwie porady zawierające w tytułach frazę „Zależy w jakim sensie”. Podobnie dr Wolański zaaprobował interpunkcję „nie wiem dlaczego tak” w odpowiedzi na jedno z moich pytań.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • i oraz j
    25.06.2008
    25.06.2008
    W Wielkim słowniku ortograficznym PWN w przypadku zbitki wymawianej czj#, dżj#, szj#, żj# (# to samogłoska) mamy aż trzy różne sposoby zapisu:
    1) przez i: ażio, ażiotaż; lodżia, adadżio, arpedżio, dżiu-dżitsu; sienkiewicziana, mickiewicziana; kwasziorkor;
    2) przez i albo j: glediczia i glediczja, welwiczia i welwiczja;
    3) przez j: Czuwaszja, babeszjoza.
    Skąd te rozbieżności? Czy zapis (1) jest regułą, a pozostałe wyjątkami?
    Pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego