własny
  • dla potrzeb czy na potrzeby?
    7.03.2008
    7.03.2008
    Witam :)
    Często mam wątpliwość, którą formę wybrać: dla potrzeb czy na potrzeby? Jak należy pisać np. w zdaniu: „Fakultet Lotnictwa kształcił specjalistów dla potrzeb Wojsk Lotniczych” czy „Fakultet Lotnictwa kształcił specjalistów na potrzeby Wojsk Lotniczych”?
  • internet i Sieć
    18.06.2015
    18.06.2015
    Szanowni Państwo,
    usłyszałem kiedyś opinię, że jeśli założymy, że słowo internet piszemy wielkimi literami (pomijam tutaj, na ile słusznie), to sieć jako synonim również. Wydaje mi się, że nie ma zasady, która nakazywałaby zawsze postępować w taki sposób, tzn. pisać wielką literą słowa o tej samej referencji, co nazwa własna. Na przykład SO wyróżnia pod tym względem nazwy geograficzne (jak Stary Kontynent), ale nie rozciąga tej reguły szerzej.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • istoty jednostkowe w liczbie mnogiej
    11.06.2012
    11.06.2012
    Szanowni Państwo,
    czy imiona własne bogów oraz jednostkowych istot mitologicznych mają jedynie liczbę pojedynczą (singulare tantum, blm)? Dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    czytelnik
  • Jeszcze o zapisywaniu przymiotników od nazw zespołów muzycznych
    21.05.2018
    21.05.2018
    W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Przymiotniki-od-IKEA-Blizzard-Warcraft;18109.html pojawiają się przymiotniki dzierżawcze pisane wielką literą, pochodzące nie od nazw osobowych, tylko od nazw firm.
    Zapytałem kiedyś, czy regułę [69] stosuje się w przypadkach innych niż imiona własne: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/floydowski-styl-Floydowskiego-utworu;15731.html. Jeśli mimo to można podać argumenty za tym, że pisownia wielką literą nie jest tu nadużyciem, to chętnie bym je poznał.
  • MiniLogia?
    15.04.2003
    15.04.2003
    „Konkurs Informatyczny dla uczniów szkół podstawowych Mini Logia” czy „Konkurs Informatyczny dla uczniów szkół podstawowych MiniLogia”? Czy może jeszcze inaczej?
  • multikino, multipleks
    14.02.2005
    14.02.2005
    Słowo multikino stało sie nazwą sieci multipleksów i nazwa ta jest zastrzeżona. Czy więc mamy prawo używać tej nazwy do określenia innych wielkich kin? W dosłownym znaczeniu nazwa ta oznacza przecież ‘wielkie kino’. Czy na każde wielkie kino powinniśmy mówić już zawsze multipleks? Czy w taki sam sposób można zastrzec każde inne słowo jako nazwę własną? Czy bez ograniczeń można stosować słowo multikino pisane małą literą, w odróżnieniu od nazwy Multikino pisanej literą wielką?
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • nazwy firm
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące przypadków zależnych nazw własnych „wielokrotnie złożonych”, takich jak Polski Koncern Naftowy Orlen czy Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku. Jeśli chodzi o tę pierwszą nazwę, to odmieniany jest tylko pierwszy człon (np. w Polskim Koncernie Naftowym Orlen). Czy wobec tego w przypadku drugiej nazwy powinniśmy zastosować tę samą zasadę (np. w Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku) czy może jednak odmieniać wszystkie wyrazy? Czy jest jakaś ogólna zasada dotycząca tego typu nazw, czy każdy z przypadków powinien być rozpatrywany osobno?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • nazwy imprez a wielkie litery
    6.08.2002
    6.08.2002
    Coraz częściej widuję nazwy własne, w których wszystkie wyrazy, z wyjątkiem spójników, pisane są wielką literą, np. Warszawskie Prezentacje Artykułów dla Wędkarzy, Wędka Roku 2002, konkurs Najlepsza Potrawa z Ryb, Amatorskie Mistrzostwa w Kopaniu Robaków itp. Czy to jest poprawne i czy nie są to przypadkiem germanizmy?
  • nazwy instytucji
    18.09.2006
    18.09.2006
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne są zapisy bielski szpital wojewódzki lub krakowski urząd miejski? Sądzę, że tak, ponieważ nie są nazwami własnymi. Wiem, że należy także pisać Szpital Elżbietanek w Warszawie, ale jak w takim przypadku: warszawski szpital / Szpital Elżbietanek? Problem, ale innego rodzaju, jest też z Instytutem„Pomnikiem-Centrum Zdrowia Dziecka”. Wydaje mi się, że właściwy jest łącznik, a nie – jak w Encyklopedii PWN – myślnik.
    Dziękuję – M.M.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego