zasadniczo
  • Cudzysłów w nazwach jednostek wojskowych

    5.04.2021
    5.04.2021

    Czy przy nazwach jednostek wojskowych, organizacji, np I Korpus Polski,

    2 Dywizja Piechoty, Polski Komitet Wojenny ...,

    stawia się cudzysłów?

  • cymatyka, kymatyka, a może kimatyka

    11.02.2022

    Dzień dobry! Nie wiem, którą pisownię i wymowę wybrać: cymatyka czy kymatyka? Co by Państwo sugerowali?

  • Cytować zgodnie z oryginalnym układem?
    4.11.2014
    4.11.2014
    Szanowni Państwo,
    czy cytując tekst, musimy cytować go zgodnie z jego układem? Na przykład tekst pisany jest ciągiem, a lepsze byłoby jego wypunktowanie (bez zmiany treści) lub inna sytuacja: w tekście źródłowym stosowano jako punktory myślniki, a ja chciałabym dostosować tekst do swoich wytycznych i zamiast myślników użyć liter alfabetu: a)…, b)… itd.
    Dziękuję za odpowiedź
  • Czasownik chędożyć i jego wulgarne znaczenie
    25.10.2018
    25.10.2018
    Szanowni Państwo,
    jak to się stało, że pierwotne znaczenie czasownika chędożyć ewoluowało od staropolskiego ‘porządkować, czyścić, ozdabiać, czynić pięknym’ do wulgarnego określenia ‘odbywania stosunku płciowego’ – jedynego znaczenia, w jakim jest używany przez współczesnych użytkowników polszczyzny? 

    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis
  • Czasownik niewłaściwy stać
    24.06.2019
    24.06.2019
    Zwracam się z zapytaniem dotyczącym użycia wyrazu stać w rozumieniu ‘być w stanie coś zrobić’ lub ‘móc pozwolić sobie na coś’. Powszechne są stwierdzenia: było nas na to stać, będzie mnie na to stać czy stać go na to. Jednak zastanawiam się nad zwrotem być stać. Jako przykład podam zdanie znalezione w internecie: Banki może nie być stać na odwalutowanie pseudo-kredytów? (Obstawiam, że powinno być napisane Banków). Jaką gramatyczną funkcję pełni wyrażenie być stać?
  • Czas przeszły trybu warunkowego

    28.06.2023
    28.06.2023

    Temat: czas zaprzeszły.

    W jednym z utworów lirycznych zauważyłem pewne zdanie, które brzmi bardzo nienaturalnie: „Wolałbym już wcale angażu być nie dostać!”.

    Z kontekstu da się wyczytać, że podmiot liryczny wyraża żal i ubolewa nad tym, że dostał angaż. Wydaje mi się, że autorowi chodziło o użycie czasu zaprzeszłego, jednak konstrukcja i kolejność wyrazów nie pasuje do zasad gramatycznych czasu zaprzeszłego, które znalazłem. Być może dlatego, że nigdzie nie znalazłem przykładów przeczeń w czasie zaprzeszłym. Dlatego nie mogę rozstrzygnąć: czy jest poprawnie, czy nie? Mam nadzieję, że państwo mi pomożecie.

    Pozdrawiam

    Filip

  • Czego się nie znajdzie w słowniku
    8.05.2001
    8.05.2001
    Proszę o fachową pomoc w interpretacji znaczenia wyrazu wskazanym, np. „…wskazanym jest zastosowanie…”. Czy to oznacza, że:
    - jest to obowiązek inaczej „oblig"?
    - jest to wskazówka, iż dobrze by było?
    Jeżeli byłoby to możliwe, prosiłbym o przesłanie słownikowej interpretacji.
  • Czy czasownik uśmiechać się to ciąg dwóch słów, czy dwusłowo?

    5.05.2024
    5.05.2024

    Szanowni Państwo,

    czy jeśli jakieś słowo (konkretnie: czasownik) nie występuje w słowniku samodzielnie, tylko zawsze w powiązaniu z innym słowem, można je uznać za „słowo”. Przykład: w słowniku nie ma słowa „uśmiechać” tylko „dwusłowo” (?) „uśmiechać się”. Wszak samo „uśmiechać” nie pełni w języku żadnej funkcji.

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    mp

  • Czy kolejność przypadków gramatycznych ma znaczenie?

    29.09.2023
    29.09.2023

    Dzień dobry,

    gdy odmieniamy rzeczownik przez przypadki, są one wymienione w określonej kolejności, czyli:

    1. mianownik

    2. dopełniacz

    3. celownik

    4. biernik

    5. narzędnik

    6. miejscownik

    7. wołacz

    Chciałabym się zapytać o to, czemu tak jest? Jakie to ma znaczenie w jakiej kolejności są wymienione?

    Z góry dziękuję za odpowiedź

  • Czym jest przedmiot?

    4.10.2022
    4.10.2022

    Co właściwie znaczy słowo "przedmiot"?

    Według mojej intuicji przedmiotem jest np. latarnia w Kijowie lub mój komputer, ale nie miasto Kijów, osoba ani krajobraz.

    Jednak słownik (https://sjp.pwn.pl/sjp/przedmiot;2509881.html) definiuje „przedmiot” jako „rzecz, materialny element świata”, a pod tę definicję podpadnie nie tylko miasto, osoba i krajobraz, ale nawet planeta Jowisz.

    Czy moje intuicje są niepoprawne? Nie wydaje mi się, bym był w nich odosobniony.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego