inne

To zestaw pytań, które nie poruszają problemów ściśle językowych, np. dlaczego niektóre słowa są w słownikach, a innych nie ma, kiedy nowe słowo pojawia się w słowniku, albo jakie słowo ma najwięcej polskich liter, a które jest najdłuższe.

  • W Polsce w 1820 roku
    29.05.2018
    29.05.2018
    Czy jeżeli w tekście (np. w książce) pojawia się zdania typu: W Polsce w 1820 roku…, jest to błąd językowy lub anachronizm? Przecież Polska była wówczas pod zaborami. I jak rozumieć takie zdanie? Czy odnosi się ono do terytorium całej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, do Królestwa Polskiego (autonomicznej części Rosji) czy do obecnego terytorium Polski?
  • Loara
    13.04.2018
    13.04.2018
    Ostatnio ze znajomymi zastanawialiśmy się, nad podziałem na sylaby słowa Loara. Nie mogliśmy dojść do jednej wersji więc prosimy o pomoc.
    Dziękuję
  • Teza
    12.04.2018
    12.04.2018
    Nauczycielka kwestionuje tezę która miała być napisana jako zdanie pojedyncze orzekające. Czy ta teza jest poprawna?
    Nie nad każdym człowiekiem wisi fatum.
  • Kantorowskie lata 18.
    21.02.2018
    21.02.2018
    Tadeusz Kantor w jednym z wywiadów w 1990 r. użył takiego sformułowania: to była podstawa wszystkich późniejszych opracowań na temat konstruktywizmu, (…) awangardy lat 18. naszego wieku. To znaczy z jakiego czasu? Z 1918 r.? Z dekady 1910–1920? Książka, do której się odnosi, ukazała się w 1928 r. i omawia dzieła z pierwszych trzech dekad XX w. (1900–1927). W wyszukiwarce Google taki zwrot pojawia się tylko w odniesieniu do tego właśnie wywiadu.
    Bardzo dziękuję za pomoc.
  • Parasol a samolot
    10.12.2017
    10.12.2017
    Czy to zdanie jest poprawne: Nie potrzebujemy parasola, jedynie swego samolotu?
  • Zadanie szkolne
    6.12.2017
    6.12.2017
    podane zdania, dzielac na sylaby wyruznione wyrazy.pokoloruj sylabke akcentowa
    ZDANIA;
    a] Wmojej nowej szkole podoba mi sie coraz bardziej,jednak tu i owdzie wprowadzilbym pewne zmiany.
    b]Goscilismy w Wilnie czterystu uczestnikow festiwalu piesni ludowej.
    c]Do ostrej Bramy przybylo osmiuset pielgrzymow.
    d]Wolalbym zostac z ksiazka sam na sam.
  • Pominięcie się
    6.12.2017
    6.12.2017
    Czy przykładowe zdanie Wzbił się w górę i skierował w stronę… jest poprawne? Czy drugie się może zostać pominięte?
  • Dzielenie wyrazów na sylaby
    16.10.2017
    16.10.2017
    W pisemnym teście w kl. 4 SP dziecko ma za zadanie podzielić na sylaby wyraz komiksy. Jako jedyną słuszną odpowiedź autorzy testu podają ko-mik-sy i taką odpowiedź uznaje za prawidłową nauczycie. Moje dziecko podzieliło na ko-mi-ksy i wydaje mi się to najzupełniej słuszne. „W razie konfliktu kryterium morfologiczne jest nadrzędne w stosunku do fonetycznego, ale dotyczy to pisma” – pisze dr Jan Grzenia. Kto ma rację? Czy błąd popełniło moje dziecko, czy autorzy testu?
  • BystraBystrej, czyli kto był zapłakany?
    13.10.2017
    13.10.2017
    Szanowni Państwo,
    nazwa wsi Bystra w gminie Wilkowice ma odmianę przymiotnikową. Czy jest możliwe, że kiedyś odmieniała się inaczej, np. rzeczownikowo? We wsi tej znajduje się muzeum Juliana Fałata. Wydaje mi się, że w zachowanych tam dokumentach sprzed przeszło stu lat spotkałem się z inną odmianą.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Mogę – możliwy
    11.10.2017
    11.10.2017
    Czy można uzasadnić pisownię ż w wyrazie możliwy wymianą na g w wyrazie mogę? I czy drzewo wymienia się na drewno?
    Dziękuję
  • Za pięć ósma
    18.09.2017
    18.09.2017
    Określenie godziny jako za 5 minut (jeśli pierwsza minuta już trwa) 10 czy wlicza się trwającą minutę do tych pięciu żeby była prawda, czy liczy się czas od chwili mówienia? Od chwili mówienia 5 minut będzie już po 10 więc mówi się nieprawdę. Jak to rozumieć? Jeżeli mówię za pięć to idealnie dosłownie powinno być 5 minut, a jeśli jest minuta już rozpoczęta to jak to jest?

    Pozdrawiam
  • Hyperforeignism po polsku
    20.04.2017
    20.04.2017
    Czy istnieje polski odpowiednik angielskiego terminu hyperforeignism, czyli pewnego rodzaju hiperpoprawności odnoszącej się do słów zapożyczonych (w języku polskim byłaby to np. wymowa Honsiu jako „honsju”)? Jeśli nie, jak można by go utworzyć? Hiperzapożyczenie brzmi głupio, a nie chcę używać angielskiego terminu, jeśli można by polskiego.
  • Be jak baran, czyli o nazwach liter
    14.02.2017
    14.02.2017
    Moje pytanie dotyczy bardzo podstawowego zagadnienia, jakim jest wymowy liter. Spotkałem się z różnymi metodami nauczania (głównie w kontekście dzieci). Jedne mówią, że litery wymawiamy z końcówką „y”, maksymalnie ją ucinając („by”, „cy”, „dy”). Inne, że dopuszczalne są również formy z „e”' („be”, „ce”, „de”). Czy istnieje jakaś norma językowa, która określa poprawność wymowy? Jak zgodnie z taką normą czytać alfabet: „a by cy dy…” czy „a be ce de…”? Jak mówić: be jak baran czy by jak baran?
    Dziękuję.
  • Nic nie działaNie wszystko działa

    14.02.2017
    14.02.2017

    Można powiedzieć, że wszystkozostało zniszczone, w związku z czym nicnie działa (w polskim mamy taki wynalazek jak podwójne zaprzeczenie). A czy dopuszczalna jest forma Wszystkonie działa?

    Poprawne jest stwierdzenie Wszystko jestzepsute (tutaj nie mamy negacji), ale czy zamiana „zepsutości” na formę przeczącą (nie działa) powoduje, że zdanie jest niepoprawne? A może są dopuszczalne wyjątki?

  • Jutro mnie nie ma
    14.02.2017
    14.02.2017
    Poprawność formy: Jutro mnie nie ma.
  • Co to jest?
    31.01.2017
    31.01.2017
    Ostatnio mój kilkuletni bratanek zadał pytanie: Co to są?, wskazując na kilka jaj przepiórczych leżących na stole. Został szybko poprawiony, że powinien spytać: Co to jest?, przy czym otrzymał odpowiedź: Są to jaja przepiórcze.
    Czy rzeczywiście chłopiec popełnił błąd? Czy jeżeli w pytaniu określimy, o co pytamy, a jednocześnie wskażemy na rzecz, to niezależnie od tego, czy jest to jedna rzecz, czy wiele, to zapytamy w liczbie pojedynczej?

    Pozdrawiam
  • Równy a sobie równy
    4.12.2016
    4.12.2016
    Szanowni Państwo,
    czy zdanie dwie liczby są sobie równe jest poprawne? Wydaje się, że sensowniej jest powiedzieć po prostu dwie liczby są równe. Zwrotność wprowadzona przez sobie sprawia wrażenie, jakby każda z tych liczb miała być równa sobie samej. Chyba że by powiedzieć są równe sobie nawzajem, ale to może przerost długości nad treścią.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Formy zwracania się do Jezusa i mówienia o Nim
    28.05.2016
    28.05.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać o formy grzecznościowe odnoszące się do Boga, kiedy używamy Jego imienia – na przykład, kiedy mówimy o Jezusie. Czy istnieją sugestie językowe, czy należy mówić: Jezus (jakby po imieniu), Pan Jezus (na pan), Chrystus Jezus (używając dodatkowych określeń). Jaką formę można uznać za grzecznościową?

    Pozdrawiam serdecznie
    Tomasz Szczepański
  • Podróżujący
    8.05.2016
    8.05.2016
    Słowo podróżujący w zdaniu Podróżujący z determinacją pokonywał jednakże zakręty losu jest imiesłowem przymiotnikowym czynnym pełniącym funkcję rzeczownika, a dokładniej podmiotu?
  • To nie haplologia…

    8.04.2016
    8.04.2016

    Szanowna Poradnio,

    słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…

    Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?

    Michał Gniazdowski

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego