inne

To zestaw pytań, które nie poruszają problemów ściśle językowych, np. dlaczego niektóre słowa są w słownikach, a innych nie ma, kiedy nowe słowo pojawia się w słowniku, albo jakie słowo ma najwięcej polskich liter, a które jest najdłuższe.

  • pułapki na rodaków
    1.05.2014
    1.05.2014
    Szanowni Państwo!
    Przygotowuję projekt edukacyjny na temat stanu współczesnej polszczyzny w moim mieście. Wraz z koleżankami planujemy przeprowadzenie wśród mieszkańców testu językowego, mającego na celu sprawdzenie umiejętności prawidłowego posługiwania się językiem polskim w różnych grupach docelowych. Zwracam się z uprzejmą prośbą o propozycję kilku pułapek językowych, które mogłybyśmy umieścić w naszym teście. Z góry serdecznie dziękuję.
    Z wyrazami szacunku,
    Maja Piskadło
  • mistrz stylu
    27.04.2014
    27.04.2014
    Szanowna Poradnio,
    zastanawiam się, który z polskich pisarzy najlepiej władał słowem. Kogo uznać można za mistrza stylu i na kim się wzorować? Czy to Prus?
    Pozdrawiam
  • zadanie szkolne?
    13.04.2014
    13.04.2014
    Szanowni Państwo,
    proszę o odpowiedź na pytanie, czy w zdaniu: „Tata leży zmęczony na kanapie” wyraz zmęczony jest przydawką, czy dopełnieniem.
    Z góry dziękuję
  • stały stałym
    21.12.2013
    21.12.2013
    Wszystkiego najlepszego z okazji Świąt Bożego Narodzenia, a także udanego Nowego Roku życzy stały użytkownik Poradni.
    Jerzy Buczek
  • język polski przed sądem
    28.11.2013
    28.11.2013
    Szanowni Państwo,
    który sąd jest właściwy do rozpoznania kwestii mojego niezadowolenia z obecnego kształtu języka polskiego? Od kogo można domagać się odpowiedzialności za poniesione przeze mnie (wskutek jawnie niekorzystnych dla mnie zasad gramatyki, ortografii i ortoepii języka polskiego) szkody majątkowe i niemajątkowe?
  • gog
    5.11.2013
    5.11.2013
    Szanowni Państwo,
    w starszych książkach Edmunda Niziurskiego (np. Sposób na Alcybiadesa) dość często uczniowie określają nauczycieli słowem gog. Czy faktycznie słowo to funkcjonowało niegdyś w gwarze uczniowskiej, czy jest może wytworem fantazji pisarza? Nie znalazłem go w żadnym z dostępnych mi słowników.
  • praca dyplomowa
    16.10.2013
    16.10.2013
    Jakie warunki muszą być spełnione, aby dany wyraz trafił do słownika? To pytanie jest dla mnie bardzo ważne, ponieważ chodzi tutaj o moją pracę dyplomową.
  • zasady pracy ortoleksykografa
    29.09.2013
    29.09.2013
    Na jakiej podstawie ustala się formy równorzędne lub zalecane wyrazów w słownikach ortograficznych?
  • Liczymy wyrazy
    19.09.2013
    19.09.2013
    Witam!
    Ile wyrazów jest w zdaniu: „Adam gra w nogę”? Uważam, że 4. W jest wyrazem niepodzielnym i niesamodzielnym. Ale jak ma się to do metodyki nauczania wczesnoszkolnego?
  • wyzwanie
    1.06.2013
    1.06.2013
    Szanowny Panie Profesorze,
    czy błędy opierające się na nieprawidłowym pod względem historycznym doborze słów mają jakąś specjalną nazwę, czy podchodzą pod błędy leksykalne? Mam na myśli wyrażenia takie jak „w średniowieczu na zamkach budowano toalety” (zamiast ustępy czy szalety).
    Przyszła teściowa wraz z dziadkiem mojej narzeczonej rzucili mi wyzwanie, które bez Pańskiej pomocy, może się okazać bardzo brzemienne w skutkach. Pełen podziwu dla erudycji uprzejmie proszę o pomoc.
  • prawda czy fałsz?
    19.05.2013
    19.05.2013
    Witam,
    ostatnio w szkole miałem na kartkówce zadanie prawda – fałsz. Jedno z zadań brzmiało: „Prezydent na kandydata RP musi mieć ukończone 30 lat” (Kandydat na Prezydenta musi mieć skończone 35 lat). Tu jest moje pytanie, prawidłową odpowiedzią jest prawda czy fałsz?
    Pozdrawiam
  • imiesłowy
    8.05.2013
    8.05.2013
    Jak odróżnić imiesłów przymiotnikowy czynny od imiesłowu przysłówkowego współczesnego? Mam zdanie: „Adam, rozumiejąc zaistniałą sytuację, wspomógł dziewczynę pożyczką”. Z jednej strony rozumiejąc możemy uznać za imiesłów przysłówkowy współczesny, ponieważ występuje na równi z drugą czynnością, tj. wspomógł. Z drugiej strony równie dobrze może to być imiesłów przymiotnikowy czynny, na co wskazuje końcówka -ąc.
  • formy przez słownik zalecane
    27.03.2013
    27.03.2013
    W Wielkim słowniku ortograficznym PWN znajdują się odsyłacze „do formy przez słownik zalecanej”. Czy oznacza to, że formy, przy których znajdują się ww. odsyłacze, są mniej poprawne lub błędne?
  • najwięcej polskich liter
    18.03.2013
    18.03.2013
    Jakie polskie słowo zawiera najwięcej polskich znaków diakrytycznych?
    — lumay, wierny subskrybent poradni
  • najdłuższe słowo
    15.03.2013
    15.03.2013
    Jaki polski wyraz jest najdłuższy? Z ilu liter się składa?
  • Po co językoznawcy?
    14.03.2013
    14.03.2013
    Jakie praktyczne korzyści czerpie społeczeństwo polskie (i nie tylko) z pracy językoznawców? Będę wdzięczna za mini-, midi- lub nawet maksiwykład o sile (lub jej braku) oddziaływania językoznawcy na statystycznego Kowalskiego (lub, jak kto woli, Nowaka). Tylko proszę nie uciekać się do fortelu, że statystyczny Kowalski/Nowak nie istnieje ;-)
  • homonimiczna zagadka
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy w języku polskim da się znaleźć przykłady antonimicznych homonimów albo przynajmniej par bardzo podbnych wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. Taką parę np. w języku angielskim stanowią dwa czasowniki cleave o różnej etymologii, jeden oznacza przecinać, drugi sklejać.
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Jak się mówiło przed wojną?
    30.01.2013
    30.01.2013
    Dzień dobry,
    pytanie dotyczy języka używanego przed wojną i anachronizmów językowych w literaturze. Czytam teraz Morfinę Szczepana Twardocha, w której polski oficer w 39 roku używa na godziny określeń 17.00 i 22.00. Czy tak mówiło się przed wojną? (Zdawało mi się, że 5 i 10).
    I ewentualnie dodatkowo, jeśli ktoś z Państwa czytał tę książkę: czy przed wojną mówiło się tak, jak mówią jej bohaterowie (chodzi mi o przekleństwa etc.)?
    Dziękuję bardzo i pozdrawiam,
    Małgorzata Werner
  • Czy porady się starzeją?
    26.01.2013
    26.01.2013
    Bywa, że w swoich odpowiedziach zachęcają Państwo do spojrzenia wstecz (do wcześniejszych porad). Zastanawia mnie, jak daleko można sprawdzać (do którego roku). Wiadomo przecież, że język się zmienia i takie porady, np. sprzed 10 lat, to pewnie straciły na wartości (są już nieaktualne)?
  • Jak szybko się starzeją słowniki?
    4.01.2013
    4.01.2013
    Mnie zastanawia taka rzecz. Wiadomo przecież, że język się zmienia: jedne słowa wychodzą z użycia, pojawiają się nowe. Dlatego wszystkie stare informacje czy też słowniki tracą na aktualności. Zastanawia mnie, z jakich słowników (chodzi mi o rok wydania) mogę jeszcze korzystać, a które już straciły na wartości?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego