Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.
słowotwórstwo
-
rogacz10.12.201410.12.2014Czy słowo rogacz stosowane do określania wszystkich zwierząt posiadających rogi jest nadużyciem? Czy można mówić o jaku jako o rogaczu z Tybetu, a kozie jako domowym rogaczu (nie mylić ze zdradzanym mężem). Słowniki notują wyraz rogacz właśnie jako żartobliwe określenie zdradzanego męża i samca sarny, jelenia. Czy w takim wypadku należałoby słowo rogacz pisać w cudzysłowie?
-
jeszcze jedno -arium8.12.20148.12.2014Szanowni Państwo,
we wrocławskim zoo otwarto jakiś czas temu nowy oddział – Afrykarium. Właśnie tej nazwy dotyczyć będzie moje pytanie. A mianowicie – czy jest to nazwa poprawna? Czy nie powinno być raczej afrykanarium, analogicznie do słowa oceanarium? Będę wdzięczny za odpowiedź.
Serdecznie pozdrawiam całą Poradnię
Dawid -
Atlantyda i Atlantyk7.12.20147.12.2014Proszę powiedzieć: jak powinien brzmieć przymiotnik od Atlantydy – atlantycki czy atlantydzki? Jeśli Atlantyda ma wspólną etymologię z Atlantykiem, to wydaje mi się, że powinien to być przymiotnik atlantycki. Z drugiej jednak strony istnieją przymiotniki takie jak argolidzki i kolchidzki – od Argolidy i Kolchidy, więc może i od Atlantydy powinien być atlantydzki? Nie znalazłem takiego w moich słownikach.
-
ludysta1.12.20141.12.2014Czy znany jest Państwu przypadek odnotowania przez jakiś słownik wyrazu ludysta (przez jedno d, od słowa ludyzm, oznaczającego skłonność do bawienia się). Jeżeli nie, to czy tak utworzone słowo jeszcze mieści się w pojęciu forma potencjalna?
-
dookolny czy dookólny?
17.11.201417.11.2014Witam,
chciałbym się zapytać, czy istnieje słowo dookólna, np. antena dookólna (takie słowo występuje w literaturze branżowej – jest to antena, która promieniuje dookoła w płaszczyźnie pionowej). Cześć firm jednak używa słowa dookolna (według słownika jest to poprawnie) i tu moje pytanie: czy nazwa dookólna (nie występuje w SJP) jest poprawna?
Z poważaniem
-
karnista czy karnik?22.10.201422.10.2014Szanowni Państwo!
Dość powszechnie stosuje się określenie karnista, mające oznaczać naukowca zajmującego się prawem karnym. Spotkałem się jednak z opiniami, że jest to błąd, zaś poprawnie należy mówić karnik. Które (a może oba?) określenie jest poprawne (i ewentualnie dlaczego)? I czy analogiczna jest sytuacja z cywilistami i administratywistami?
Z góry dziękuję za odpowiedź i kłaniam się.
-
sokolnik i sokolniczka7.10.20147.10.2014Szanowni Państwo,
czy pani sokolnik to sokolniczka? Skojarzenie wiedzie niezbyt elegancko ku solniczce, ale chyba trudno o lepszą propozycję dla damy o tak nietuzinkowych zainteresowaniach.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
imperfectum do natchnąć5.10.20145.10.2014Szanowni Państwo,
jak brzmi aspekt niedokonany czasownika natchnąć? Np. „Słuchanie Mozarta często natchniewa/natycha mnie do tworzenia pięknych wierszy”.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
stoickość29.06.201429.06.2014Dzień dobry!
Czy istnieje takie słowo jak stoickość? Wiem, że istnieje stoicyzm, ale czy można utworzyć tutaj ten rzeczownik odprzymiotnikowy?
Pozdrawiam -
bankować29.06.201429.06.2014Autorzy tekstów, które redaguję – powołując się na powszechne już użycie w tekstach reklamowych, internetowych i prasowych – nie chcą zrezygnować z czasownika bankować, używanego w sensie 'korzystać z produktów/usług bankowych'. Argument, że czasownik bankować nie znajduje się w słowniku poprawnej polszczyzny ani w Korpusie Języka Polskiego ich nie przekonuje.
Jak wytłumaczyć zasadę ograniczonej możliwości tworzenia w polszczyźnie takich derywatów? Np. szufladkować jest poprawne. -
strzelbowy29.06.201429.06.2014Witam.
Pytam o amunicję do strzelb, nazywaną w języku ang. shotshell. W Polsce zwykło się ją nazywać amunicją myśliwską, niewłaściwie – to również amunicja do sztucerów. Słownik pod red Doroszewskiego wymienia takie hasło, jak strzelbowy, nieobecne gdzie indziej. Stąd pytanie: czy istnieje termin, który grupuje amunicję do strzelb, który byłby powszechnie używany i nie włączałby w to amunicji typowo karabinowej? Czy określenie amunicja strzelbowa jest poprawne? -
motorzysta13.06.201413.06.2014Czy osobę jeżdżącą na motorze można nazwać motorzystą?
-
2014-kąt3.06.20143.06.2014Nie potrafiłam tego znaleźć: jak poprawnie rozwinąć liczebniki w nazwach nietypowych wielokątów, np. 1758-kąt, 2014-kąt?
-
unasieniać czy unasienniać?13.05.201413.05.2014Czy forma unasieniać (praktycznie jedyna spotykana w piśmiennictwie zootechnicznym) jest poprawna? W słownikach spotkałem się tylko z unasiennianiem.
-
stereotypowy, nie stereotypiczny8.05.20148.05.2014Czy forma stereotypiczny, którą można niekiedy spotkać, jest formą poprawną? Jeśli tak – czy jest tożsama ze słowem stereotypowy, czy też istnieje różnica znaczeniowa?
Z góry dziękuję za pomoc! -
kontr- i kontra-3.05.20143.05.2014Szanowny Panie Profesorze!
Uprzejmie zapytuję o zasady tworzenia wyrazów z przedrostkiem kontr- (np. kontrreformacja, kontrargument, kontroferta) oraz kontra (np. kontrabanda, kontrafagot, kontrapozycja). Kiedy używamy pierwszego z wymienionych przedrostów, a kiedy drugiego?
Z poważaniem
Adam Meissner -
wyznawca heterodoksji3.05.20143.05.2014Szanowni Państwo, interesuje mnie słowo określające osobę wyznającą heterodoksję. Czy jest to heterodoks, heterodoksa czy może heterodokta? A może wszystkie te formy są prawidłowe?
-
trójca i trójka29.04.201429.04.2014Dlaczego liczba 3 albo grupa trzech elementów to normalnie trójka, a w kontekście religijnym trójca (Trójca Święta)?
Z poważaniem,
Łukasz -
przymiotnik od gawra28.04.201428.04.2014Zastanawiam się, jak będzie brzmiał przymiotnik od słowa gawra? Gawrzany, gawrowy, a może jeszcze inaczej?
Z góry dziękuję bardzo za odpowiedź! -
nauczyciel czy nauczycielka?27.04.201427.04.2014Jak powinnam napisać w piśmie do urzędu: nauczyciel czy nauczycielka?