słowotwórstwo

Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.

  • czeki podróżne
    7.11.2001
    7.11.2001
    Która forma jest właściwa: czeki podróżne czy czeki podróżnicze?
  • kamerować?
    31.10.2001
    31.10.2001
    Czy poprawne jest słowo kamerować jako określenie filmowania kamerą [wideo]?
  • antytalibski – antytalibański
    31.10.2001
    31.10.2001
    Czy o koalicji stworzonej przeciwko talibom powinno się powiedzieć, że jest to koalicja antytalibańska czy anytalibska?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • saldowy
    29.10.2001
    29.10.2001
    Czy prawidłowe jest użycie wyrazu saldowy w znaczeniu 'za pomocą sald'? W słowniku niestety nie występuje.
  • jak Klingończyk z Sulibanem…
    10.10.2001
    10.10.2001
    Witam,

    Chciałem zapytać o kwestię związaną z fantastyką naukową, która sprawia spore problemy tłumaczom filmów i seriali telewizyjnych tego typu. Mianowicie – jakie są zasady tworzenia polskich odpowiedników nazw obcych gatunków (obcych = pochodzących z kosmosu)?
    Kilka przykładów.
    ang. Klingon (liczba mnoga Klingons) tłumaczone jest na kilka sposobów – jeden Klingon – dwaj Klingoni – trzech Klingonów, ale spotyka się też formę (podobno poprawną, ale brzmiącą jakby mniej zgrabnie) jeden Klingończyk – dwaj Klingończycy – trzech Klingończyków.
    Inny przykład (podobny): ang. Suliban (liczba mnoga i pojedyncza są takie same), więc jeden Suliban – dwaj Sulibani – trzech Sulibanów czy może jeden Sulibanin – dwaj Sulibani – trzech Suliban? A może jeszcze inaczej?
    I jeszcze jeden (nieco inny): ang. Ferengi (liczba mnoga i pojedyncza są takie same) to po polsku jeden Ferengi – dwaj Ferengi – trzech Ferengi (czyli nieodmiennie), czy raczej próbować to jakoś odmieniać (np. jeden Ferengi – dwaj Ferengowie – trzech Ferengich?
    Które wersje wybrać? Czy nazewnictwo tego typu wymaga stosowania końcówek -czycy, -nie lub -owie, a może jeszcze innej? Czy też można ograniczyć się do wersji krótszej (Klingoni, Sulibani)?

    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Piotr Pajerski
  • spaźniać się?
    4.10.2001
    4.10.2001
    Dzień Dobry!

    Czy poprawne jest powiedzenie spaźniłem się zamiast spóźniłem się? Przepraszam za wg mnie głupie pytanie, ale moja koleżanka z pracy twierdzi, iż należy mówić „Spaźniłam się do pracy”. Proszę o odpowiedź, gdyż tylko autorytet w tej materji jest w stanie przekonać moją znajomą.
  • unikalny – unikatowy
    5.09.2001
    5.09.2001
    Unikalny czy unikatowy?
  • zgromadzenie spólników?
    5.09.2001
    5.09.2001
    Czy kiedykolwiek funkcjonowało słowo spólnik i czy można je dzisiaj stosować? Przykładowe wyrażenie – zgromadzenie spólników.
  • Kto mieszka w Suwałkach?
    27.07.2001
    27.07.2001
    Jak nazywa się mieszkaniec Suwałk i Suwalszczyzny?
  • teksaski – teksański
    29.06.2001
    29.06.2001
    Która forma przymiotnika jest poprawna: teksaski czy teksański?
  • kloszardka
    25.06.2001
    25.06.2001
    Jak nazwać osobę, która jest kloszardem-kobietą? Czy istnieje żeńska forma tego słowa? Jakie by państwo zaproponowali inne słowa opisujące taką osobę?
  • owocarnia
    15.06.2001
    15.06.2001
    Czy poprawne jest określenie owocarnia? Czy można go użyć w podobnym znaczeniu do np.: kawiarnia, herbaciarnia, zielarnia…?
    Dziękuję za odpowiedź,
    Barbara Nowakowska
  • au pair
    15.06.2001
    15.06.2001
    Często zdarza się, że młode dziewczyny wyjeżdżają za granicę do opieki nad dziećmi. Program nazywa się au pair. Jak nazwać osobę, która bierze udział w tym programie: au pairka? Czy też tego w ogóle nie odmieniać?
  • Nadziewane cukierki są już nadziane
    6.06.2001
    6.06.2001
    Jaka jest prawidłowa forma: kadra wysoko kwalifikowana czy kadra wysoko wykwalifikowana?
    Z poważaniem,
    J.Kanikowski
  • Kto żyje w Miastku?
    29.05.2001
    29.05.2001
    Jak powinniśmy nazywać mieszkańców miasta Miastko (Pomorskie)? Czy są to Miastkowianie, Miasteczczanie, a może Miastczanie? (…)
    Z poważaniem
    Anna Iszoro
  • prehistoria czy prahistoria?
    23.05.2001
    23.05.2001
    Czy forma prahistoria jest także formą poprawną? Widziałam plakat mówiący, iż w muzeum można poznać prahistorię czegoś tam… Osobiście wolę prehistorię.
  • jedna tysięczna
    23.04.2001
    23.04.2001
    W podręczniku do matematyki mojego syna (IV klasa szkoły podstawowej) używa się dla określenia ułamków dziesiętnych 1/1000 nazwy jedna tysiączna – do tej pory powszechnie w szkołach używało się określenia jedna tysięczna. Która z tych form jest poprawna?
  • O telewidzach i jasnowidzach
    10.04.2001
    10.04.2001
    Wielce Szanowna Poradnio,
    Być może rozważaliście już Państwo poniższy problem; ja nadziałem się nań przed chwilą, kiedy pisałem list, w którym przyszła mi ochota użyć rodzaju żeńskiego od rzeczownika telewidz. „Jak słusznie zauważyła jedna z … telewidzów? telewidzek?” „Jak słusznie zauważył (zauwazyła?) jeden (jedna?) z telewidzów – Pani Kowalska?” Czuję nadciągajacy obłęd, więc proszę o szybką pomoc. (Rzecz chyba zresztą dotyczy tak samo każdego widza, jak i telewidza).
    Z pozdrowieniami
    Zbigniew Zawadzki
  • Jak się nazywam?
    16.03.2001
    16.03.2001
    Czy wersja żeńska mojego nazwiska to Szponarowa czy Szponarka? Mój Ojciec nie wie, jak poprawnie mówić o Mamie, i jak wtedy będzie brzmiało moje nazwisko jako córki?
    Arlena Szponar
  • pokonfliktowy
    13.03.2001
    13.03.2001
    Czy słowo pokonfliktowy (np. regiony pokonfliktowe – takie, na terenie których jakiś czas temu miały miejsce konflikty zbrojne) jest poprawne?
    Pozdrawiam
    MB
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego