-
Jesteśmy piąci?
15.05.201715.05.2017Podczas świątecznego obiadu powstał u nas w rodzinie spór, czy możemy być dwudzieści piąci. Siostrzeniec twierdził, że konsultował tę formę z dwiema polonistkami, które potwierdziły ją jako poprawną. Wydało mi się to wielce nieprawdopodobne, zaczęłam więc szukać odpowiedzi. Znalazłam m. in. Pani audycję http://www.polskieradio.pl/9/305/Artykul/216839,Jestesmy-piaci potwierdzającą moje wątpliwości. Jednocześnie jednak czytam w Słowniku gramatyki języka polskiego, że – przynajmniej teoretycznie – możemy:
http://sgjp.pl/leksemy/#105136/dwudziesty
http://sgjp.pl/leksemy/#131203/piąty
Podobnie jest w Wielkim słowniku języka polskiego:
https://wsjp.pl/haslo/podglad/39581/dwudziesty
https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=pi%C4%85ci
Może mi Pani wyjaśnić, na czym opiera Pani tezę, że język polski nie dopuszcza takiej możliwości? Sama chętnie bym jej nie dopuściła, w obliczu powyższych danych ze słowników brak mi jednak argumentów.
Pozdrawiam serdecznie
Marta
-
Jeszcze o funkcjonalizacji i funkcjonalizowaniu4.02.20194.02.2019Szanowni Państwo,
co do słowa sfunkcjonalizowany: w sensie użytym w zapytaniu: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Sfunkcjonalizowany;19138.html pochodzi ono z języka specjalistycznego, a właściwie żargonu chemików organików i nie ma nic wspólnego z funkcjonalnością. Funkcjonalizacja to dołączenie tzw. grupy funkcyjnej zmieniającej właściwości np. materiału czy związku chemicznego, a takie nietypowe utworzenie słowa wynika z ang. functionalization, zaś grupa funkcyjna w tym języku to functional group. Grupa funkcyjna zresztą nazywana jest w żargonie funkcją.
Łukasz
-
jeszcze o kwestiach dialogowych
23.03.201523.03.2015Szanowni Państwo,
czy szyk orzeczenie + podmiot, gdy mamy do czynienia z czasownikami oznaczającymi mówienie, jest jedynym dopuszczalnym? Czasami trudno zastosować tę regułę, np. zdanie: „Bo widzi pan – Rafał wszedł mu w słowo – nauczyciel musi…” chyba powinno brzmieć: „Bo widzi pan – wszedł mu w słowo Rafał – nauczyciel musi…”. Tak samo w przykładzie: „Chcę małego kota – wyrzucała z siebie słowa z szybkością karabinu dziewczynka”.
Pozdrawiam
Anna
-
Jeszcze o nazwisku Casey8.01.20198.01.2019Szanowni Państwo,
mocno mnie zdziwiła porada https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nazwiska-Casey-Corey-Dudley;19072.html. Wspomniana reguła [243] c) ma jednoznaczne brzmienie. Czemu więc nie mamy jej stosować do nazwisk typu Casey, skoro „są zakończone w piśmie na -y po samogłosce”? Taką interpretację potwierdza np. obecne w WSO hasło Carrey — odmieniane rzeczownikowe mimo wymowy zbliżonej do [kari] (wg Encyklopedii internetowej PWN).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Jeszcze o świętym mikołaju / Świętym Mikołaju21.11.201721.11.2017Szanowni Państwo,
zadałem kiedyś takie pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Swiety-Mikolaj-i-swiety-mikolaj;17606.html. Zajrzałem ostatnio do odpowiedzi i stwierdziłem, że nadal nie jestem pewien, jak pisać o Świętym Mikołaju w znaczeniu fikcyjnej, czy też symbolicznej, postaci obdarowującej prezentami. Np. Piszę list do Świętego Mikołaja, Dostałem to od Świętego Mikołaja itp. Przykłady cytowane w poradzie dotyczą innych znaczeń.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
jeszcze o św. Mikołaju
19.10.201119.10.2011Dzień dobry,
według słownika ortograficznego święty mikołaj to człowiek przebrany za św. Mikołaja (https://sjp.pwn.pl/szukaj/miko%C5%82aj.html). W wypowiedzi prof. Bańki z 2001 r. (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/swiety-Mikolaj;542.html) czytamy, że zimą ulicami miasta chodzi m.in. święty Mikołaj. Czy oznacza to, że w tym znaczeniu można napisać zarówno święty mikołaj, jak i święty Mikołaj?
I skoro słowo mikołaj w tym znaczeniu zapisujemy małą literą, to wyraz gwiazdor również małą?
Pozdrawiam
-
Jeszcze o wypuście
27.06.201827.06.2018Pani Katarzyno,
dziękuję za odpowiedź [https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wypust;18708.html]
Chciałbym dookreślić zapytanie. Słowo wypust używane jest w kontekście wydawania na rynek nowej edycji towaru, poniżej łączę stronę z przykładem w pierwszym akapicie.
Czy takie użycie słowa wypust jest poprawne?
https://www.milerpije.pl/ardbeg-ardbog-islay-single-malt.html
https://www.google.pl/search?q=nowy+wypust+whisky&oq=nowy+wypust+whisky&aqs=chrome..69i57.4321j0j4&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Jakub Grabowski
-
Jeszcze raz nt. zapisu Miss Polonia11.12.201711.12.2017Szanowni Państwo,
WSO podaje w haśle „miss”: „Miss Polonia, Miss Polski (osoba), wybory miss Polonia”. Tymczasem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Miss-Polonia;13357.html wynika, że należy zapisywać słowo „miss” na odwrót, tj. wielką literą, gdy mowa o konkursie, a małą, gdy chodzi o laureatkę. Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku czy może po prostu czegoś nie rozumiem?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
jeszcze raz o kwestiach dialogowych
23.03.201523.03.2015Czy poniższe zdania zapisałam poprawnie?
Uroda to nie wszystko – wymamrotała (wymruczała/wyszeptała).
Jasne. – Przytaknęła (Poparła ją).
To nie może być prawda – jęknęła.
Aśka, ta wysoka i chuda. – Tłumaczyła jej.
Musiałem zostać po godzinach. – Tłumaczył się (Skłamał).
Sama jesteś niemądra. – Zaatakowała (ale: warknęła/niemalże zawarczała).
Sesja nie zając. – Roześmiała się głośno (Zażartowała).Czy istnieje publikacja zawierająca listę czasowników oznaczających mówienie?
Pozdrawiam
-
Jeszcze raz o pisowni niby (jako partykuły)15.06.201815.06.2018Mam wątpliwość co do porady: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/O-pisowni-czastki-niby;18198.html. Czy w drugim przykładzie niby nie jest partykułą, a nie przedrostkiem: „(…), który niby [jako] turysta, niby [jako] badacz historyk (…)”? W pierwszym przykładzie także wydaje mi się, że chodzi o nieco inną funkcję niby. Coś jak: „nieco polska, nieco niemiecka”, „ni to polska, ni to niemiecka”, „niby to polska, niby to…”. Czy zatem w obu przypadkach pisownia rozdzielna nie byłaby odpowiednia?