utrzeć
  • tłumaczenie terminów specjalistycznych
    15.06.2008
    15.06.2008
    Czy można zgodnie z obowiązującymi zasadami języka polskiego tłumaczyć dane słowo dosłownie, mimo że już występuje inne (rodzime) lub gdy nie wiemy, czy jest polski odpowiednik? Czy takie dosłowne (polskie) tłumaczenia można traktować na równi z utartymi już polskimi fachowymi żargonami?
    Przykład: Etageneffekt znaczy dosłownie 'efekt piętrowy', określający sytuację, w której katar zwykły albo sienny „schodzi piętro niżej”, czyli z nosa na oskrzela, i powoduje zapalenie oskrzeli albo astmę.
  • tymi słowy
    1.07.2004
    1.07.2004
    Z jakiego okresu pochodzi miejscownik lm. wyrazu słowosłowy (np. „I Pan przemówił tymi słowy”)? Jak go umiejscowić w historii języka? Jak go nazywać?
  • tyradować (?), doprawić herbatę (?)
    3.12.2015
    3.12.2015
    Chciałabym zapytać, czy istnieje czasownik pochodzący od słowa tyrada. A jeśli nie, to czy w naszym współczesnym języku jest odpowiednik czasownika gardłować?
    Jak również zastanawia mnie, czy jest jakieś utarte złożenie w naszym języku odpowiadające dodawaniu do herbaty dodatkowych składników np. doprawić herbatę?
    Bardzo dziękuję za rozwianie moich wątpliwości
    Pozdrawiam
    Agnieszka Mylka
  • via
    16.11.2010
    16.11.2010
    Witam,
    mam pytanie odnośnie prawidłowego użycia słowa via. W serwisie internetowym wykop.pl umieszczane są często odnośniki do innych stron. Utarło się, że treści pochodzące ze strony reddit.com są opisywane wyrażeniem via reddit. Czy słusznie wydaje mi się, że jest to w tym wypadku sformułowanie niepoprawne? Wydaje mi się, że via oznacza raczej środek przekazu, a nie źródło. Czy nie poprawniejsza byłaby forma za: reddit, albo z reddit?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Wątpliwości dotyczące tytułu książki

    6.03.2023
    6.03.2023

    Szanowni Państwo!

    Nurtuje mnie poprawność językowa tytułu książki „W Paryżu możesz być kim chcesz” autorstwa Agnieszki Łopatowskiej.

    Wydaje mi się, że mamy tu do czynienia ze zdaniem złożonym podrzędnie z podrzędnym orzecznikowym. W takiej sytuacji, czy tytuł nie powinien brzmieć: „W Paryżu możesz być tym, kim chcesz”?

    Czy tego typu uproszczenia są poprawne? Czy występując w tytule popularnej pozycji wydawniczej, nie upowszechniają tendencji do niepotrzebnego skracania konstrukcji składniowych?

  • właśnie, jasne, oczywiście, pewnie (,) że…

    12.10.2022
    12.10.2022

    Byłam zainteresowana zwrotami niejako utartymi, które nie są zdaniami podrzędnymi: Właśnie że tak/nie; Jasne że tak/nie; Oczywiście/Pewnie że tak/nie. Znalazłam kilka porad: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wlasnie-ze;16931; https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Przecinek-przed-ze;16504.html, odpowiedzi wydają się sprzeczne. Intuicyjnie nie postawiłabym przecinka w podanych powyżej zwrotach, natomiast postawiłabym go, jeśli po Jasne/Oczywiście/Właśnie itp. następuje zdanie podrzędne. Proszę o poradę

  • Wołacz a przecinek
    10.04.2017
    10.04.2017
    Jak uzasadnić brak przecinka w zwrotach typu Cześć Kasiu!, Dzień dobry panie Piotrze! czy wzięte z kampanii reklamowej Dzień dobry emocje? Taki zapis uznawany jest za właściwy w niektórych współczesnych wydawnictwach poprawnościowych (choćby w Formach i normach z 2014 r.). Znam jedynie argument o hiperpoprawności, ale jest on chyba niewystarczający. Występuje tu przecież forma wołacza, która – jak się wydaje – wymaga postawienia przecinka.
    Bardzo proszę o wyjaśnienie.
  • w pełnym tego słowa znaczeniu
    8.05.2013
    8.05.2013
    Zastanawia mnie zwrot w pełnym tego słowa znaczeniu. Czy jest to poprawny zwrot? Z jednej strony jest on dosyć popularny w różnego rodzaju tekstach, z drugiej strony nie można przecież użyć słowa w jego niepełnym znaczeniu.
  • wredność i łysość
    8.12.2007
    8.12.2007
    Szanowni Profesorowie!
    Jeśli ktoś jest wredny i łysy, to jak powinny brzmieć nazwy cech jego charakteru i wyglądu – wredność i łysość? Nie znalazłem takich rzeczowników w żadnym słowniku, a często mi brakuje takiego właśnie słowa: „Jego zachowanie to nawet nie złośliwość, lecz zwykła… wredność” (?), a może wredota? Albo: „Wszyscy trzej cierpieli na dziedziczną… łysość” (?).
    Kłaniam się i pozdrawiam,
    Wojciech Tokarzewski
  • w wakacje

    27.11.2023
    27.11.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie, czy wyrażenie „we wakacje” jest błędne? Wiem, że bardziej popularne jest „w wakacje” lub „podczas wakacji”, ale czy „we wakacje” jest zupełnie niepoprawne, czy może tylko rzadziej używane?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego