Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
orbital i klaster24.04.200224.04.2002Szanowni Państwo!
Mam wątpliwości odnośnie odmiany dwóch często używanych przez mnie i moich kolegów rzeczowników: orbital i klaster. Które formy dopełniacza są poprawne:
orbitalu – orbitala
orbitali – orbitalów
klasteru – klastera
klasterów – klastrów
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Jaromir Patyk, UMK -
oboje18.04.200218.04.2002Jaką postać ma w bierniku słowo oboje – oboje czy obojga?
-
Zakopane9.04.20029.04.2002Która z form jest poprawna: w Zakopanem czy w Zakopanym?
-
żeńskie nazwiska przymiotnikowe9.04.20029.04.2002Szanowni Panowie,
Nazywam się Izabela Chuda, chciałam się dowiedzieć, czy moje nazwisko się odmienia przez przypadki, w jakiej formie powinno byc używane, mój ojciec nazywa się Chudy.
Z poważaniem
Izabela Chudy? Chuda? -
sen – snowi9.04.20029.04.2002Jak brzmi celownik słowa sen? Marek Grechuta śpiewa w jednej piosence: „Uwierz mu, swemu snu”. W sumie prawdopodobne (jak psu), ale czy raczej nie snowi? A może i tak, i tak?
-
Róbta, co chceta5.04.20025.04.2002Jaki status w polszczyźnie mają formy róbta, chceta? Czy w podobny sposób można tworzyć tryb rozkazujący od dowolnego czasownika? (mata, łapta, gadajta, chrapta, zhańbta, kontargumentujta…).
Dziękuję.
-
Włoszczowa5.04.20025.04.2002Panie Profesorze,
15 marca w programie „Mówi się” padło pytanie o miejscowość Włoszczowa. Pańska intuicja podpowiadała Panu odmianę przymiotnikową tej nazwy. Potem okazało się, że słownik podaje odmianę „warszawska”. Tymczasem „Słownik poprawnej polszczyzny PWN” pod redakcja prof. dr. Witolda Doroszewskiego (wydanie osiemnaste, str. 875, słownik w eleganckiej skórzanej oprawie ze złotymi literami i wykończeniami) podaje wyłącznie odmianę przymiotnikową, wskazując na tę z Pańskiego słownika jako błędną. Wiwat intuicja! Ale co to za rozbieżność?! Proszę o wyjaśnienie. -
OKNO4.04.20024.04.2002Uprzejmie proszę o odpowiedź, jak należy odmieniać skrót OKNO (Ośrodek Kształcenia na Odległość, działający na Politechnice Warszawskiej); nie znalazłam tej informacji w słowniku PWN z 1996 r., w odniesieniu do takiej końcówki. Czy forma OKN-a itd. jest dopuszczalna, czy niestety musi to pozostać nieodmieniane?
-
okowa – okowy4.04.20024.04.2002Przeczytałem w Poradni Językowej PWN pytanie dotyczące nazw używanych w meblarstwie. Pytający wspomniał o nietypowej, używanej w środowisku odmianie (?) ta zawiasa, tych zawiasów. Przypomniało mi to o innym przypadku, który chciałbym zrozumieć: dlaczego „Inny słownik języka polskiego PWN” podaje dopełniacz słowa okowy w podwójnym brzmieniu okowów, rzadziej oków. Przecież słowo to jeszcze w Doroszewskim miało liczbę pojedynczą okowa (i D.lm. oków), a w Polańskim ma tylko dopełniacz oków. Skąd ta forma okowów? Albo może inaczej: jak to się stało, że znalazła uznanie w oczach językoznawców?
Dziękuję. -
Puvis de Chavannes3.04.20023.04.2002Jak odmieniać nazwisko francuskie Puvis de Chavannes: Puvis'a de Chavannes czy Puvis de Chavannes'a, czy może inaczej? Oba człony czy tylko jeden?
Dziękuję bardzo za odpowiedź. -
Albee3.04.20023.04.2002Jak odmieniać nazwisko Albee? Albee'ego, Albeego czy może jeszcze jakoś inaczej? Dziękuję za odpowiedź.
-
rozmaitości fleksyjne3.04.20023.04.2002Szanowni Państwo,
1) Czy od czasownia widzieć tworzy się formy trybu rozkazującego?
2) Czy wyrażenia: po polsku, po ludzku traktuje się jako przysłówki?
Dziękuję,
Joanna Kolasińska -
Matyja3.04.20023.04.2002Proszę o wyjaśnienie, jak należy prawidłowo odmienić nazwisko Matyja. Np. w zdaniu: „Panu … nadano Order Uśmiechu”.
-
dane3.04.20023.04.2002Czy istnieje liczba pojedyncza dla rzeczownika dane?
Z góry dziekuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Bożena Bittner -
klient i kreator14.03.200214.03.2002Jaka będzie poprawna językowo forma rzeczownika klient w przypadku rzeczy a nie osoby? Wydaje mi się, że klienty (tak jak – kreatory, kontrolery). Jednakże w literaturze częściej spotyka się określenie klienci, np. klienci FTP (program obsługujący protokół FTP).
-
ciągnąć12.03.200212.03.2002Proszę o wyjaśnienie poprawności użycia trybu rozkazującego dla czasownika ciągnąć, w mowie potocznej słyszymy ciąg. Czy jest to poprawne w porównaniu z formą ciągnij?
Dziękuję uprzejmie za pomoc
G.Biwan, Żary -
otwarcie i otworzenie11.03.200211.03.2002Czy istnieje uzasadnienie dla stosowania dwóch następujcych form: otworzenie i otwarcie? Np. otwarcie restauracji, ALE otworzenie pliku.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam. -
przyszłom i wyszłom?11.03.200211.03.2002Spotkałam się kiedyś w dość starym wydaniu podręcznika gramatycznego z formą czasu przeszłego liczby pojedynczej czasu nijakiego (np. przyszłom, wyszłom itd.). Czy taka forma jest nadal poprawna? Kojarzy mi się raczej z wymową gwarową. Jakiej formy np. w bajce dla dzieci użyłoby Słońce, Drzewko czy inna fantastyczna postać?
-
klaster5.03.20025.03.2002Szanowni Państwo,
Zastanawia mnie od jakiegoś czasu, czy poprawna jest odmiana słowa klaster, podawana przez słowniki PWN. W słowniku ortograficznym oraz w słowniku języka polskiego znalazłam klaster, klastera, klastery. Jednocześnie słownik języka polskiego podaje wyłącznie muzyczne znaczenie tego słowa. Tymczasem klaster oznacza jeszcze coś innego: w informatyce klaster to zespół serwerów (komputerów), połączonych w celu podniesienia niezawodności lub wydajności (ang. cluster).
Nie wiem, jaki jest uzus w muzykologii; w informatyce odmienia się klaster, klastra, klastry, tak jak plaster, plastra, plastry czy wichajster, wichajstra, wichajstry. Czy odmiana klaster, klastra, klastry jest dopuszczalna?
Pozdrawiam,
Marta Bartnicka (IBM Polska, Translation Services Center) -
odmiana imion i nazwisk na dypolomach1.03.20021.03.2002Czy imiona i nazwiska osób pisane na dyplomach należy odmieniać?