Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
Lista odpowiedzi
-
nie bój nic i nie bój żaby
29.06.202429.06.2024Szanowni Państwo!
Niedawno przypomniało mi się coś, co pamiętam sprzed pół wieku. Zdanie, stwierdzenie, powiedzenie: „nie bój nic, żaba w wodzie nie bodzie” ewentualnie „Nie bój żaby, żaba w wodzie nie bodzie”.
Co to jest za dziwoląg, co znaczy/znaczył i skąd się wziął?
Z poważaniem — Witold M.
-
Reforma pisowni – odcinek 7
28.06.202428.06.2024Szanowni Państwo,
w punkcie 10.2.4 nowych, przyszłych zasad pisowni („Pisownia nazw własnych z języków stosujących alfabet łaciński ze znakami niewystępującymi w polskim alfabecie”) występuje przykład: „Mukařovský – Mukarowskiego, Mukarovskiemu, (z) Mukarovskim, (o) Mukarovskim”, a zarazem informacja: „Litery č, š, ř, ž można pozostawiać w niezmienionej postaci lub oddawać przez cz, sz, rz, ż, np. [...] Dvořák albo Dvorzak”. Nie jest jasne, dlaczego polszczenie końcówki -ský eliminuje inny znak diakrytyczny – czy na pewno nie powinno być (zgodnie z WSO PWN): Mukařowskiego a. Mukarzowskiego itd.? Uprzejmie proszę o wyjaśnienie tej wątpliwości.
Michał Gniazdowski, korektor
Wydawnictwo AVT
-
Nazwisko Gryzio
28.06.202428.06.2024Odmiana nazwiska Gryzio.
Napisałem w dopełniaczu Pana m....... Gryzio ale chyba powinno być pana Gryzia, proszę o podpowiedź.
-
się
28.06.202428.06.2024Szanowni Państwo,
czy w następującym zdaniu należałoby powtórzyć „się”: Zapadł się w swoim fotelu i rozpłakał (się)?
-
Dylemat pisowniowy
27.06.202427.06.2024Dzień dobry,
spotkałam się z takim zdaniem: „Odmienną, bo nie zachodniocentryczną wizję piękna proponują tacy fotografowie mody, jak…”.
Czy nie powinno być tu osobno, bo mamy do czynienia z przeciwstawieniem „nie zachodniocentryczna, ale odmienna”? Czy jednak należy to potraktować po prostu jako nie z przymiotnikiem i zapisać łącznie?
Pozdrawiam całą Redakcję.
-
Oznaczanie monologów niewypowiedzianych w beletrystyce
27.06.202427.06.2024Szanowni Państwo,
mam pytanie o kwestie dialogowe, które bohater w beletrystyce wypowiada jedynie w zaciszu własnych myśli. Czy powinny być zapisywane jak dialogi z użyciem pauz? A może tylko z pominięciem pauzy inicjalnej na początku nowego akapitu, tj.:
„Jak zawsze to ja wychodzę na tym najgorzej — pomyślał z goryczą”.
-
przeszły, zeszły, ubiegły
27.06.202427.06.2024Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie różnicy znaczeniowej między słowami przeszły, zeszły, ubiegły?
Dziękuję
-
Podział obcego nazwiska na końcu wiersza
26.06.202426.06.2024Jak podzielić na sylaby (w celu przeniesienia do następnej linijki) nazwisko Lassen.
Chodzi o zdanie „Poszli do Lassena”. Czy można przeciąć podwojone „s” (Las-sena)?
Pozdrawiam
D.
-
Użycie dywizu
26.06.202426.06.2024Dzień dobry!
Nurtuje mnie kwestia zapisu z dywizem jednego słowa z wyrażeniem, które ma dwa, np.:
detektyw-główny bohater
snajper-żołnierz poborowy itd.
Czy takie połączenia są w ogóle dopuszczane? Jak je poprawnie zapisać?
Przy okazji dziękuję Państwu za lata bezcennej wiedzy; aż przykro, że część po 2026 r. zdezaktualizuje się...
Z uszanowaniami
SF
-
grupa Ukrzyżowania
26.06.202426.06.2024Dzień dobry,
mam dylemat dotyczący pisowni terminu „scena/grupa Ukrzyżowania”? Czy „Ukrzyżowania” należy zapisać wielką czy małą literą? Czy trzeba dodać kursywę? A może odpowiednie byłyby zapisy: scena Ukrzyżowanie (tytuł w mianowniku i kursywa) lub scena ukrzyżowania (oba wyrazy małymi literami i antykwą)?
Dziękuję za rozwianie wątpliwości.
Z serdecznymi pozdrowieniami
RL
-
Interpunkcja formuły powitalnej
25.06.202425.06.2024Witam serdecznie.
Chciałam prosić o odpowiedź na pytanie: czy postawienie kropki po przywitaniu „dzień dobry” na początku korespondencji jest oficjalnym błędem? Nie pasuje w tym miejscu ani znak wykrzyknika, ani przecinek. „Dzień dobry” stanowi dla mnie oddzielne sformułowanie. Wiem, że idę pod prąd. Uprzejmie proszę o Państwa opinię.
Z wyrazami szacunku
Wioleta Toczek
-
zadrzechnia
25.06.202425.06.2024Chciałem zapytać o etymologię słowa zadrzechnia. Zdaje się, że kalkuje ono starogreckie xulokópos «drwal» z xúlon «drewno» i kóptō «uderzać; ciąć». Problem sprawia cząstka -ch(nia)-, którą nie wiadomo z czym połączyć.
-
Reforma pisowni – odcinek 6
25.06.202425.06.2024Szanowni Państwo,
w świetle nowych zasad pisowni nazwy obiektów przestrzeni publicznej zapisywać będziemy wielką literą, przy czym w tekście jednolitym „Zasad pisowni...” wymieniono listę określeń gatunkowych — jak się domyślam jest to lista otwarta. Chciałbym tu dopytać o mniej oczywiste określenia — o ile jasny jest dla mnie nowy zapis „na Moście Grunwaldzkim”, „na Wyspie Tamce”, to mam wątpliwość w sprawie zapisu „na ś/Śluzie Opatowice”, „na j/Jazie Rędzin”, „na ś/Śluzie Południowej”, „na z/Zaporze Pilchowice” i tak dalej. Czy określenia obiektów hydrotechnicznych (takiej jak: śluza, jaz, tama, zapora...), posiadających nazwę własną, również należy zapisywać wielką literą?
Pozdrawiam!
-
Solidarność
24.06.202424.06.2024Dzień dobry,
w ruchu Solidarność czy w ruchu Solidarności?
Jaki związek (zgody czy rządu) należy zastosować w sformułowaniu: ruch społeczny Solidarność w przypadkach zależnych: np. w ruchu społecznym Solidarność / w ruchu Solidarność czy w ruchu społecznym Solidarności / w ruchu Solidarności?
Pozdrawiam
Mirek
-
Dylemat ortograficzny
24.06.202424.06.2024Szanowni Państwo,
czy w poniższym zdaniu poprawne jest zastosowanie dużych liter:
„W związku z niedawno przeprowadzonymi wyborami Samorząd Województwa Wszystkodużymiliterami znajduje się w szczególnym momencie – skład Zarządu został wyłoniony zaledwie wczoraj, a nowo wybrani Radni Województwa Wszystkodużymiliterami dopiero rozpoczynają swoją pracę”?
Serdecznie pozdrawiam
Ewelina Cholewińska
-
Unewel
24.06.202424.06.2024Dzień dobry, w województwie Łódzkim, gminie Sławno znajduje się miejscowość Unewel. Jaka jest poprawna odmiana tej miejscowości ? Czy coś znajduje się w Unewelu czy Unewlu ?
-
aktywny czytelnik
23.06.202423.06.2024Dobry wieczór. Czy można napisać na dyplomie Dyplom Aktywnego Czytelnika? Chodzi o słowo „aktywny”, czyli taki, który regularnie wypożycza i czyta książki. Czy słowo to lepiej zastąpić innym, a jeśli tak, to jakim?
-
zapędzić kogoś w kozi róg
23.06.202423.06.2024Dzień dobry!
Czy możemy siebie sami zapędzić w kozi róg? Czy tylko kogoś innego? Widzę przykłady takiego samodzielnego zapędzania w różnych artykułach online, ale słowniki internetowe tego nie potwierdzają.
Pozdrawiam
Karolina
-
Imiona i nazwiska białoruskich i ukraińskich artystów w polskim folderze
23.06.202423.06.2024Szanowni Państwo,
pracuję w instytucji kulturalnej, w której odbędą się koncerty z udziałem artystów ukraińskich i białoruskich. Artyści podają swoje imiona i nazwiska w wersji z paszportów, tj. wg transliteracji przyjętej przez władze ich krajów. W jakiej formie powinno się te imiona i nazwiska zamieszczać w folderach i innych materiałach informacyjnych? Czy należy zachować formę podaną przez artystów (zgodnie z zasadą, że o brzmieniu nazwy decyduje jej dysponent), czy też — imiona i nazwiska powinno dostosować do zwyczajów polskiej pisowni? A może należałoby podać obie wersje imion i nazwisk? Jak jednak wówczas należałoby oznaczyć te obie formy?
Z poważaniem
Czytelniczka
-
Filogeneza języka
22.06.202422.06.2024Dobry wieczór. Czy są jakieś prace naukowe, z których można się dowiedzieć, jak przebiegał proces porozumiewania się naszych przodków? Na początku zapewne były to pojedyncze słowa, później ludzie zaczęli mówić zdaniami, najpierw pojedynczym, a potem złożonymi. Ale czy ktoś kiedyś opisał ten proces, tzn. jak przebiegał?
