Lista odpowiedzi

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • Reforma pisowni – odcinek 7

    28.06.2024
    28.06.2024

    Szanowni Państwo,

    w punkcie 10.2.4 nowych, przyszłych zasad pisowni („Pisownia nazw własnych z języków stosujących alfabet łaciński ze znakami niewystępującymi w polskim alfabecie”) występuje przykład: „Mukařovský – Mukarowskiego, Mukarovskiemu, (z) Mukarovskim, (o) Mukarovskim”, a zarazem informacja: „Litery č, š, ř, ž można pozostawiać w niezmienionej postaci lub oddawać przez cz, sz, rz, ż, np. [...] Dvořák albo Dvorzak”. Nie jest jasne, dlaczego polszczenie końcówki -ský eliminuje inny znak diakrytyczny – czy na pewno nie powinno być (zgodnie z WSO PWN): Mukařowskiego a. Mukarzowskiego itd.? Uprzejmie proszę o wyjaśnienie tej wątpliwości.


    Michał Gniazdowski, korektor

    Wydawnictwo AVT

  • Nazwisko Gryzio

    28.06.2024
    28.06.2024

    Odmiana nazwiska Gryzio.

    Napisałem w dopełniaczu Pana m....... Gryzio ale chyba powinno być pana Gryzia, proszę o podpowiedź.

  • się

    28.06.2024
    28.06.2024

    Szanowni Państwo,

    czy w następującym zdaniu należałoby powtórzyć „się”: Zapadł się w swoim fotelu i rozpłakał (się)?

  • Dylemat pisowniowy

    27.06.2024
    27.06.2024

    Dzień dobry,

    spotkałam się z takim zdaniem: „Odmienną, bo nie zachodniocentryczną wizję piękna proponują tacy fotografowie mody, jak…”.

    Czy nie powinno być tu osobno, bo mamy do czynienia z przeciwstawieniem „nie zachodniocentryczna, ale odmienna”? Czy jednak należy to potraktować po prostu jako nie z przymiotnikiem i zapisać łącznie?

    Pozdrawiam całą Redakcję.

  • Oznaczanie monologów niewypowiedzianych w beletrystyce

    27.06.2024
    27.06.2024

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie o kwestie dialogowe, które bohater w beletrystyce wypowiada jedynie w zaciszu własnych myśli. Czy powinny być zapisywane jak dialogi z użyciem pauz? A może tylko z pominięciem pauzy inicjalnej na początku nowego akapitu, tj.:

    „Jak zawsze to ja wychodzę na tym najgorzej — pomyślał z goryczą”.

  • przeszły, zeszły, ubiegły

    27.06.2024
    27.06.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o wyjaśnienie różnicy znaczeniowej między słowami przeszły, zeszły, ubiegły?

    Dziękuję

  • Podział obcego nazwiska na końcu wiersza

    26.06.2024
    26.06.2024

    Jak podzielić na sylaby (w celu przeniesienia do następnej linijki) nazwisko Lassen.

    Chodzi o zdanie „Poszli do Lassena”. Czy można przeciąć podwojone „s” (Las-sena)?

    Pozdrawiam

    D.

  • Użycie dywizu

    26.06.2024
    26.06.2024

    Dzień dobry!

    Nurtuje mnie kwestia zapisu z dywizem jednego słowa z wyrażeniem, które ma dwa, np.:

    detektyw-główny bohater

    snajper-żołnierz poborowy itd.

    Czy takie połączenia są w ogóle dopuszczane? Jak je poprawnie zapisać?

    Przy okazji dziękuję Państwu za lata bezcennej wiedzy; aż przykro, że część po 2026 r. zdezaktualizuje się...

    Z uszanowaniami

    SF

  • grupa Ukrzyżowania

    26.06.2024
    26.06.2024

    Dzień dobry,

    mam dylemat dotyczący pisowni terminu „scena/grupa Ukrzyżowania”? Czy „Ukrzyżowania” należy zapisać wielką czy małą literą? Czy trzeba dodać kursywę? A może odpowiednie byłyby zapisy: scena Ukrzyżowanie (tytuł w mianowniku i kursywa) lub scena ukrzyżowania (oba wyrazy małymi literami i antykwą)?

    Dziękuję za rozwianie wątpliwości.

    Z serdecznymi pozdrowieniami

    RL

  • Interpunkcja formuły powitalnej

    25.06.2024
    25.06.2024

    Witam serdecznie.

    Chciałam prosić o odpowiedź na pytanie: czy postawienie kropki po przywitaniu „dzień dobry” na początku korespondencji jest oficjalnym błędem? Nie pasuje w tym miejscu ani znak wykrzyknika, ani przecinek. „Dzień dobry” stanowi dla mnie oddzielne sformułowanie. Wiem, że idę pod prąd. Uprzejmie proszę o Państwa opinię.

    Z wyrazami szacunku

    Wioleta Toczek

  • zadrzechnia

    25.06.2024
    25.06.2024

    Chciałem zapytać o etymologię słowa zadrzechnia. Zdaje się, że kalkuje ono starogreckie xulokópos «drwal» z xúlon «drewno» i kóptō «uderzać; ciąć». Problem sprawia cząstka -ch(nia)-, którą nie wiadomo z czym połączyć.

  • Reforma pisowni – odcinek 6

    25.06.2024
    25.06.2024

    Szanowni Państwo,

    w świetle nowych zasad pisowni nazwy obiektów przestrzeni publicznej zapisywać będziemy wielką literą, przy czym w tekście jednolitym „Zasad pisowni...” wymieniono listę określeń gatunkowych — jak się domyślam jest to lista otwarta. Chciałbym tu dopytać o mniej oczywiste określenia — o ile jasny jest dla mnie nowy zapis „na Moście Grunwaldzkim”, „na Wyspie Tamce”, to mam wątpliwość w sprawie zapisu „na ś/Śluzie Opatowice”, „na j/Jazie Rędzin”, „na ś/Śluzie Południowej”, „na z/Zaporze Pilchowice” i tak dalej. Czy określenia obiektów hydrotechnicznych (takiej jak: śluza, jaz, tama, zapora...), posiadających nazwę własną, również należy zapisywać wielką literą?

    Pozdrawiam!

  • Solidarność

    24.06.2024
    24.06.2024

    Dzień dobry,

    w ruchu Solidarność czy w ruchu Solidarności?

    Jaki związek (zgody czy rządu) należy zastosować w sformułowaniu: ruch społeczny Solidarność w przypadkach zależnych: np. w ruchu społecznym Solidarność / w ruchu Solidarność czy w ruchu społecznym Solidarności / w ruchu Solidarności?

    Pozdrawiam

    Mirek

  • Dylemat ortograficzny

    24.06.2024
    24.06.2024

    Szanowni Państwo,

    czy w poniższym zdaniu poprawne jest zastosowanie dużych liter:

    „W związku z niedawno przeprowadzonymi wyborami Samorząd Województwa Wszystkodużymiliterami znajduje się w szczególnym momencie – skład Zarządu został wyłoniony zaledwie wczoraj, a nowo wybrani Radni Województwa Wszystkodużymiliterami dopiero rozpoczynają swoją pracę”?


    Serdecznie pozdrawiam

    Ewelina Cholewińska

  • Unewel

    24.06.2024
    24.06.2024

    Dzień dobry, w województwie Łódzkim, gminie Sławno znajduje się miejscowość Unewel. Jaka jest poprawna odmiana tej miejscowości ? Czy coś znajduje się w Unewelu czy Unewlu ?

  • aktywny czytelnik

    23.06.2024
    23.06.2024

    Dobry wieczór. Czy można napisać na dyplomie Dyplom Aktywnego Czytelnika? Chodzi o słowo „aktywny”, czyli taki, który regularnie wypożycza i czyta książki. Czy słowo to lepiej zastąpić innym, a jeśli tak, to jakim?

  • zapędzić kogoś w kozi róg

    23.06.2024
    23.06.2024

    Dzień dobry!

    Czy możemy siebie sami zapędzić w kozi róg? Czy tylko kogoś innego? Widzę przykłady takiego samodzielnego zapędzania w różnych artykułach online, ale słowniki internetowe tego nie potwierdzają.

    Pozdrawiam

    Karolina

  • Imiona i nazwiska białoruskich i ukraińskich artystów w polskim folderze

    23.06.2024
    23.06.2024

    Szanowni Państwo,

    pracuję w instytucji kulturalnej, w której odbędą się koncerty z udziałem artystów ukraińskich i białoruskich. Artyści podają swoje imiona i nazwiska w wersji z paszportów, tj. wg transliteracji przyjętej przez władze ich krajów. W jakiej formie powinno się te imiona i nazwiska zamieszczać w folderach i innych materiałach informacyjnych? Czy należy zachować formę podaną przez artystów (zgodnie z zasadą, że o brzmieniu nazwy decyduje jej dysponent), czy też — imiona i nazwiska powinno dostosować do zwyczajów polskiej pisowni? A może należałoby podać obie wersje imion i nazwisk? Jak jednak wówczas należałoby oznaczyć te obie formy?

    Z poważaniem

    Czytelniczka

  • Filogeneza języka

    22.06.2024
    22.06.2024

    Dobry wieczór. Czy są jakieś prace naukowe, z których można się dowiedzieć, jak przebiegał proces porozumiewania się naszych przodków? Na początku zapewne były to pojedyncze słowa, później ludzie zaczęli mówić zdaniami, najpierw pojedynczym, a potem złożonymi. Ale czy ktoś kiedyś opisał ten proces, tzn. jak przebiegał?

  • Przerwy akapitowe w dialogach i narracji

    22.06.2024
    22.06.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy w beletrystyce dopuszcza się w narracji dialogu opis rzeczy lub reakcji, które nie dotyczą bezpośrednio samej kwestii dialogowej. Np.:

    — Sądziłem, że się zgodzisz — powiedział cicho. Agata zaszurała butem, nie podnosząc wzroku.

    Czy zdanie „Agata zaszurała butem…” może znajdować się w tym samym akapicie, czy może istnieje jakieś wskazanie, które nakazywałoby przenieść ją do nowego akapitu?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego