Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
Wszystkie
-
pięć po trzeciej czy pięć po piętnastej?26.06.200126.06.2001Proszę o informacje na temat podawania aktualnej godziny, np. w radiu. Czy poprawnie jest mówić „Jest pięć minut po piętnastej”, czy też „Jest pięć minut po trzeciej” – w przypadku godzin popołudniowych (patrz radio ZET)? Jak ma się system 24-godzinny do 12-godzinnego w Naszym kraju?
-
Co znaczy…?25.06.200125.06.2001Czy porzekadło „Kobieta bez brzucha jest jak garnek bez ucha” odnosi się do tuszy, czy do ciąży?
-
gra półsłówek25.06.200125.06.2001Jak się pisze, razem czy osobno: półczłowiek, półbyk?
-
Anglosasi25.06.200125.06.2001Czy wyraz Anglosas oznacza tylko Brytyjczyka, czy może także odnosić się do Amerykanina?
-
pomny25.06.200125.06.2001Czy zwrot pomni przykazania, jest poprawny?
Za odpowiedż z góry dziękuję.
Z poważaniem,
Jerzy Kubowski -
napój – napojów, ale napoić – napoi25.06.200125.06.2001Dzień Dobry!
Chciałabym się zapytać, która forma odmiany rzeczownika napoje w dopełniaczu jest poprawna napoi czy napojów. Bardzo byłabym wdzięczna za odpowiedź.
Monika Brysiak
-
różności25.06.200125.06.2001Mam trzy pytania:
1. Podręcznik fizyki czy podręcznik do fizyki?
2. Wedle słowników należy mówić (i pisać) adiunkt katedry, instytutu, uniwersytetu, a nie adiunkt przy (w) katedrze, w instytucie itd. Tymczasem nawet w oficjalnych pismach spotyka się te drugie sfromułowania. Czy to można tolerować, czy jest to jednak niepoprawne?
3. Czy zawsze nie narodzony pisze się oddzielnie?
-
kloszardka25.06.200125.06.2001Jak nazwać osobę, która jest kloszardem-kobietą? Czy istnieje żeńska forma tego słowa? Jakie by państwo zaproponowali inne słowa opisujące taką osobę?
-
wymowa wyrazów zapożyczonych25.06.200125.06.2001Szanowni Państwo,
Chciałbym się upewnić, jak powinno się wymawiać niektóre słowa pochodzenia angielskiego, np. hi-fi i ketchup. Czy można, jak to się powszechnie robi, spolszczać tylko jedną część słowa, a drugą wymawiać zgodnie z zasadami obowiązującymi w języku angielskim (czyli: [haj-fi] zamiast [haj-faj] i [keczup] zamiast [keczap])?
Pozdrawiam,
Łukasz Borzęda -
lobbying czy lobbing?21.06.200121.06.2001Szanowni Państwo,
Zmagam się co jakiś czas z pisownią słowa lobbying (a może lobbing?), którego nie ma w Nowym Słowniku Języka Polskiego PWN. W prasie częście pojawia się lobbing. Co Państwo na to? -
pkt czy pkt.?20.06.200120.06.2001Czy skrót pkt. piszemy z kropką, czy bez?
-
różności19.06.200119.06.2001Mam 3 nurtujące mnie pytania. Oto one:
1. Która forma jest poprawna: tobie czy ci? A jeśli tobie, to czy w każdym wypadku?
2. Dlaczego mówi się „Pojadę na Ukrainę”, ale „Pojadę do Polski"? Od czego to zależy?
3. Która forma jest poprawna: spóźniać czy spaźniać?
Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości. -
Jeśli nie denominacja, to co?19.06.200119.06.2001Mam pytanie związane ze słowem denominacja. Czy istnieje jednowyrazowe sformułowanie oznaczające przeciwieństwo słowa denominacja, jeśli tak, to jakie?
-
nazwy ulic19.06.200119.06.2001Szanowny Panie Profesorze,
Od dawna nurtuje mnie pytanie o właściwe brzmienie nazw niektórych ulic. Oto przykład: kwiat nazywa się hiacynt, więc ulica jego „imienia” to ulica Hiacyntowa czy ulica Hiacynta. Funkcjonują bowiem, np. w Warszawie, ulice takie jak Jelenia, Słonia (nie od nazwiska osoby). Mam więc pytanie, czy właściwym nie byłoby, aby ulica czerpiąca swą nazwę od nazwy zwierzęcia (jeleń) nazywała się ul. Jeleniowa, nie zaś Jelenia, ul. Słoniowa, nie zaś Słonia itd. Nie ukrywam, że w gronie przyjaciół od bardzo dawna prowadzimy spór w tej sprawie. Czy zechce Pan Profesor łaskawie wyrazić swą opinię? Bardzo dziekuję. -
kompania18.06.200118.06.2001Szanowne Panie i Szanowni Panowie z PWN!
Postanowiłem skorzystać z tej nowoczesnej formy łączności z Wydawnictwem, aby wyjaśnić nurtujący mnie problem. Chodzi mi o odmianę rzeczownika kompania (w znaczeniu 'pododdział wojskowy'). Jaka będzie forma tego rzeczownika w dopełniaczu liczby mnogiej?
1. „Słownik ortograficzny języka polskiego wraz z zasadami interpunkcji”, PWN 1986, na stronie 408 podaje „tych kompanii” (przez dwa i).
2. „Mały słownik języka polskiego”, wydanie X, 1993 r., na stronie 330 podaje „kompania ż, I, DCMs. – nii” ( przez dwa i).
Z wyjaśnień na stronie XIII pkt. II/5 wynika, że -nii jest stosowane tylko dla liczby pojedynczej (brak dopisku „lm” ). Wobec tego forma tych kompanii jest zła.
Jak rzeczywiście powinna wyglądać odmiana rzeczownika kompania w dopełniaczu liczby mnogiej?
Życzę dalszych sukcesów w nowych uwarunkowaniach ekonomicznych.
Kazimierz Garsztkowiak -
jak święta ziemia18.06.200118.06.2001Droga Redakcjo,
Moje pytanie dotyczy wyrażenia czy też powiedzenia brudny jak święta ziemia. Skąd wzięło się tak paradoksalne (?) sformułowanie w naszej polszczyźnie? -
dla czy komu?18.06.200118.06.2001Przed trzema laty usłyszałem od Pana Profesora, że nie irytuje Pana zdanie: „Kupiłam śrubokręt dla Janka”. Do dziś nie daje mi to spokoju. Czy byłby Pan Profesor uprzejmy napisać parę słów, które nie zmusiłyby mnie do kłaniania się dla Pana Profesora, lecz Panu Profesorowi? A może jednak coś pokręciłem? Na wszelki wypadek przesyłam pełne szacunku ukłony.
Stanislaw Albrecht -
kwintesencja15.06.200115.06.2001Proszę o wyjaśnienie słowa kwintesencja.
-
protokół15.06.200115.06.2001Jaka jest liczba mnoga od słowa protokół – protokoły czy protokóły?
-
owocarnia15.06.200115.06.2001Czy poprawne jest określenie owocarnia? Czy można go użyć w podobnym znaczeniu do np.: kawiarnia, herbaciarnia, zielarnia…?
Dziękuję za odpowiedź,
Barbara Nowakowska
