Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
Anioł Stróż11.06.201411.06.2014Szanowni Państwo,
jak brzmi mianownik (forma niedeprecjatywna, forma deprecjatywna) i biernik liczby mnogiej połączeń Anioł Stróż i anioł stróż?
Z poważaniem
Czytelnik -
białostocki czyżyk1.06.20141.06.2014W Wikisłowniku pod adresem http://pl.wiktionary.org/wiki/czyżyk podane jest jedno ze znaczeń słowa czyżyk jako „reg. białost. mały chłopiec”. Zwraca uwagę liczba mnoga czyżykowie (przecież nie używa się form chłopczykowie, brzdącowie itp.) – czy rzeczywiście tak się ten wyraz odmienia?
-
klaskać i mlaskać1.06.20141.06.2014Szanowni Państwo!
Czy mlaskać odmienia się tak samo jak klaskać? Wydaje mi się, że zamiast „Ja klaskam” powinno być „Ja klaszczę”, zamiast „Klaskaj!” – „Klaszcz!”. Czy prawidłowe jest „Mlaszczę” czy „Mlaskam”, „Mlaszcz!” czy „Mlaskaj!”?
Pozdrawiam,
Marcin Nowak
-
Jak zapytać o wołacz?31.05.201431.05.2014Wita.
Mam pytanie – jak brzmi odmiana słowa nieznajoma w wołaczu? I jak brzmi pytanie wołacza, gdyż gdzieś wyczytałam, że forma wołacza nie ma pytania. Popularna wskazówka O! jest błędna, gdyż może sugerować niepoprawne odpowiedzi w mianowniku, np. O, samolot! O, żaba! (zamiast: samolocie, żabo).
Dziękuję -
do szefa kuchni24.05.201424.05.2014Jakiś czas temu, gdy zmieniałem z nudów kanały w telewizji, moją uwagę przykuła irytująca fraza wypowiadana przez uczestników pewnego programu kulinarnego – na polecenia wydawane przez szefa kuchni odpowiadali oni uparcie „Tak, szef”. W słowach tych nie byłoby zapewne nic dziwnego, gdyby nie niepoprawna według mnie odmiana rzeczownika szef. Wielu internautów próbowało użycie tej bądź co bądź śmiesznej fleksji różnie argumentować i stąd moje pytanie: czy wyrażenie to może być poprawne?
-
we Frankfurcie20.05.201420.05.2014Można by sądzić, że skoro posługujemy się powszechnie formą we Francji, to przez analogię powinno być też we Frankfurcie. W Internecie (choć nie w NKJP) jest jednak dużo poświadczeń na wyrażenie w Frankfurcie. Z czego to wynika? Czy tę drugą formę można uznać za normatywną?
-
vademeca13.05.201413.05.2014Szanowni Państwo!
Chciałam zapytać, czy słowo vademecum posiada liczbę mnogą i jak ona brzmi?
Z poważaniem
Karolina Stawarz -
młodzik11.05.201411.05.2014Witam,
chciałabym się dowiedzieć, jaka jest poprawna forma dla osoby pierwszej liczby mnogiej dla słowa młodzik (w znaczeniu 'zawodnik piłkarski młodszy od juniora'). Czy poprawna forma to młodziki, czy młodzicy? Z góry dziękuję za pomoc.
Pozdrawiam,
S. Wóltańska -
skrótowce medyczne8.05.20148.05.2014Panie profesorze,
czy odmieniamy skrótowiec GERD (gastroesophageal reflux disease)? Np. „Strategia postępowania w GERD-zie zakłada (…)”. Czy odmienia się skrótowiec NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne)? Np. „Lek ten powinno podawać się łącznie z NLPZ-ami”. Czy istnieją jakiekolwiek skrótowce, których nie należy odmieniać? Oraz czy powinno się pisać Kodeks etyki lekarskiej, czy Kodeks Etyki Lekarskiej, czyli tak jak jest w oryginale?
Pozdrawiam -
konsekwencja w wyborze wariantu28.04.201428.04.2014Czy Państwa zdaniem można używać w jednym tekście dwóch obocznych form jakiegoś wyrazu, np. spieszyć się i śpieszyć się, wieczoru i wieczora, pokojów i pokoi, dwu i dwóch? Zdarza się wcale nie rzadko, że w języku danej osoby występują oba warianty (może ma tu jakiś wpływ kontekst fonetyczny?). Częstą konkluzją w Poradni jest stwierdzenie, że można tak i tak, byle konsekwentnie. Czy i w tym wypadku, opracowując tekst do druku, warto zadbać o konsekwencję?
-
jeszcze o w i we27.04.201427.04.2014Czy w wyliczeniu, którego człony łączą się alternatywnie z przyimkiem we albo w, wystarczy podać na początku tylko jedną formę tego przyimka, czy też trzeba go powtarzać w odpowiedniej formie przed poszczególnymi członami, np. w Niemczech, we Włoszech i w Holandii czy w Niemczech, Włoszech i Holandii?
-
jeszcze o zaimkach akcentowanych i nieakcentowanych27.04.201427.04.2014Witam,
czy zaimki dlaczego i czemu należy traktować podobnie do zaimków (np.) tobie i ci – tzn. dłuższe formy akcentować, stawiać na początku zdania, a krótszymi posługiwać się odwrotnie?
Pozdrawiam
Kacper Kaczmarczyk :-) -
łoś i Łoś20.04.201420.04.2014Szanowni Państwo,
niedawno wraz z koleżanką zastanawiałyśmy się nad odmianą rzeczownika łoś, a szczególnie nad formą dopełniacza liczby mnogiej. Doszłyśmy do wniosku, że właściwą formą jest łosi, jeśli mówimy o zwierzętach, natomiast łosiów, jeżeli w ten sposób żartobliwie nazywamy pewną grupę osób. Czy nasz tok myślenia jest właściwy?
Z góry dziękuję! -
tacie czy tatowi?18.04.201418.04.2014Dzień dobry!
Mam pytanie. Czy mówi się pomagam tacie, czy tatowi?? -
Jedlina Zdrój i inne zdroje18.04.201418.04.2014Witam Pana bardzo serdecznie.
Chciałbym zapytać się, jak poprawnie odmieniać słowo Zdrój. A mianowicie, powinno się mówić w Jedlinie Zdroju, czy w Jedlinie Zdrój? Z niecierpliwością czekam na odpowiedź.
Pozdrawiam
Kacper Andrzejewski -
niebłahy błahy10.04.201410.04.2014Czy przymiotnik błahy ma formę liczby mnogiej?
-
rasa5.04.20145.04.2014Często widuje w tekstach, że słowo rasa dotyczy tylko liczby mnogiej, np. rasa psów to charty, setery, a nie chart, seter. Co ciekawe w przypadku np. kotów (pers) lub owiec (kent, karakuł, bo karakuły to już kojarzy się z futrem) nie dostrzegłem tego typu zależności. Czy zatem nazwanie rasą pojedynczego egzemplarza jest błędem, a jeśli tak to czy w takim razie powinniśmy tego typu zasadę zbiorowości stosować do wszystkich jednostek systematycznych (typ, odmiana, gatunek itp.)?
-
ośmioro marynarzy28.03.201428.03.2014Szanowni Państwo,
chciałam zapytać, czy poprawna jest forma ośmioro marynarzy, zakładając, że mam na myśli kobiety i mężczyzn. Może powinnam używać liczebnika ośmiu (marynarzy)? Mam jednak wrażenie, że odnosi się to jedynie do grupy mężczyzn.
Bardzo proszę o odpowiedź.
Anna -
żeśmy byli26.03.201426.03.2014Panie Profesorze {zreflektowałem się, że pisanie do Pana może być również bardzo ryzykowne},
co Pan myśli o używaniu formy żeśmy, czy nie prościej i piękniej jest mówić i pisać byliśmy zamiast żeśmy byli? -
kafelek25.03.201425.03.2014Witam,
chciałbym wiedzieć, jaka jest poprawna forma odmiana słowa kafelek. Czy „Wyznaczyliśmy wymiary kafelki na 30x30 cm”, czy „Wyznaczyliśmy wymiary kafelka na 30x30 cm”?
Pozdrawiam
Kamil