Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
bniec11.01.201311.01.2013Wielki słownik ortograficzny PWN (podobnie jak wiele innych słowników) podaje następującą odmianę rzeczownika bniec: bieńca; bieńce, bieńców. Proszę o wyjaśnienie, dlaczego właśnie taką odmianę uznano za prawidłową. Dlaczego bniec odmieniamy jak wieniec, a nie jak np. piec (bnieca; bniece, bnieców).
-
jeszcze raz blog7.01.20137.01.2013Jak odmienia się rzeczownik blog?
-
Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?3.01.20133.01.2013Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
-
tango30.12.201230.12.2012Mnie zastanawia taka sprawa: jak to jest ze słowem tango? Odmieniamy je czy nie? Mnie zawsze wydawało się, że jest to słowo nieodmienne (tak jak np. kakao). Bywając często na konkursach tanecznych, słyszę jednak zapowiedzi prowadzących typu: „Pary z grupy… zatańczą teraz tango” (tu jest ok), „Proszę pary z grupy… o zatańczenie tanga” (moim zdaniem powinno być: o zatańczenie tango). Ciekawa jestem, czy to prowadzący popełniają błąd, czy może jednak ja się mylę.
-
zakaźny20.12.201220.12.2012Dzień dobry,
proszę o Państwa opinię w temacie stopniowania przymiotników. Czy uznalibyście Państwo przymiotnik zakaźny za stopniujący się opisowo, czy za niepodlegający stopniowaniu?
Pozdrawiam
Jolanta Makuch -
rogalik17.12.201217.12.2012Jak poprawnie powinna brzmieć forma biernika zwrotu jeden rogalik w zdaniu: „Na śniadanie jem jeden rogalik” czy też „Na śniadania jem jednego rogalika”?
-
czas przyszły złożony15.12.201215.12.2012Jak lepiej, bardziej prawidłowo mówić: „Marek nie będzie pracował w takich warunkach!” czy „Marek nie będzie pracować w takich warunkach!”? Pierwsza forma od razu informuje o płci. Druga natomiast (jak dla mnie) jest wygodniejsza w wymowie. Trochę gryzie mnie to, że w tej drugiej formie następuje połączenie czasu przyszłego (będzie) i przeszłego (pracował), ale zdaję sobie sprawę, że to poprawna wymowa.
Proszę o pomoc -
talent12.12.201212.12.2012Czy słowo talent, kiedy oznacza osobę, można odmieniać męskoosobowo, tzn. w dopełniaczu i bierniku talenta?
-
powinien6.12.20126.12.2012Czy zdanie: „Powinniśmy to zrobić już godzinę temu” jest prawidłowe? Czy może brakuje tam cząstki byli? Czy w cudzysłowie powinna była się znaleźć kropka zamykająca zdanie?
-
molo4.12.20124.12.2012Szanowni Państwo,
chciałam zadać pytanie dotyczące odmiany wyrazu molo. Czy prawidłowa jest odmiana w liczbie mnogiej: mianownik/biernik – mola, dopełniacz – mól, celownik – molom, narzędnik – molami, miejscownik – molach?
Z wyrazami szacunku
Anna Tyniec -
do McDonalda2.12.20122.12.2012Szanowni Państwo,
bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości co do zapisu nazw produktów z dopełniaczem saksońskim. Wiadomo, że powinno się mówić „Idę do McDonalda” (nie: McDonaldsa), „Używam Helmana” (nie: Helmansa – chodzi o majonez) itp. Co jednak z takimi nazwami jak Jack Daniel's, Balantine's, Redd's? Wszyscy, których znam, dopełniacz wymawiają kolejno: [danielsa], [balantajsa], [redsa].
Iwona Nowakowska -
Xbox28.11.201228.11.2012Szanowni Państwo,
jestem w trakcie pisania pracy magisterskiej dotyczącej firmy Microsoft i mam problem z odmianą nazwy konsoli Xbox. Czy należy pisać np. zaprezentowanie Xbox'a, Xbox-a, Xboxa czy może Xboksa? Skłaniałbym się ku opcji trzeciej, jednak nie mam pewności co do jej poprawności.
Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję za odpowiedź.
Fan Państwa poradni
Rafał Ch. -
AISEC23.11.201223.11.2012Witam serdecznie!
Moi znajomi z organizacji AIESEC są przekonani, że owego skrótu nie powinno się odmieniać. Czy tak jest faktycznie, a jeżeli tak, dlaczego? Powinno się mówić znajomi z AIESEC-u czy znajomi z AIESEC?
Pozdrawiam -
eozynofile18.11.201218.11.2012Szanowni Państwo,
W mojej pracy doktorskiej wielokrotnie występowała konieczność odmiany słowa eozynofil, lm -e. Recenzent zwraca uwagę, że pojawiły się w tym względzie błędy. Czy prawidłowa jest np. forma dopełniacza liczby mnogiej eozynofilów, czy eozynofili? Bardzo proszę o podanie prawidłowej deklinacji tego rzeczownika.
Z poważaniem
Edyta Głowacka -
więzy29.10.201229.10.2012Szanowni Państwo,
zastanawiam się, jaką formę l.poj. posiada rzeczownik więzy (w znaczeniu więzy mechaniczne, więzy holonomiczne). Prowadzący zajęcia używa formy wiąz. Czy jest ona poprawna?
Z poważaniem
Justyna -
MDK26.10.201226.10.2012Szanowni Państwo,
interesuje mnie skrótowiec MDK. Słownik dopuszcza jego odmianę, mimo że w wymowie kończy się samogłoską. Dlaczego tak jest?
Pozdrawiam -
ręka25.10.201225.10.2012Czy mianownik liczby mnogiej słowa ręka w piłkarskim znaczeniu 'dotknięcie piłki ręką' to… ręki? Na przykład „W pierwszej połowie były dwie ręki, ale sędzia nie podyktował ani jednego karnego”.
-
Lubiał wypić20.10.201220.10.2012Z racji tego, że ostatnio poznaję ludzi z różnych rejonów Polski, zauważam znaczne różnice w tym, jak mówimy. Bardzo zraziła mnie forma lubiałem, lubiałam, której czasami używają ludzie pochodzący z Lubelszczyzny. Wiem, że jest to forma niepoprawna i moje wyjaśnienie, że nie ma czasownika lubieć, nie było dla nich zbyt przekonujące. Zastanawiam się, czy ten błąd można traktować podobnie jak małopolskie formy oglądnąć, przeglądnąć, czy pierwszy przykład jest błędem bardziej rażącym?
-
czas teraźniejszy odniesiony do przyszłości3.10.20123.10.2012Szanowni Państwo,
wielokrotnie spotykam się z użyciem czasu teraźniejszego dla określenia czynności mającej nastąpić w przyszłości. Stało się to nagminne np. w programach telewizyjnych, kiedy prowadzący żegna się z widzami mówiąc: „Widzimy się jutro, jak zwykle o 18.00”, „Jesteśmy jutro na antenie od 7.00”. W kontaktach służbowych często słyszę: „Jestem jutro w biurze od 10.00”, „Jesteś jutro w pracy”? Proszę o wyjaśnienie czy ta forma jest poprawna.
Z poważaniem
Lesław Skwarski -
pomarańcza26.09.201226.09.2012Jak odmieniamy słowo pomarańcza?