odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • Jego

    14.03.2022
    14.03.2022

    Mam pytanie dotyczące zaimków jego/niego.

    Czytałem książkę i spotkałem się z takim zdaniem: "Klin rozbitego światła za jego plecami odbijał żółć nieba". W tym przypadku bym użył formy niego, bo zaimek jest połączony z przyimkiem.

    I mam jeszcze jedno zdanie: "Jeśli u chorego stwierdza się ból pleców z prawej strony, jego przyczyną jest prawdopodobnie choroba nerek lub zaburzenia jelitowe" W tym zdaniu użyłbym formy go, czy można to potraktować jak początek nowego zdania i użyć jego?

    Pozdrawiam

  • Samodzielny czy niesamodzielny?

    10.03.2022
    10.03.2022

    Dzień dobry!

    Jestem nauczycielką języka polskiego i mam problem z wykrzyknikiem jako częścią mowy. Do tej pory wszędzie była podawana informacja, że wykrzyknik jest nieodmienną i niesamodzielną częścią mowy. Ostatnio natrafiłam na wiadomość, że wykrzyknik jest samodzielną częścią mowy. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z poważaniem

    Anna Szelenbaum

  • Ile — ilu

    9.03.2022
    9.03.2022

    Dzień dobry,

    Jak poprawnie powinno brzmieć pytanie o ilość w przypadku zdań:

    Ile (ilu) danych potrzebujesz?
    Ile (ilu) urządzeń potrzebujesz?

    Czasownikiem potrzebować ciągle jeszcze rządzi dopełniacz, a nie mianownik, czy tu trzeba jednak brać pod uwagę rodzaj rzeczownika?

    EL

  • Nazwiska

    8.03.2022
    8.03.2022

    Dzień dobry,

    Zwracam się z pytaniem odnośnie do odmiany nazwisk w zaproszeniach ślubnych. Nie jestem pewna niektórych odmian, dlatego zwracam się do Państwa o pomoc. Problematycznymi nazwiskami, które powinnam odmienić w liczbie mnogiej są dla mnie: Krawczyk, Koza, Paterek, Piwko.

    Z poważaniem 

    Lidia

  • Zmatowić

    7.03.2022
    7.03.2022

    Dzień dobry,

    jak brzmi tryb rozkazujący czasownika zmatowić:  zmatowij czy zmatuj?

    Z wyrazami szacunku

    Magdalena Kastelik

  • Matija

    27.02.2022

    Stadion piłkarsko-żużlowy w słoweńskim Krsko ma patrona, którym jest Matija Gubec. Słoweńska nazwa tego obiektu to Stadion Matije Gubca, w polskich mediach pozostawiana w oryginale lub tłumaczona jako Stadion im. Matije Gubca, która według mnie jest niepoprawna gramatycznie, bowiem zachowuje końcówkę odmienionego imienia Matija wedle słoweńskiej deklinacji. Czy zatem w języku polskim poprawna nazwa tego stadionu powinna brzmieć: Stadion im. Matii Gubca?

  • Pocztówka, czyli ona

    21.02.2022

    Czy zaimek osobowy może zastępować przedmiot? Chodzi mi o zdanie:

    Wśród korespondencji znalazła się ona. Ta pocztówka.

    Brzmi dziwnie, ale nie wiem, jak inaczej zbudować suspens.

    Z góry dziękuję za pomoc.

    Dorota

  • Kiepścizna

    18.02.2022

    Szanowni państwo,

    jaka forma jest poprawna? Kiepściźnie czy kiepszczyźnie?


    Z poważaniem,

    Kamil W.

  • Nazwisko Gałąź

    18.02.2022

    Proszę o rozwianie wątpliwości dot r. męskoosobowego. Czy dot. l.poj i mnogiej?

    Jaka jest męska forma nazwiska Gałąź w dopełniaczu?

    Choć z pozoru wydawałoby się, że nazwisko Gałąź powinno się odmieniać zgodnie z odmianą rzeczowników rodzaju żeńskiego (jak rzeczownik pospolity gałąź), to jednak nazwisko to – ponieważ jest zakończone na spółgłoskę – odmieniamy jak rzeczowniki męskoosobowe, ponadto z zachowaniem w temacie fleksyjnym -ą-.

    A więc w dopełniaczu będzie Gałązia.

  • COVID jako skrótowiec

    15.02.2022

    Szanowni Państwo,

    czas pandemii, jak się okazuje, utrudnia nie tylko codzienne funkcjonowanie, ale także pisanie.

    Moje pytanie dotyczy odmiany nazwy choroby. Skoro COVID jest skrótowcem, to chciałabym zapytać, czy prawidłowym i wzorcowym miejscownikiem będzie: COVID-dzie, COVID-zie czy może Covidzie?

    Z wyrazami szacunku

    Zagubiona czytelniczka

  • Nazwisko Braña

    9.02.2022
    18.12.2021

    Szanowni Państwo,

    jak odmienić (i jak wymawiać w poszczególnych przypadkach) hiszpańskie nazwisko męskie Braña?


    Łączę pozdrowienia

    R.L.

  • Dawny imiesłów

    6.02.2022

    W pewnych artykułach dotyczących gramatyki języka polskiego pojawia się określenie „imiesłów” dla, jak się zdaje, formy 3. os. czasu przeszłego trybu oznajmującego, obecnej w niektórych konstrukcjach, np.: „partykułom [(żeby i in.)] towarzyszy dawny imiesłów czasu przeszłego lub bezokolicznik [...], np. chcę, by wysłał list”; „Forma imiesłowowa [czasu przyszłego złożonego] (będzie robił)”. Skąd takie nazewnictwo? Wszak forma ta nie przypomina ani imiesłowów współczesnych, ani historycznych.

  • Pojedynczy

    4.02.2022

    Dzień dobry,


    Chciałabym zapytać, jak używać słowa „pojedynczy” do liczby mnogiej rzeczownika „ludzie”? Brzmi mi to połączenie w konstrukcji „pojedyncze kobiety“ ale nie w tej powyższej.


    Z góry dziękuję za pomoc.

  • Skinąć

    4.02.2022

    Szanowni Państwo,

    czy prawidłowa jest forma czasownika skinąć w czasie teraźniejszym 3 os. skina?

    Mnie wydaje się ona błędna, ale w sumie jest utworzona logicznie.

    Czy są jakieś generalne zasady tworzenia czasu teraźniejszego od czasowników dokonanych?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.


    Z wyrazami szacunku

    Tomasz Matczak

  • Nieodmienianie nazwisk

    2.02.2022

    Na stronie miejskiej Wrocławia używa się najczęściej nieodmienionych form nazwisk w wyrażeniach „dom handlowy braci Barasch” i „pałac rodziny Wallenberg-Pachaly”. Dlaczego redaktorzy zamieszczanych tam tekstów nie używają odmienionych form, czyli „braci Baraschów” i „Wallenbergów-Pachalych”? Z porad zamieszczonych przez Państwa wynika, że nie ma powodów, aby nie odmieniać nazwisk niemieckich - zarówno jednoczłonowych, jak i dwuczłonowych.


    Z wyrazami szacunku

  • Biały w szachach

    30.01.2022

    Dzień dobry,

    Czytam i słucham ostatnio dużo o szachach po polsku i po angielsku. Zauważyłem, że wielu trenerów szachowych używa określenia jak w zdaniach: „To było bardzo silne posunięcie dla białego!” „Biały ma teraz dwa pomysły, ruszyć się skoczkiem bądź gońcem”. Chodzi mi o słowo biały. Całe życie słyszałem o białych/czarnych (jako o bierkach szachowych). Mówienie czy pisanie w liczbie pojedynczej wygląda mi na kalkę z angielskiego (jak w zdaniu „White is going to capture c4”). Czy mam rację?

  • Naja – Nai

    26.01.2022

    Dzień dobry. Chciałabym zapytać o odmianę imienia dziewczynki: Naja. Jak będzie ono brzmiało w dopełniaczu: Nai (analogicznie do Maja – Mai) czy Naji? Proszę o odpowiedź. Dziękuję.

  • Odmiana imion hiszpańskich

    22.01.2022

    Dzień dobry!

    Czy hiszpańskie imiona męskie zakończone na "-o" można odmieniać, czy lepiej zostawić je nieodmienione?

  • Patio

    9.01.2022

    Witam,

    chciałabym zapytać, czy akceptuje się odmianę rzeczownika patio. Chodzi konkretnie o formę z patiem.


    Dziękuje za odpowiedź i pozdrawiam.

    Z poważaniem, Agnieszka

  • PEGIDA

    7.01.2022

    Dzień dobry,

    jak poprawnie odmieniać przez przypadki i zapisywać nazwę skrajnej organizacji Pegida czy też PEGIDA.

    Dziękuję i przesyłam pozdrowienia

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego