odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • Nazwiska zakończone na -er

    28.04.2022
    28.04.2022

    Mam wątpliwość czy przy odmianie rzymskich imion zakończonych na -er, takich jak Pulcher lub Glaber należy:

    * pozostawić -e- (Pulchera, Glabera), adaptując zasadę 67.1 i zgodnie z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/pana-Habra-czy-pana-Habera;169.html

    * pominąć -e- (Pulchra, Glabra), zgodnie z argumentem, żeby postępować zgodnie z językiem oryginału (https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Zg%C5%82o%C5%9B_b%C5%82%C4%85d_w_artykule&diff=67000482&oldid=66999823)?


    MS

  • Brzana

    28.04.2022
    28.04.2022

    Moje pytanie brzmi jaka jest poprawna odmiana nazwy miejscowości Brzana?

    - Jestem z Brzanej czy z Brzany?

  • Marcello Semeraro

    27.04.2022
    27.04.2022

    Szanowni Państwo,

    zastanawiałam się dziś nad odmianą nazwiska kardynała Marcello Semeraro. Czy poprawne jest: kardynała Marcella Semerara, o kardynale Marcellu Semerarze? Wielki Słownik Ortograficzny podaje odmianę nazwisk włoskich według wzoru nazwiska Puzio, ale to bardzo źle brzmi.

  • Dzięki

    26.04.2022
    26.04.2022

    Szanowni Państwo,

    byłabym wdzięczna za odpowiedź na następujące pytanie: dlaczego po słowie „dzięki” w znaczeniu „dziękuję” używamy zaimka w krótszej wersji, np. „Dzięki ci, Kasiu, że mi pomogłaś”, natomiast po tym samym słowie „dzięki” w znaczeniu „coś było możliwe za sprawą kogoś” używamy dłuższej formy tego samego zaimka, np. „Dzięki Tobie zdałem egzamin”.

    Będę wdzięczna za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Paulina K.

  • 27 dzieci w miejscowniku

    25.04.2022
    25.04.2022

    Przygotowuję się do prezentacji publicznej i nie jestem pewna, czy dobrze odczytuję następujący liczebnik: badanie na (27) dwadzieściorgu siedmiorgu dzieciach. Sprawdzałam w poradnikach internetowych, ale wolałabym mieć całkowitą pewność. Byłabym wdzięczna za wyjaśnienie.

  • Scooby-Doo

    23.04.2022
    23.04.2022

    Szanowni Państwo, bardzo proszę o poradę w kwestii zapisu imienia bohatera filmów animowanych z serii „Scooby-Doo”. Wielki Słownik Ortograficzny PWN dostępny online informuje, że jest ono nieodmienne. Zastanawia mnie jednak, czy forma „Scooby'ego-Doo” jest na pewno nieprawidłowa? Będę bardzo wdzięczna za przybliżenie tego tematu. Dziękuję.

  • Komunikować się

    18.04.2022
    18.04.2022

    Dzień dobry,


    czy zwrot komunikowanie z kimś, np. komunikuję z Tobą, jest poprawny czy powinno się jednak używać zwrotu komunikuję SIĘ z kimś?


    Pozdrawiam,

    Jakub Warzywoda

  • Nazwisko Mól

    28.03.2022
    28.03.2022

    Dzień dobry.

    Mamy w Toruniu VIP-a mężczyznę o nazwisku Mól. To nazwisko będzie więc często odmieniane w obiegu publicznym. Ludzie już się kłócą o jego odmianę. Czy więc nazwisko męskie Mól przyjmuje odmianę: Molowi, Molem, o Molu, czy raczej: Mólowi, Mólem, o Mólu. A może obie formy odmiany są dopuszczalne?

    Z szacunkiem

    Andrzej Dembowski

  • Nazwy stadionów

    26.03.2022
    26.03.2022

    W Hiszpanii są stadiony Estadio Santiago Bernabéu i Coliseum Alfonso Pérez, nazwane po wielkich graczach. Komentatorzy mówią, że mecz rozgrywany jest na Santiago Bernabéu, Alfonso Pérez. Czy jest to poprawne? Nie powiedzielibyśmy odnośnie do Legii Warszawa, że mecz rozgrywany jest na Józef Piłsudski ani na Józefie Piłsudskim, tylko na stadionie Józefa Piłsudskiego. Więc chyba powinni mówić: na stadionie Santiaga Bernabéua (mianownik wymawia się [santjago bernabeu̯]) i Alfonsa Péreza, czy tak?

  • Joe

    25.03.2022
    25.03.2022

    Szanowni Państwo,

    czy amerykańskie imię Joe należy odmieniać? Wizyta Joe Bidena w Polsce czy Joego Bidena?

    Z wyrazami szacunku

    Adam Brańko

  • Wariantywność 

    21.03.2022
    21.03.2022

    Dzień dobry, mam następujące pytanie: istnieją rzeczowniki które w czasie odmiany przez liczbę i przypadki mogą mieć dwie poprawne formy w jednym przypadku i liczbie, przykładami są bitw/bitew, wraka/wraku czy niemal cała odmiana słowa Rzeczpospolita. Czy istnieje jakiś termin w gramatyce lub lingwistyce który opisuje takie zjawisko? Czy istnieją jakieś rzeczowniki które mogą mieć trzy lub więcej poprawnych form?

  • Kwartyl

    19.03.2022
    19.03.2022

    Dzień dobry,

    uprzejmie proszę o pomoc związaną z odmianą słowa kwartyl w poniższym zdaniu:

    Wyniki sporządzonej analizy znajdują się powyżej górnego kwartylu

    czy

    Wyniki sporządzonej analizy znajdują się powyżej górnego kwartyla.

    Z góry dziękuje za pomoc.

    Pozdrawiam

  • Zaczerń czy zaczernij?

    18.03.2022
    18.03.2022

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie do trybu rozkazującego czasownika zaczernić: Czy powinno to być zaczerń, czy zaczernij? A może obie formy są poprawne?

  • Nazwisko Hoinka

    18.03.2022
    18.03.2022

    Dzień dobry. Chciałabym zapytać jaka jest poprawna odmiana nazwiska Hoinka. Czy jest to może Państwo Hoinka/Hoinkowie/Hoinki? Czy odmiana jest w pewnym stopniu lub taka sama jak słowa choinka czy jednak odmiana tego nazwiska jest nieco inna? Poproszę o poprawną formę dla Państwa młodych o nazwisku Hoinka.

    Z pozdrowieniami

    Izabela :)

  • Jego

    14.03.2022
    14.03.2022

    Mam pytanie dotyczące zaimków jego/niego.

    Czytałem książkę i spotkałem się z takim zdaniem: "Klin rozbitego światła za jego plecami odbijał żółć nieba". W tym przypadku bym użył formy niego, bo zaimek jest połączony z przyimkiem.

    I mam jeszcze jedno zdanie: "Jeśli u chorego stwierdza się ból pleców z prawej strony, jego przyczyną jest prawdopodobnie choroba nerek lub zaburzenia jelitowe" W tym zdaniu użyłbym formy go, czy można to potraktować jak początek nowego zdania i użyć jego?

    Pozdrawiam

  • Samodzielny czy niesamodzielny?

    10.03.2022
    10.03.2022

    Dzień dobry!

    Jestem nauczycielką języka polskiego i mam problem z wykrzyknikiem jako częścią mowy. Do tej pory wszędzie była podawana informacja, że wykrzyknik jest nieodmienną i niesamodzielną częścią mowy. Ostatnio natrafiłam na wiadomość, że wykrzyknik jest samodzielną częścią mowy. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z poważaniem

    Anna Szelenbaum

  • Ileilu

    9.03.2022
    9.03.2022

    Dzień dobry,

    Jak poprawnie powinno brzmieć pytanie o ilość w przypadku zdań:

    Ile (ilu) danych potrzebujesz?
    Ile (ilu) urządzeń potrzebujesz?

    Czasownikiem potrzebować ciągle jeszcze rządzi dopełniacz, a nie mianownik, czy tu trzeba jednak brać pod uwagę rodzaj rzeczownika?

    EL

  • Nazwiska

    8.03.2022
    8.03.2022

    Dzień dobry,

    Zwracam się z pytaniem odnośnie do odmiany nazwisk w zaproszeniach ślubnych. Nie jestem pewna niektórych odmian, dlatego zwracam się do Państwa o pomoc. Problematycznymi nazwiskami, które powinnam odmienić w liczbie mnogiej są dla mnie: Krawczyk, Koza, Paterek, Piwko.

    Z poważaniem 

    Lidia

  • Zmatowić

    7.03.2022
    7.03.2022

    Dzień dobry,

    jak brzmi tryb rozkazujący czasownika zmatowić:  zmatowij czy zmatuj?

    Z wyrazami szacunku

    Magdalena Kastelik

  • Matija

    27.02.2022

    Stadion piłkarsko-żużlowy w słoweńskim Krsko ma patrona, którym jest Matija Gubec. Słoweńska nazwa tego obiektu to Stadion Matije Gubca, w polskich mediach pozostawiana w oryginale lub tłumaczona jako Stadion im. Matije Gubca, która według mnie jest niepoprawna gramatycznie, bowiem zachowuje końcówkę odmienionego imienia Matija wedle słoweńskiej deklinacji. Czy zatem w języku polskim poprawna nazwa tego stadionu powinna brzmieć: Stadion im. Matii Gubca?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego