składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym

    8.05.2024
    8.05.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie kwestia doboru liczby w przypadku czasowników wykonywanych przez więcej niż jedną osobę, np. w zdaniu: „tak skonstruowały nas ewolucja i matka natura”. Domyślam się, że to forma wzorcowa, jednak czasem spotykam się też z zapisem, który wyglądałby następująco: „tak skonstruowała nas ewolucja i matka natura” – czy taki zapis również jest dopuszczalny, jeśli powtarza się rodzaj obu osób?

  • w przyszłym maju

    6.05.2024
    6.05.2024

    Dzień dobry,

    czy sformułowanie „w przyszłym maju” jest poprawne? Czy może lepiej użyć „w przyszłym roku w maju”?

    Dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

  • Dylemat interpunkcyjno-składniowy

    4.05.2024
    4.05.2024

    Dzień dobry,

    czy w zdaniu „Gdyby nie deszcz(,) poszłabym do lasu” stawiamy przecinek, mimo że w pierwszej części tego zdania nie ma orzeczenia? Traktujemy jako okolicznikowe warunku czy nie?

    Pozdrawiam

  • Wybór przyimków do zaproszenia ślubnego

    3.05.2024
    3.05.2024

    Dzień dobry,

    mam zagwozdkę dotyczącą zaproszenia ślubnego. Zastanawiam się, która forma będzie poprawna:

    1. Po ceremonii zaślubin zapraszamy na przyjęcie weselne do Hotelu Bukowego w Warszawie

    czy

    2. Po ceremonii zaślubin zapraszamy na przyjęcie weselne w Hotelu Bukowym w Warszawie

    Z góry dziękuję za odpowiedź, będę zobowiązana.

  • Dopełniacz czy biernik

    1.05.2024
    1.05.2024

    Czy „nie zapomnij umyć zęby” jest poprawne?

  • Specyfika składniowa liczebników głównych wielowyrazowych

    29.04.2024
    29.04.2024

    Dzień dobry,

    która z form i dlaczego jest poprawna?

    Wszystkim uczestnikom obozu rozdano po równo 990 jabłek i 462 mandarynek.

    albo

    Wszystkim uczestnikom obozu rozdano po równo 990 jabłek i 462 mandarynki.

    Dziękuję za odpowiedź

  • model do celów

    27.04.2024
    27.04.2024

    Dzień dobry, uprzejmie proszę o zweryfikowanie określenia „model matematyczny dla celów ...” pod względem poprawności językowej.

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę dobrego dnia!

    Hanna

  • Forma dopełnienia – bezokolicznik czy odsłownik

    23.04.2024
    23.04.2024

    Szanowni Państwo,

    w pismach urzędowych pojawia się wyrażenie „orzekam umorzyć”. Zastanawiam się, czy jest ono poprawnie, ponieważ nie brzmi zbyt dobrze. Czy lepiej byłoby zastąpić je wyrażeniem „orzekam umorzenie” lub „orzekam o umorzeniu”?

  • versus

    17.04.2024
    17.04.2024

    Szanowni Państwo,

    mam następujące pytanie: chodzi o stosowanie łacińskiego skrótu vs. — jak po takim skrócie powinna wyglądać odmiana? Czy powinniśmy stosować mianownik, czy celownik — tak jakbyśmy powiedzieli przy użyciu słowa przeciw. Który z przykładów jest poprawny: Komisja Europejska vs. Republika Słowacji czy Komisja Europejska vs. Republice Słowackiej?

    Z ukłonami

    Jan Rakieta

  • Szyk się w zdaniu

    16.04.2024
    16.04.2024

    Dzień dobry!

    Moje pytanie dotyczy zdań z zaimkiem zwrotnym "się". W którym miejscu należy go umieścić w zdaniach o konstrukcji analogicznej do poniższej?

    - Ojciec pomógł im się / się im przygotować.

    - Kolega pozwolił jej się /się jej wygadać.

    Często widzę i słyszę zdania typu "...pomógł się im...", ale mam wrażenie, że z logicznego punktu widzenia są one gorszym wyborem.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie

    Magda

  • Konstrukcje z przyimkiem w

    12.04.2024
    12.04.2024

    Szanowni Państwo

    pytanie dotyczyłoby genezy zasady lub zasady pisania w pewien określony sposób. Podam dwa przykłady — i od razu będzie wiadomo, o co mi chodzi:

    1. „mam samochód kombi, diesel”, „deseczki z obłym zakończeniem”,

    2. „mam samochód w kombi, w dieselu”, „deseczki w obłym zakończeniu”.

    Przykładów można byłoby wpisać/napisać więcej — ale chodzi ogólnie o dziwną manierę łączenia wszystkiego z „w”.

    Z wyrazami szacunku

    Rafał

  • Co robi dyrygent, a co sportowiec?

    8.04.2024
    8.04.2024

    Pozdrawiam, czy poprawną konstrukcją jest: objął prowadzenie nad orkiestrą? Dziękuję za odpowiedź.

  • Schemat składniowy czasownika chcieć

    6.04.2024
    6.04.2024

    Dzień dobry,

    mam pytanie: jeśli chodzi o przycisk na stronie internetowej, poprawnie byłoby napisać „Chcę zniżki” czy „Chcę zniżkę”? Chodzi o zniżkę, o której wcześniej było wspomniano w artykule marketingowym, a przycisk będzie znajdował się zaraz pod nim. Są tutaj podobne tematy, ale tam chyba chodziło nie o rzeczowniki rodzaju żeńskiego.

    Z wyrazami szacunku,

    Katarzyna

  • Zaimek względny który

    5.04.2024
    5.04.2024

    Czy ochroniarz w centrum handlowym patrzy na witryny sklepów, „których pilnuje”, czy też raczej „które pilnuje”? Dziękuję i pozdrawiam

  • Interpunkcja tzw. określeń predykatywnych

    5.04.2024
    5.04.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy w poniższej kwestii dialogowej potrzebny jest przecinek w oznaczonym miejscu:

    „Czy ja w ogóle dam radę to udźwignąć? — jęknął(,) zmartwiony.”?

  • Przyimki łączące się z nazwą państwa Ukraina

    4.04.2024
    4.04.2024

    Dzień dobry chciałem się dowiedzieć czy powinno się mówić w Ukrainie czy na Ukrainie jeśli to możliwe proszę o odpowiedź

  • dotknąć – dotykać + B. lub D.

    1.04.2024
    1.04.2024

    Dzień dobry, moje pytanie dotyczy dwóch połączeń. Powiemy dotknąć matki, córki czy dotknąć matkę, córkę? W znaczeniu dotknąć emocjonalnie lub fizycznie. Pozdrawiam Państwa.

  • Określamy część zdania

    1.04.2024
    1.04.2024

    Dzień dobry.

    Jaką częścią zdania jest wyrażenie przyimkowe „w kulturze” w zdaniu: Autorka reportażu opisuje znaczenie straganów w kulturze hinduskiej?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    J. S.

  • modlić się na różańcu

    31.03.2024
    31.03.2024

    Czy "modlić się na różańcu” jest poprawne?

    Wydaje mi się, że powinno się używać „modlić się różańcem” w analogii do „modlić się modlitwą Ojcze Nasz...”.

    Magdalena

  • głosować, głosowanie + nad, za lub przeciw/ przeciwko

    31.03.2024
    31.03.2024

    „Głosowanie uchwał” — nie mogę się do tego przyzwyczaić, bo jestem bardziej przyzwyczajony do „głosowanie nad uchwałami”. Przed chwilą w PR III : „za chwilę rozpocznie się głosowanie uchwał”.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego