Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
Cicha noc15.10.201415.10.2014Czy tytuł kolędy Cicha noc podlega odmianie? Np. w zdaniu: „Dzieci śpiewały «Cicha noc» czy: „Dzieci śpiewały «Cichą noc»”?
-
Ile koniugacji w języku polskim?29.09.201429.09.2014Dzień dobry!
Przeglądałam ostatnio podręczniki do nauki języka polskiego jako obcego. Zdziwiło mnie to, że podają one cztery tylko koniugacje, podczas gdy w różnych słownikach języka polskiego podaje się jedenaście wzorów koniugacji (a oprócz tego warianty niektórych z nich). Z czego wynika ta różnica i ile w końcu mamy koniugacji w języku polskim?
Uprzejmie dziękuję za odpowiedź i życzę dobrego dnia!
Katarzyna -
ci grzeczni łobuzi25.09.201425.09.2014Podobno w słowniku ortograficznym Karpowicza są formy liczby mnogiej ci łobuzi i ci narcyzi, nie odnotowane w PWN-owskim WSO. Nie mogę też nigdzie potwierdzić formy ci łachmyci. W drugą stronę, tzn. żeby z -ci zrobić -ty, zawsze można się powołać na zastosowanie formy deprecjatywnej. A ci łobuzi, narcyzi, łachmyci – można tych form bezpiecznie (tj. bez ryzyka posądzenia o nieznajomość polszczyzny) używać?
-
iwa21.09.201421.09.2014Jaka jest poprawna odmiana gatunku Wierzba iwa? Problem przedstawię za pomocą przykładowego zdania: „Wróbel usiadł na wierzbie iwie” (czy poprawną formą będzie iwej)?
-
powracające nastolatki13.09.201413.09.2014Jak to jest z tymi nastolatkami? To są te nastolatki, obojętnie czy rodzaju męskiego czy żeńskiego. Ale ciśnie mi się na usta pytanie, dlaczego nie nastolatkowie? Czy nie byłoby to bardziej logiczne?
Z góry dziękuję. -
szanse10.09.201410.09.2014Jaki jest mianownik l.m. od słowa szansa? „Czy są jakieś szanse?”. „Czy są jakieś szansy?”.
Pozdrawiam
Michał
-
w czy na?29.06.201429.06.2014Witam,
kiedy w odniesieniu do jakiegoś państwa / krainy geograficznej używamy w, a kiedy na? Np. „Zamieszki odbyły się na Ukrainie” vs. „Zamieszki odbyły się w Polsce”, „Lecę do Australii” vs. „Lecę na Islandię”.
Pozdrawiam,
Kamil -
Liczymy mole25.06.201425.06.2014Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy fizyki. W nazwie jednostki mol nazwa jest tożsama z oznaczeniem. Czy mam więc nie odmieniać: 4 mol, 4 kmol (kilomole, k to przedrostek oznaczający kilo), tak jak 3 kg, 4 m, czy pisać: 4 mole, 4 kmole itd.? -
blog nadal pożądany17.06.201417.06.2014Jak odmieniać rzeczownik blog?
-
czas przyszły złożony15.06.201415.06.2014Która forma jest poprawna – będę jechać czy będę jechał? Będą czytać czy będą czytali?
-
Anioł Stróż11.06.201411.06.2014Szanowni Państwo,
jak brzmi mianownik (forma niedeprecjatywna, forma deprecjatywna) i biernik liczby mnogiej połączeń Anioł Stróż i anioł stróż?
Z poważaniem
Czytelnik -
białostocki czyżyk1.06.20141.06.2014W Wikisłowniku pod adresem http://pl.wiktionary.org/wiki/czyżyk podane jest jedno ze znaczeń słowa czyżyk jako „reg. białost. mały chłopiec”. Zwraca uwagę liczba mnoga czyżykowie (przecież nie używa się form chłopczykowie, brzdącowie itp.) – czy rzeczywiście tak się ten wyraz odmienia?
-
klaskać i mlaskać1.06.20141.06.2014Szanowni Państwo!
Czy mlaskać odmienia się tak samo jak klaskać? Wydaje mi się, że zamiast „Ja klaskam” powinno być „Ja klaszczę”, zamiast „Klaskaj!” – „Klaszcz!”. Czy prawidłowe jest „Mlaszczę” czy „Mlaskam”, „Mlaszcz!” czy „Mlaskaj!”?
Pozdrawiam,
Marcin Nowak -
Jak zapytać o wołacz?31.05.201431.05.2014Wita.
Mam pytanie – jak brzmi odmiana słowa nieznajoma w wołaczu? I jak brzmi pytanie wołacza, gdyż gdzieś wyczytałam, że forma wołacza nie ma pytania. Popularna wskazówka O! jest błędna, gdyż może sugerować niepoprawne odpowiedzi w mianowniku, np. O, samolot! O, żaba! (zamiast: samolocie, żabo).
Dziękuję -
do szefa kuchni24.05.201424.05.2014Jakiś czas temu, gdy zmieniałem z nudów kanały w telewizji, moją uwagę przykuła irytująca fraza wypowiadana przez uczestników pewnego programu kulinarnego – na polecenia wydawane przez szefa kuchni odpowiadali oni uparcie „Tak, szef”. W słowach tych nie byłoby zapewne nic dziwnego, gdyby nie niepoprawna według mnie odmiana rzeczownika szef. Wielu internautów próbowało użycie tej bądź co bądź śmiesznej fleksji różnie argumentować i stąd moje pytanie: czy wyrażenie to może być poprawne?
-
we Frankfurcie20.05.201420.05.2014Można by sądzić, że skoro posługujemy się powszechnie formą we Francji, to przez analogię powinno być też we Frankfurcie. W Internecie (choć nie w NKJP) jest jednak dużo poświadczeń na wyrażenie w Frankfurcie. Z czego to wynika? Czy tę drugą formę można uznać za normatywną?
-
vademeca13.05.201413.05.2014Szanowni Państwo!
Chciałam zapytać, czy słowo vademecum posiada liczbę mnogą i jak ona brzmi?
Z poważaniem
Karolina Stawarz -
młodzik11.05.201411.05.2014Witam,
chciałabym się dowiedzieć, jaka jest poprawna forma dla osoby pierwszej liczby mnogiej dla słowa młodzik (w znaczeniu 'zawodnik piłkarski młodszy od juniora'). Czy poprawna forma to młodziki, czy młodzicy? Z góry dziękuję za pomoc.
Pozdrawiam,
S. Wóltańska -
skrótowce medyczne8.05.20148.05.2014Panie profesorze,
czy odmieniamy skrótowiec GERD (gastroesophageal reflux disease)? Np. „Strategia postępowania w GERD-zie zakłada (…)”. Czy odmienia się skrótowiec NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne)? Np. „Lek ten powinno podawać się łącznie z NLPZ-ami”. Czy istnieją jakiekolwiek skrótowce, których nie należy odmieniać? Oraz czy powinno się pisać Kodeks etyki lekarskiej, czy Kodeks Etyki Lekarskiej, czyli tak jak jest w oryginale?
Pozdrawiam -
konsekwencja w wyborze wariantu28.04.201428.04.2014Czy Państwa zdaniem można używać w jednym tekście dwóch obocznych form jakiegoś wyrazu, np. spieszyć się i śpieszyć się, wieczoru i wieczora, pokojów i pokoi, dwu i dwóch? Zdarza się wcale nie rzadko, że w języku danej osoby występują oba warianty (może ma tu jakiś wpływ kontekst fonetyczny?). Częstą konkluzją w Poradni jest stwierdzenie, że można tak i tak, byle konsekwentnie. Czy i w tym wypadku, opracowując tekst do druku, warto zadbać o konsekwencję?
