pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • w latach 30.

    2.06.2023
    2.06.2023

    Czy nadal niepoprawna jest pisownia np. 30-tych (należy pisać 30.)? Czy zasada uległa liberalizacji?

  • przedział ufności

    1.06.2023
    1.06.2023

    Szanowna Poradnio,

    w jaki sposób należy odmienić 95% przedział ufności Agresti-Caffo? Po angielsku jest to 95% Agresti-Caffo confidence interval. Autorami są Alan AGRESTI i Brian CAFFO. Czy Agrestiego-Caffo, czy też może Agrestiego-Caffy?

    Z góry bardzo dziękuję za pomoc

    R.Ś.

  • kult księżyca, słońca

    31.05.2023
    31.05.2023

    Dzień dobry, jak się powinno zapisać takie wyrażenia:

    kult słońca czy kult Słońca

    oddawano hołd słońcu/Słońcu

    sanktuarium księżyca/Księżyca

    księżyc/Księżyc czczono?

    pg

  • Monogram

    30.05.2023
    30.05.2023

    Dzień dobry, chciałbym zamówić monogram dla mojego wnuka Jana Chodyniuka. Czy to może być JC czy musi być JCh?

    Pozdrawiam

    Wojciech Górski

  • Szaolin

    28.05.2023
    28.05.2023

    Szanowni Państwo,

    jak należy poprawnie pisać nazwę znanego klasztoru: Shaolin czy Szaolin? A może obie formy są równie poprawne? Bardzo chciałabym się także dowiedzieć czy i jak poprawnie odmieniać tę nazwę przez przypadki?

    Z wyrazami szacunku

    Olga Świder

  • Rzeźba przedstawiająca owcę turystkę

    28.05.2023
    28.05.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie, jest taka rzeźba owcy w Gorcach, mówi się o niej „owca turystka”, poprawny zapis to: „Owca turystka” czy „rzeźba Owcy turystki”?

    pg

  • Nazwy członków grup etnograficznych ludności polskiej

    27.05.2023
    27.05.2023

    Szanowni Państwo,

    proszę o pomoc w ustaleniu właściwej pisowni wyrażeń występujących w tym samym tekście: Górale śląscy, Góralki śląskie, G/górale, górale Beskidu Śląskiego, Laszki śląskie, Wałaszki cieszyńskie.

    Lachy śląskie i Wałasi cieszyńscy to grupy etniczne, zapisy te więc zdają się poprawne, tak? A co z Góralami/Góralkami śląskimi — tu także analogiczna pisownia w rodzaju męskim i żeńskim? Góral jako mieszkaniec gór małą, w poradzie z 2008 r. widnieje więc zapis górale sądeccy. Co jednak w przypadku Górala śląskiego? A gdy mamy na myśli Górali śląskich, ale pomijamy przymiotnik — stosować pisownię wielką literą? W przypadku Laszek bez przymiotnika też wielka?

    Bardzo dziękuję za pomoc.

  • Wielka litera ze względów uczuciowych

    26.05.2023
    26.05.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie do zaimka „ci”. Jako forma grzecznościowa „ci” pisze się się dużą literą, np. „Mam nadzieję, że Ci się podobało”. Jednak co ze zwykłą, koleżeńską konwersacją przez komunikator, gdzie zasady pisowni nie są jasno uregulowane, a język jest bardzo potoczny. Na przykład „Siema stary, podobał ci się ten film?”. Czy zaimek „ci” nadal powinien być zapisany dużą literą?

  • swoista immunoterapia alergenowa, immuno(terapia) alergenowo-swoista

    25.05.2023
    25.05.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie — jak należy zapisać termin alergenowo/swoista (terapia) - alergenowo swoista czy alergenowoswoista? W piśmiennictwie medycznym przyjęty jest zapis rozłączny (jako zestawienie, a nie jako przymiotnik złożony) — czy to dopuszczalne? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Z pozdrowieniami,

    Anna

  • Niebiosa

    23.05.2023
    23.05.2023

    Czy w poniższym fragmencie, pochodzącym z opowiadania napisanego przez nastolatka: „Nie dla wszystkich jest to jasne, ale wściekli szamani zazwyczaj nie używają słownictwa godnego poety w spokojny, mglisty poranek, kiedy jego ulubiona różanopalca jutrzenka muska chmury i delikatnymi metaforycznymi palcami spędza sen z powiek nieszczęsnego kochanka muz, niewyspanego co prawda, ale natchnionego przez same Niebiosa” słowo niebiosa powinno być zapisane z małej, czy z wielkiej litery? Optuję za małą, bo wielka ma konotacje religijne, z drugiej strony — opis dotyczy szamana.

  • Wykrzyknik ha albo ha!

    22.05.2023
    22.05.2023

    Czy można pisać haha? Często się z tym spotykam w Internecie. Uczono mnie, że się pisze inaczej.

  • analiza sprężarki

    20.05.2023
    20.05.2023

    Dzień dobry,

    piszę pracę magisterską o tytule „Analiza przepływowo-wytrzymałościowa sprężarki o przepływie naddźwiękowym” i tutaj rodzi się moje pytanie: czy przepływowo-wytrzymałościowa jest poprawnie zapisane (chodzi o myślnik/półpauza/łącznik)? Pytanie może i banalne, ale szczerze mówiąc nie jestem pewny, a jednak wolałbym poprawnie zapisany tytuł pracy dyplomowej.

    Pozdrawiam

    Przemysław

  • gra w chińczyka

    20.05.2023
    20.05.2023

    Dzień dobry!

    Uprzejmie proszę o odpowiedź, czy mając na myśli grę dla dzieci napiszemy: „gra w Chińczyka” (z wielkiej litery), czy może „gra w chińczyka” (z małej litery)?

    Z góry dziękuję za odpowiedź

  • Zapis godzin z minutami oraz pomiar czasu

    19.05.2023
    19.05.2023

    Czy są reguły odnośnie zapisu liczbowego – kiedy z kropką, a kiedy z dwukropkiem.

    Zawody rozpoczęły się o godz. 11:00. Zwyciężył zawodnik, który przebiegł 1500 m w czasie 4:30,05, co oznacza, że biegł w tempie 3:00 min./km.

    Wszystko napisałem z dwukropkami (poza oczywistym przecinkiem). Czy gdzieś powinny być kropki? Czy to jest dowolne?

  • Odmiana nazwiska Ramsay

    18.05.2023
    18.05.2023

    Jak odmieniać nazwisko Ramsay?

    Z góry dziękuję

    D.

  • Pytania testowe w postaci list wyliczeniowych

    17.05.2023
    17.05.2023

    Dzień dobry! Chciałabym zapytać o Państwa zdanie dotyczące interpunkcji w pytaniach testowych. Wydaje mi się, że dominuje tendencja do traktowania ich jako list wyliczeniowych, tak też uczyniono w niniejszej poradzie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/interpunkcja-w-listach-wyliczeniowych;9367.html. Mnie natomiast bardzo jasne i słuszne wydają się reguły zaproponowane na stronie Rady Języka Polskiego: https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/234-niespojnoci-w-testach-egzaminacyjnych. Czy stosowanie się do nich i np. kończenie każdej odpowiedzi kropką będzie błędem?

    Łączę pozdrowienia i z góry dziękuję za odpowiedź

    Joanna

  • dolina Warty

    15.05.2023
    15.05.2023

    Wielki słownik ortograficzny PWN podaje: „dolina -inie, -inę; -in: dolina Warty, ale: Dolina Kościeliska, Dolina Pięciu Stawów Polskich; Dolina Królów, Dolina Śmierci – jeśli nazwa własna składa się z dwu członów i człon drugi jest rzeczownikiem w dopełniaczu lub przymiotnikiem w mianowniku, oba człony pisze się wielką literą. Dlaczego piszemy „dolina Warty”, skoro drugi człon tej nazwy jest rzeczownikiem w dopełniaczu?

  • Pisownia wielowyrazowych nazw własnych – ciąg dalszy

    14.05.2023
    14.05.2023

    Dzień dobry!

    Mam nadal wątpliwości co do pisowni wielowyrazowych nazw własnych.

    Słownik PWN podaje zapis: dolina Warty. Czy zatem będzie także dolina Białki, dolina Roztoki i dolina Białej Wisełki? W literaturze mamy tu wszędzie "Dolinę" od dużej litery. Czy może słowo "dolina" ma w tych 2 przypadkach inne znaczenie? Tylko w takim razie jak je odróżnić?


    Mamy też Wierch Poroniec. Teoretycznie powinien to być wierch Poroniec (bo "Poroniec" to mianownik)...


    I jeszcze grań (Grań?) Wołoszyna (szczyt nazywa się Wołoszyn); ze stokiem lub zboczem nie miałabym problemu, napisałabym małą - ale grań? Groń Jana Pawła II jest od dużej.

    Z poważaniem

    BT

  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • kox albo koks

    11.05.2023
    11.05.2023

    Dzień dobry!

    Czy pisownię „kox” i „koks” można stosować zamiennie w celu wyrażenia pozytywnej opinii?

    Według słowników slangu (o dość wątpliwej jakości) „koks” oznacza materiał opałowy, narkotyk lub osobę posiadającą obsesję na punkcie siłowni, podczas kiedy dopiero „kox” oznacza pozytywne określenie, jednakże wyraz ten w większości jest wykorzystywany w języku mówionym, co utrudnia określenie pisowni. Moją niepewność wzmaga fakt, że pary wyrazów takie jak „sexy” i „seksi”, „spray” i „sprej”, „ketchup” i „keczup” itd. to synonimy, gdzie jeden wyraz jest spolszczoną wersją drugiego.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego