Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • Wujku!
    28.03.2001
    28.03.2001
    Jaka jest poprawna forma wołania na wujka?
    a) wujku
    b) wuja
  • Włochy czy Italia?
    28.03.2001
    28.03.2001
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy jest jakaś cezura w historii, do której można używać nazwy Italia? Razi mnie mówienie, że Kochanowski studiował we Włoszech.
    Dziekuję i pozdrawiam
  • Polszczyzna aktów prawnych
    26.03.2001
    26.03.2001
    Czytając ustawy, rozporządzenia ministrów i inne przepisy, nabieram przekonania, że nikt ich nie sprawdza pod kątem poprawności językowej. Myślę, że inicjatywa Rady Języka Polskiego zmierzająca do uporządkowania tego problemu byłaby bardzo cenna. Tysiące osób codziennie zagląda do różnych aktów prawnych. Z pewnościa język, jakim są pisane, odciska swoje piętno na codziennych obyczajach językowych nie tylko prawników, dziennikarzy, ale także – za ich pośrednictwem – ogółu społeczeństwa, powinien zatem być wzorem. Czy istnieje funkcja sekretarzy sejmowych czuwających nad ostateczną formą zapisanego prawa? Podejrzewam, że niestety nie. Jestem przekonana, ze Rada może zaproponować jakieś skuteczne rozwiązanie tego problemu.
    Proszę o rozstrzygnięcie sprzeczności zapisanej w Nowym slowniku poprawnej polszczyzny: Hasło art.: „Decyzję podjęto na podstawie art. 20 [bez kropki] kodeksu cywilnego.” Hasło par.: „Został skazany na podstawie art. 148. [kropka], par. 2 [bez kropki] kodeksu karnego”. Będę niezwykle wdzięczna za jednoznaczną opinię dotycząca stawiania lub niestawiania kropek po takich zapisach. (…)
    Czy powinno się stosować przecinki w zapisie art. 20 §10 ust. 7 pkt 2 (…)?
    Jest umowa kupna, umowa sprzedaży. Czy określenie umowy zwiazanej ze zleceniem to umowa zlecenia czy umowa-zlecenie?
    Z niecierpliwością czekam na rozstrzygnięcie moich wątpliwości i zaręczam, że dzielę je z co najmniej kilkoma tysiącami osób. Bardzo proszę o odpowiedź. Przesyłam ukłony
    Agnieszka Balcerak
  • Czy rząd premiera Buzka?…
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    Czy byłby Pan łaskaw odpowiedzieć na pytanie: „Czy rząd Premiera Buzka jest dobrym rządem”, posiłkując się następującą definicją dobrego rządu: „Dobrym rządem jest każdy rząd, który nie posiada opinii w kraju lub za granicą wydawanej rządom innym niż dobre oraz którego skład nie przekracza 20 osób”. Mam nadzieję, że orzeknie Pan, iż posługuję się bełkotliwą definicją, która nie pozwala odpowiedzieć na zadane pytanie. Mam zwłaszcza nadzieję, że uzasadni Pan powody, dla których ta definicja nie może być uznana za cokolwiek innego niż bełkot (bo zaprzecza wszelkim zasadom budowy definicji… itd.). Uzyskawszy to będę miał pewność, że nie odmówi Pan podpowiedzi milionowi z okładem podatników, jak mają odpowiedzieć na pytanie: „czy mój samochód jest samochodem osobowym?”, jeśli ustawa definiuje go kubek w kubek tak, jak zdefiniowaliśmy pojęcie dobrego rządu, uznane za bełkot.
    Przytaczam in extenso definicję samochodu osobowego wpisaną do ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych (…) Oto ta definicja:
    „Ilekroć w ust. 1 jest mowa o samochodzie osobowym, rozumie się przez to każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe oraz którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kilogramów”.
  • Kto ma jaką władzę?
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    1) Jak należy pisać skrót od określenia „spółka akcyjna": S.A. (z kropkami) czy: SA, jak inne skróty (PKP, PZU, PKO itp.). Nowy Kodeks spółek handlowych w odniesieniu do spółki akcyjnej w art. 305 stanowi: par. 1: „Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie: spółka akcyjna. Par. 2: „Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu S.A.” Zatem Sejm dopuszcza używanie skrótu z kropkami, a co na to językoznawcy?
    2) Dlaczego w nazwie wydawnictwa Dziennik Ustaw skrót wyrazu numer jest pisany wielką literą: Nr (podobnie, podając miejsce opublikowania przepisu prawnego, powszechnie podaje się: „Dz.U. Nr …”). Czy nie jest to germanizm?
    3) Jaka jest moc obowiązująca norm językowych i kto je ustala? Czy jest możliwe, aby w języku pewnej grupy zawodowej obowiązywały inne normy, niż powszechnie przyjęte (np. S.A., Dz.U. Nr w języku prawniczym)? Czy Sejm może ustanawiać normy językowe w drodze ustaw?
    Będę wdzięczny za odpowiedź. Pozdrawiam.
    Kazimierz Kucharski
  • Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
    23.03.2001
    23.03.2001
    Proszę wyjaśnić zasady pisowni wielką i małą literą wyrazów: dyrektor, zastępca dyrektora, prezes, starosta, prezydent, członek zarządu, premier, kurator itp.
  • kadencja
    23.03.2001
    23.03.2001
    Proszę o rozstrzygnięcie sporu. Czy poprawne jest zdanie: „Powołano [go] na trzyletnią kadencję na stanowisko prezesa…” czy „Powołano [go] na trzyletnią kadencję na stanowisku prezesa…”?
    Dziękuję.
  • presuponować
    21.03.2001
    21.03.2001
    Co to znaczy presuponować?
  • Jak się nazywam?
    16.03.2001
    16.03.2001
    Czy wersja żeńska mojego nazwiska to Szponarowa czy Szponarka? Mój Ojciec nie wie, jak poprawnie mówić o Mamie, i jak wtedy będzie brzmiało moje nazwisko jako córki?
    Arlena Szponar
  • Mień jak pień albo jak płomień
    16.03.2001
    16.03.2001
    Przez Lipno przepływa rzeka Mień. Od nazwy rzeki wziął nazwę klub sportowy.
    Pytanie: czy słowo Mień jest rodzaju żeńskiego czy męskiego – prosze o uzasadnienie.
    Z poważanaiem
    Piotr Wesołowski
  • Jedno pytanie na raz!
    13.03.2001
    13.03.2001
    1. Czym różni się zawieja od zamieci i zawieruchy?
    2. Która z form jest poprawna: chłopaki czy chłopacy i dlaczego?
    3. Czy sformulowanie „miasto Warszawa” jest pleonastyczne?
    4. Czym zajmuje sie kultura języka?
  • Mosquito
    13.03.2001
    13.03.2001
    Znalazłam już w Państwa odpowiedziach wyjaśnienie, jak odmieniać angielskie nazwy samolotów kończące się literą e, która nie jest wymiawiana (Spitfire – Spitfire'a). Wciąż jednak nie wiem jak odmieniać nazwę Mosquito (brytyjski nocny myśliwiec) – czy może w ogóle nie należy jej odmieniać?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • kobieta egalitarna
    13.03.2001
    13.03.2001
    Czy prawidłowe jest wyrażenie: kobieta egalitarna?
  • pokonfliktowy
    13.03.2001
    13.03.2001
    Czy słowo pokonfliktowy (np. regiony pokonfliktowe – takie, na terenie których jakiś czas temu miały miejsce konflikty zbrojne) jest poprawne?
    Pozdrawiam
    MB
  • Interpunkcja w wyliczeniach
    9.03.2001
    9.03.2001
    Dlaczego na stronie slowniki.pwn po dwukropku i wypunktowaniach pytania rozpoczynają się dużą literą? Generalnie – jak rozpoczynać wyliczenia po dwukropku, wypunktowane, jeżeli:
    - sa pojedynczymi słowami?
    - sa zdaniami pojedynczymi?
    - każdy punkt składa sie z kilu zdań (lub różnie)?
    - poszczególne punkty mają na koncu średnik?
  • w leasingu
    8.03.2001
    8.03.2001
    Czy poprawna jest forma w leasingu, np. w zdaniu:
    Firma oferuje w leasingu samochody osobowe?
  • słabo słyszący

    7.03.2001
    7.03.2001

    Które słowo jest poprawne: słabosłyszący czy słabo słyszący?

    Z podziękowaniem

    Radek Grzegorzewski

  • na komputerze?
    6.03.2001
    6.03.2001
    Pracujemy na komputerze, przy komputerze, czy z komputerem?
  • kłopoty z datą
    6.03.2001
    6.03.2001
    2 luty 2001 roku czy 2 lutego 2001 roku?
    Słownie: drugiego lutego dwa tysiące pierwszego roku czy drugi luty dwa tysiące pierwszego roku ?
  • Pani jest ludożerca!
    5.03.2001
    5.03.2001
    Czy istnieje rodzaj żeński od rzeczownika ludożerca?
    Jak morderca – morderczyni?
    Dziękuję
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego