pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • ostro szponiaste orły
    29.05.2009
    29.05.2009
    Witam.
    Mam mały dylemat. Czy wyrażenie ostro szponiaste (np. orły) traktować jak zrost (ze względu na to, że człon pierwszy to przysłówek określający człon drugi, będący przymiotnikiem), czy potraktować je całe jako przymiotnik i wówczas byłoby ostroszponiaste? Skłaniam się ku opcji pierwszej, ale bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Pozdrawiam serdecznie
  • nisko i wysoko plonujące rośliny
    29.05.2009
    29.05.2009
    Witam serdecznie,
    chciałabym się dowiedzieć, w jaki sposób poprawnie napisać słowa nisko plonujący, wysoko plonujący (niskoplonujący, wysokoplonujący)?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • netgeneracja
    27.05.2009
    27.05.2009
    W pracach naukowych z zakresu m.in. psychologii robi ostatnio karierę słowo net generacja pisane na różne sposoby. Jaka pisownia byłaby w jego przypadku wskazana: łączna, rozdzielna, a może z łącznikiem?
  • serie wydawnicze
    25.05.2009
    25.05.2009
    Dzień dobry!
    Piszę pracę magisterską na temat serii wydawniczej „Biblioteka Pisarzy Staropolskich” (wydawanej przez IBL PAN). Dotychczas nazwę serii pisałam tak jak wyżej – w cudzysłowie. Spotkałam się jednak z innymi zapisami: kursywą lub bez żadnych oznaczeń. Czy jest jakaś jedna zasada dotycząca pisowni tytułów serii? Czy mogę stosować skrót BPS bez cudzysłowu?
    Dziękuję!
    Magda
  • nie z rzeczownikami
    20.05.2009
    20.05.2009
    Witam serdecznie,
    niezaleganie czy nie zaleganie? Uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie zadane powyżej. Dlaczego w żadnym ze słowników nie znalazłam tego słowa? Czy używane przez ZUS-y i US-y w różnego typu wnioskach słowo niezaleganie napisane jest poprawnie?
    Pozdrawiam,
    Agata
  • zapis daty
    11.05.2009
    11.05.2009
    O datach: chodzi mi o zapis daty jako 7. 05. 2009 (ze spacjami po kropkach). W Poradni zapis ten nie występuje jako poprawny. Znajoma nauczycielka (nawiasem mówiąc córka znanego krytyka lit. z Wrocławia) uznaje w pracach zapis 7.05.2009 (czyli bez spacji po kropkach) za niepoprawny. I uznałbym to za dziwactwo, gdyby nie to, że w książce pt. Poradnik korespondencji użytkowej prof. R. Pawelca daty zapisywane są w ten sposób – 13. 06. 2009 r. Który zapis jest bardziej poprawny? Skąd się wziął?
  • Europunkty
    10.05.2009
    10.05.2009
    Proszę o informację, która z planowanych do użycia nazw własnych: Europunkty, Euro punkty jest poprawniejsza językowo.
    Dziękuję i pozdrawiam
  • pisownia pseudonimów
    8.05.2009
    8.05.2009
    Szanowni Państwo,
    mam problem w kwestii zapisu pseudonimów. Za przykład może posłużyć aktualny film Generał Nil. Zapis pełnego nazwiska bohatera: August Emil Fieldorf „Nil”, nie budzi moich wątpliwości. Ale jak należy zapisywać skróconą wersję: generał „Nil” czy generał Nil? Czy cudzysłów jest konieczny? Ta sama wątpliwość odnosi się choćby do sposobu zapisu internetowych nicków.
    Z poważaniem
    Katarzyna Szol
  • 40 lat 10 miesięcy
    27.04.2009
    27.04.2009
    Czy w sformułowaniu: wiek: 40 lat 10 miesięcy powinien być przecinek? Czyli 40 lat, 10 miesięcy?
    Dziękuję za pomoc
    Małgorzata Mietkowska
  • trzy słowa
    25.04.2009
    25.04.2009
    Dzień dobry,
    chciałabym się dowiedzieć, jak należy prawidłowo zapisać następujące słowa: lifestyle'owy (czy lifestylowy?), przenaszalność (czy przenoszalność?), non profit (czy non-profit?).
    Z góry dziękuję.
  • nazwy firm i towarów
    15.04.2009
    15.04.2009
    Założyciele i członkowie grupy muzycznej happysad wyrażają życzenie, by jej nazwa była pisana z małej litery. Konsekwentnie stosują tę formę we wszystkich oficjalnych wydawnictwach, na okładkach płyt, plakatach, stronie internetowej i w innych opracowaniach graficznych. Jest to zatem forma przemyślana i ustalona. Czy dopuszczalne wobec powyższego jest pisanie happysad z małej litery? Czy też, jako że nazwę własną piszemy z wielkiej litery, jest to błąd ortograficzny?
  • ziemia czy Ziemia?
    9.04.2009
    9.04.2009
    Dzień dobry
    1. „Jest największym człowiekiem na ziemi / Ziemi”.
    2. „Program umożliwiający przeniesienie się do dowolnego miejsca na ziemi / Ziemi”.
    Zdaje mi się, że w drugim przypadku powinno być Ziemia, ale co do pierwszego to nie jestem pewien. Mówiąc: „Jest najszybszym człowiekiem na ziemi”, mam na myśli świat, a wiec może piszemy małą literą? Inaczej mówiąc: „Jest najszybszym człowiekiem na świecie”.
  • zapis daty
    8.04.2009
    8.04.2009
    Czy podając datę zapisaną np. 30.04.2009, na końcu podajemy skrót r.? Mam wątpliwości, ponieważ skrót ten odnosi się do roku, a nie do całej daty.
  • nie najgorzej
    7.04.2009
    7.04.2009
    Czy nie najgorzej zawsze pisze się oddzielnie? Czy w zdaniu: „Poradził sobie nie najgorzej” (w znaczeniu: 'Poradził sobie bardzo dobrze') dopuszcza sie użycie formy łącznej nienajgorzej? Czy taka forma jest zawsze niedopuszczakna?
  • jeszcze raz o Narni(i)
    7.04.2009
    7.04.2009
    Witam serdecznie.
    Jestem nauczycielką w szkole podstawowej. Jedna z lektur uczniów to Opowieści z Narni(i). Moje pytanie brzmi: jakiej pisowni powinnam uczyć, Narnii czy Narni? Różne wydawnictwa stosują sprzeczną pisownię. W odpowiedzi na powyższe pytanie jedno z nich uzasadniło pisownię sprzeczną -ii obcym pochodzeniem nazwy własnej, od drugiego wydawnictwa jeszcze nie otrzymałam odpowiedzi. Z góry dziękuję za rozwikłanie ortograficznych wątpliwości.
    Pozdrawiam Katarzyna.
  • Jak zapisać NIP?
    25.03.2009
    25.03.2009
    Dzień dobry,
    Chciałem zapytać o pisownię numeru NIP. Jedni go piszą w formacie aaa-bbb-cc-dd, inni w formacie aaa-bb-cc-ddd. Czy jest gdzieś powiedziane, jak powinno się to pisać poprawnie? Czy urzędy, wydające NIP, mogą go zapisywać w różny sposób?
    Pozdrawiam,
    Bartosz Piec
  • pisownia liczebników porządkowych
    25.03.2009
    25.03.2009
    Czy w jednym tekście (np. recenzji, artykule) należy liczebniki porządkowe pisać albo za pomocą liczb, albo słownie, czy też można je mieszać? Moja znajoma jest zdania, że nie powinno się pisać raz w latach 80., a raz w latach czterdziestych, tylko trzeba wybrać któryś sposób. Ja zaś stosuję różny zapis, a nawet wolę daty zakończone na -dziestych zapisać słownie, a na -dziesiątych liczbowo (o ile, rzecz jasna, nie występują w jednym zdaniu).
  • formy osobowe i nieosobowe
    20.03.2009
    20.03.2009
    Zasada pisowni cząstki -bym z czasownikami podaje, że piszemy ją oddzielnie z czasownikami w formie nieosobowej, ale łącznie z czasownikami użytymi bezosobowo. Mam problem z rozpoznaniem, który jest bezosobowy, a który użyty bezosobowo. W jaki sposób to rozpoznać?
    Z poważaniem,
    Anita
  • by z formami osobowymi
    19.03.2009
    19.03.2009
    Szanowna redakcjo,
    zafrapowało mnie takie oto zdanie, które zostało napisane w jednym ze znanych tygodników: „Ostatnio pojawił się pomysł stworzenia muzeum – drewnianej chaty, w której pokazane zostałoby życie tego germańskiego plemienia”. Zastanawia mnie łączny zapis -by z czasownikiem zostało. Jeśli dobrze zrozumiałem reguły zawarte w Waszej poradni językowej, owe cząstki z czasownikami nieosobowymi piszemy rozdzielnie. Bardzo proszę o odpowiedź.
  • Zawsze ch przed ą?
    14.03.2009
    14.03.2009
    Dzień dobry.
    Czy istnieje reguła ortograficzna mówiąca o tym, że ch piszemy przed ą? Znalazłam ją w książce Częścików i tylko tam. W żadnym słowniku ortograficznym.
    Z poważaniem.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego