pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • formy osobowe i nieosobowe
    20.03.2009
    20.03.2009
    Zasada pisowni cząstki -bym z czasownikami podaje, że piszemy ją oddzielnie z czasownikami w formie nieosobowej, ale łącznie z czasownikami użytymi bezosobowo. Mam problem z rozpoznaniem, który jest bezosobowy, a który użyty bezosobowo. W jaki sposób to rozpoznać?
    Z poważaniem,
    Anita
  • by z formami osobowymi
    19.03.2009
    19.03.2009
    Szanowna redakcjo,
    zafrapowało mnie takie oto zdanie, które zostało napisane w jednym ze znanych tygodników: „Ostatnio pojawił się pomysł stworzenia muzeum – drewnianej chaty, w której pokazane zostałoby życie tego germańskiego plemienia”. Zastanawia mnie łączny zapis -by z czasownikiem zostało. Jeśli dobrze zrozumiałem reguły zawarte w Waszej poradni językowej, owe cząstki z czasownikami nieosobowymi piszemy rozdzielnie. Bardzo proszę o odpowiedź.
  • Zawsze ch przed ą?
    14.03.2009
    14.03.2009
    Dzień dobry.
    Czy istnieje reguła ortograficzna mówiąca o tym, że ch piszemy przed ą? Znalazłam ją w książce Częścików i tylko tam. W żadnym słowniku ortograficznym.
    Z poważaniem.
  • mina pułapka
    13.03.2009
    13.03.2009
    Szanowna Poradnio!
    Czy zestawienia typu mina pułapka, zamachowiec samobójca, samochód pułapka, spółka córka, kraje adresaci itp. należy pisać z myślnikiem (pisownię z myślnikiem nagminnie stosuje prasa)?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • skrót pełnej nazwy
    13.03.2009
    13.03.2009
    Używam w tekście nazwy urzędu, np. Departament Nauki i Informatyzacji. Potem jeszcze kilkakrotnie będę jej potrzebowała. Czy mogę użyć samego słowa departament pisanego dużą literą jako reprezentującego całą nazę, np. „Sprawa dot. Departamentu Nauki i Informatyzacji […]. Wszystkie dane pochodzące z Departamentu były nieprawdziwe”. Czy ta duża litera jest tu poprawna? Taki zwyczaj jest chyba popularny w pisamch prawnych. Czy w innego rodzaju tekstach można go stosować?
  • apostrof w datach
    6.03.2009
    6.03.2009
    Ostatnio spotkałam się z zapisem lata 90' – z apostrofem, a nie z kropką. Czy jest on poprawny? Wydawało mi się, że można to zapisać tylko z kropką. A czy poprawne jest natomiast użycie apostrofu w takim kontekście: Marzec '68?
    Pozdrawiam
    Ania
  • śp.
    3.03.2009
    3.03.2009
    Świętej pamięci – Śp. czy też Ś.P., a może ś.p. i inne kombinacje w wersji skróconej – która jest poprawna?
  • lb, lbs
    25.02.2009
    25.02.2009
    Szanowni Eksperci,
    przy podawaniu wagi produktów spotykam często oznaczenia podane w funtach: lbs, lb, LBS i LB. Jaka jest prawidłowa pisownia: lbs czy lb? Czy wielkie/małe litery mają tu znaczenie?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    J.
  • zapis nazw dyrektyw
    23.02.2009
    23.02.2009
    1. Jak się pisze nazwy dyrektyw, np. Dyrektywa Wodna, Dyrektywa Ptasia, Dyrektywa Oddziaływania na Środowisko, Ocena Oddziaływania na Środowisko? 2. Złożenie słów: Dyrektywy: Wodna, Habitatowa i Oddziaływania na Środowisko. 3. Morskie Obszary Chronione. 4. Polskiego Obszaru Morskiego. 5. Polska Strefa Ekonomiczna – czy z małych liter?
  • dzielnice obcych miast
    23.02.2009
    23.02.2009
    Jak napisać poprawnie dwuczłonową nazwę dzielnicy miasta? Chodzi mi dokładnie o miasto Berlin i dzielnicę Tempelhof-Schöneberg lub Steglitz-Zehlendorf. Która forma jest poprawna: Berlin Steglitz-Zehlendorf czy może Berlin-Steglitz-Zehlendorf? Bruksela Koekelberg czy Bruksela-Koekelberg?
  • voto
    16.02.2009
    16.02.2009
    Czy zamiast primo voto, secundo voto i tertio voto możemy napisać I voto, II voto i III voto?
  • pisownia skrótów
    16.02.2009
    16.02.2009
    Witam!
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących używania spacji. Jak poprawnie zapisać skrótem dwa litry: 2l czy 2 l? Spotykam się też na etykietach różnych produktów z zapisem L – z dużej litery – czy jest to błąd?
    Pozdrawiam
    Monika Schmidt
  • w internecie jak w jedynce
    12.02.2009
    12.02.2009
    Szanowni Państwo!

    Ze zdziwieniem przeczytałem dzisiaj odpowiedź na pytanie o znaczenie słowa eskwincja. Prof. Mirosław Bańko chyba po raz pierwszy użył na łamach Poradni małej litery w zapisie słowa Internet (nie licząc odpowiedzi wprost traktujących o pisowni tego słowa). Czy oznacza to pełną już akceptację dla tej pisowni?
    Mnie osobiście nadal ona razi. Przeczytałem wszystkie porady dotyczące tej kwestii, jakie udało mi się znaleźć. Przyznam, że argument stawiający Internet na równi z radiem i telewizją mnie nie przekonuje. W moim odczuciu za medium informacyjne można uznać sieć komputerową. Obecnie najpopularniejszą i najbardziej rozległą siecią komputerową jest Internet. Istnieją przy tym sieci, które dostępu do Internetu nie mają, np. intranety (sic!), które dostępu takiego mieć nie muszą (choć najczęściej mają).
    Sam Internet można postawić na równi z konkretną stacją radiową bądź telewizyjną. Moim zdaniem, pisząc „Przeczytałem w internecie”, popełnia się ten sam błąd, co pisząc „Usłyszałem w jedynce”.

    PS. Eskwincja faktycznie w Internecie już jest :)
  • Bóg-człowiek
    9.02.2009
    9.02.2009
    Czy określenie Bóg-Człowiek (w znaczeniu: Jezus Chrystus) jest poprawne pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym?
  • Kocham Cię, Misiu
    8.02.2009
    8.02.2009
    Wiam.
    Mam pytanie, czy napisanie zwrotu w sposób: „Kocham Cie Misiu” jest strasznym błędem (chodzi dokładnie o zwrot Cie).
  • wielka litera w słownikach
    6.02.2009
    6.02.2009
    Czy spotykany w słownikach pojęć zapis, w którym hasło i pierwsza część jego wyjaśnienia pisane są małą literą, a uzupełnienie definicji to nowe zdanie, jest poprawny? Przykładem jest hasło ze słownika Terminy i pojęcia historyczne (Warszawa 1990): „niewolnik, człowiek pozbawiony wolności i ubezwłasnowolniony. W staroż. Grecji i Rzymie niewolnicy…”. Skoro po ubezwłasnowolniony mamy kropkę, to czy słowo niewolnik nie powinno być pisane wielką literą, z pauzą po nim, a nie z przecinkiem?
  • CDDA
    5.02.2009
    5.02.2009
    Witam, bardzo proszę o odpowiedź, jak należy napisać: CD Audio, CD audio, CD-Audio, CD-audio? Napisałabym CDDA, bo to jest w całości Compact Disc Digital Audio, albo skróciłabym tylko początek i wtedy byłoby: CD Digital Audio. Czy tak pisać najlepiej? Ale nikt tak nie pisze, sam Philips (wynalazca standardu) czasem pisze CDDA, czasem CD-DA, czasem CD Audio, czasem CD-Audio itd.
    Proszę o pomoc. Bardzo dziękuję.
    Marta
  • pani Aniela Dulska
    3.02.2009
    3.02.2009
    Czy piszący w wypracowaniu może użyć Pani z wielkiej litery, pisząc Pani Aniela (chodzi o Dulską). Zaznaczam, że piszący chciał wyrazić tym samym swój związek uczuciowy do tej osoby. Czy w związku z tym napisanie w środku zdania Pani Aniela z wielkiej litery jest błędem? Dziękuję z góry za udzielenie mi pomocy.
    Z poważaniem.
  • przymiotniki od fraz rzeczownikowych
    2.02.2009
    2.02.2009
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać,czy poniższe przymiotniki zostały poprawnie utworzone: społecznoetyczny (od etyki społecznej), teoriorefleksyjny (od teorii refleksji), filozofcznojęzykowy (od filozofii języka), potocznojęzykowy (od języka potocznego). Często trafiam podczas korekty tłumaczeń na tego typu okreśenia (najczęściej pisane z łącznikiem) i nie jestem pewna, czy od każdego dwuczłonowego pojęcia można (należy?) utworzyć przymiotnik.
    Dziękuję za pomoc,
    Gosia
  • dom nowicjatu
    29.01.2009
    29.01.2009
    Jak powinno się napisać: dom nowicjatu – wielkimi czy małymi literami?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego