etymologia

Jeśli nie wiesz, z jakiego języka pochodzi dane słowo, jakie było jego pierwotne znaczenie, czy lub jak zmieniło się jego znaczenie w naszym języku, dlaczego ma taką postać - tu dowiesz się wszystkiego o słowach, które pochodzą z innych języków, a zadomowiły się w polszczyźnie.

  • Skład jako nazwa zawodników tworzących drużynę

    28.12.2021

    Nurtuje mnie etymologia wyrazu skład w rozumieniu 'zawodnicy tworzący drużynę sportową;. Wydaje się, że pochodzi on od czasownika  składać, tak jak np. w przypadku znaczenia 'magazyn'. W obcych językach w sensie sportowym używa się jednak podobnie brzmiących wyrazów squad (j. angielski), czy  squadra (j. włoski), które z kolei mają etymologię zbieżną z polską eskadrą. Czy jest to zwykły zbieg okoliczności, czy może  skład w znaczeniu 'drużyna' jest niezależnym zapożyczeniem?

  • Pochodzenie nazwy guziec

    28.12.2021

    Czy istnieją jakiekolwiek przesłanki mogące rzucić światło na etymologię polskiego słowa „guziec”? Skąd w naszym języku taka nazwa tego afrykańskiego zwierza? Pozdrawiam ze Śląska.

  • Problem

    12.11.2021
    12.11.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię słowa  problem.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Laudanum

    10.11.2021
    10.11.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o rozwiniętą (ze wskazaniem źródłosłowu) etymologię nazwy preparatu  laudanum.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Dlaczego kości to kości?

    9.11.2021
    9.11.2021

    Dlaczego sześcian to inaczej kostka? Czy ma to coś wspólnego z kością? I czemu gra w kości, a nie  gra w kostki?

  • Kozłowanie

    6.11.2021
    6.11.2021

    Dzień dobry, intryguje mnie słowo, z którym mamy do czynienia dość wcześnie, bo na lekcjach wuefu w szkole podstawowej. Kozłowanie. Proszę o wyjaśnienie skąd pochodzi owo słowo.

    Jarek z Lublina

  • Kolektyw

    2.11.2021
    2.11.2021

    Dzień dobry,


    od pewnego czasu nie daje mi spokoju słowo kolektyw. Jakie jest jego pochodzenie? Słowniki niewiele nam mówią, możliwe, że przywędrował do nas z języka łacińskiego, francuskiego, rosyjskiego. Wydaje mi się, że wyraz ten pojawia się coraz częściej w przestrzeni publicznej, chciałbym więc poznać jego etymologię.


    Pozdrawiam.

  • Aspiryna

    31.10.2021
    31.10.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię (ze wskazaniem źródłosłowu/ów) oraz jej rozwinięcie/objaśnienie nazwy „aspiryna”.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Wedeta

    17.10.2021
    17.10.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o rozszerzoną (do samego źródłosłowu) etymologię (przestarzałego już) słowa  wedeta (‘gwiazda sceny lub ekranu’).


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Azja

    5.09.2021
    16.10.2013

    Jaka jest geneza nazwy kontynentu Azja?

  • Pochodzenie nazwy amarylis w języku polskim

    31.07.2021
    31.07.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd pochodzi i co oznacza nazwa rodzajowa rośliny  amarylis?


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Regionalne stulać ‘pleść bzdury, głupstwa; opowiadać niestworzone historie, zmyślać’

    31.07.2021
    31.07.2021

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o etymologię używanego w Rzeszowie i okolicach czasownika  stulać o znaczeniu: opowiadać głupoty, bzdury.

  • Pochodzenie słowa rzeczywistość

    28.07.2021
    28.07.2021

    Szanowni Państwo,

    chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa rzeczywistość.

    Pozdrawiam

  • Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowna Poradnio,

    w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.

    „Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.


    Z poważaniem,

  • Gwarowe pioke ‘piekę’ na Podlasiu Północnym jest wynikiem przegłosu?

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowni Państwo,


    na Podlasiu spotyka się formę 1 os. l.poj. czasu teraźniejszego  piokę  od czasownika  piec. Ciekaw jestem, czy w świetle rozwoju fonetyki naszego języka jest to prawidłowy rozwój fonetyczny, jak przy nieść-niosę (i wtedy jak rozumiem, "ja piekę" jest wstecznym wyrównaniem do innych form czasownika), czy też odwrotnie, mamy do czynienia z jakąś regionalną anomalią i wytworzył się przegłos tam, gdzie nie powinno go być.


    Dziękuję za zajęcie się tym przypadkiem.

    Łukasz

  • Jezioro Księże, a więc czyje?

    27.07.2021
    27.07.2021

    Witam,

    bardzo proszę o pomoc. Nie mogę doszukać się etymologii nazwy jeziora Jezioro Księże. Jezioro to położone jest w gminie Biskupiec w woj. warmińsko-mazurskim.

    Pozdrawiam serdecznie Elżbieta Olszta

  • Skąd wzięło się słowo treść w języku polskim?

    24.07.2021
    24.07.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię i rozwój semantyczny słowa treść.


    Z poważaniem

    Stratos Vasdekis

  • Słowo kryg w języku polskim

    23.07.2021
    23.07.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o ewolucję semantyczną słowa kryg i skomentowanie tego procesu.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Pochodzenie słowa izba w polszczyźnie

    22.07.2021
    22.07.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o hipotezy etymologów na temat pochodzenia słowa izba.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego