odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • dwa – dwu
    29.09.2006
    29.09.2006
    Proszę o omówienie formy dwu. Czy może ona wystąpić jako dopełniacz (np. bez dwu zdań)? W Praktycznym SPP nie tylko dla młodzieży (seria z krukiem) w haśle dwa forma dwu pojawia się tylko w C. i Msc. Czy z kolei w miejscowniku można używać dwu do wszystkich rodzajów? O dwu paniach brzmi dobrze, ale o dwu panach już budzi wątpliwości, czy aby na pewno pasuje (o dwóch panach brzmi zdecydowanie bezpieczniej).
  • terminal
    26.09.2006
    26.09.2006
    Jak jest prawidłowa forma rzeczownika terminal w dopełniaczu liczby pojedynczej? Chodzi mi o zdanie: „Spółka rozpoczęła budowę terminalu / terminala kontenerowego”.
  • hymen
    25.09.2006
    25.09.2006
    Czy słowo hymen w języku polskim odmienia się przez przypadki, np hymenu, hymenem, czy pozostaje nieodmienne?
  • funkcjonalność
    25.09.2006
    25.09.2006
    Czy słowo funkcjonalność posiada liczbę mnogą: funkcjonalności? A w liczbie pojedynczej która forma tego słowa jest poprawna: system dostarcza funkcjonalność czy funkcjonalności (analogicznie jak narzędzia czy narzędzi)?
  • druidy, czyli znowu o deprecjatywności
    22.09.2006
    22.09.2006
    Szanowni Państwo,
    Słownik scrabblisty (wydanie książkowe) jako poprawną wymienia formę druidy. Nie znajduję jej w innych słownikach. Zaś druid to przecież człowiek, a więc powinno być druidzi. Forma druidy wydaje mi się błędna, bo jest zbudowana wg zasad dotyczących nazw przedmiotów lub zwierząt. Czy Słownik scrabblisty się myli?
    Łączę pozdrowienia
    Konrad Poleski
  • zrzec się
    18.09.2006
    18.09.2006
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać o odmianę czasownika zrzec się. Zgodnie z odpowiednim jej wzorem forma bezosobowa tego czasownika powinna brzmieć zrzeknięto się. Czy dopuszczalna jest forma zrzeczono się?
  • wiórki
    8.09.2006
    8.09.2006
    Uprzejmie proszę o podanie poprawnej formy wyrazu wiórki w zdaniu: „Dodać 100 g wiórków kokosowych” (?), „Dodać 100 g wiórek kokosowych” (?).
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • owies
    4.09.2006
    4.09.2006
    Jak brzmi prawidłowy celownik od owsa? Owsu czy owsowi?
  • Ula i dwoje okien
    4.09.2006
    4.09.2006
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o odpowiedź na następujące dwa pytania:
    1. Czy poprawna jest forma dwoje okien?
    2. Mam na imię Urszula. Niektóre koleżanki zwracają się do mnie pani Ulo, inne używają formy pani Ulu. Który z tych wariantów jest poprawny?
    Urszula Anna Gwis
  • Wawrzyniec
    4.09.2006
    4.09.2006
    Dzień dobry,
    chciałabym wiedzieć, jak brzmi wołacz od imienia Wawrzyniec.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • passacaglia
    14.07.2006
    14.07.2006
    SJP Szymczaka i WSWO PWN notują wyraz passacaglia jako słowo występujące wyłącznie w liczbie mnogiej, podając odmianę D. ~liów. Tymczasem wszystkie słowniki ortograficzne, jakie przejrzałem (w tym m.in. WSO PWN), podają, że wyraz ten występuje w liczbie pojedynczej, w rodzaju żeńskim. Podobnie sugerują znaczenia we wcześniej podanych słownikach i w encyklopedii PWN. Proszę opinię w tej sprawie.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • to czy te?
    11.07.2006
    11.07.2006
    Czy jest poprawna forma te forum (w odniesieniu do liczby poj.) zamiast to forum? Czy to jest wyjatek?
    Jeśli tak, to jaka jest jego geneza?
  • agora
    6.07.2006
    6.07.2006
    Dziń dybry!
    Dziwi mnie zapis w WSWO PWN przy słowie agora: „agora, w lm -ry (lub roty)”. Przecież agorot to właśnie liczba mnoga od agora… Zobacz http://pl.wikipedia.org/wiki/Agorot
    Pozdrawiam
  • z czy ze?
    28.06.2006
    28.06.2006
    Jak się poprawnie powinno powiedzieć: „W związku ze zobowiązaniem się…” czy „W związku z zobowiązaniem się…”?
  • nazwy motyli
    28.06.2006
    28.06.2006
    Jaka jest poprawna forma biernika dla nazwy motyla paź żeglarz? W dzieciństwie łapałam motyle pazie żeglarze i malinowce czy też łapałem paziów żeglarzy i malinowców? Dziekuję za odpowiedź,
    Joanna
  • klienty, asystenty?
    28.06.2006
    28.06.2006
    We wszelkich programach komputerowych roi się od menedżerów, kreatorów, asystentów, klientów, delegatów i podobnych narzędzi. Jaką formę stosować w mianowniku liczby mnogiej? Coraz częściej widzę: klienty, kreatory, asystenty, delegaty.
  • nieodmienianie nazwisk
    26.06.2006
    26.06.2006
    Język polski to język fleksyjny. Często krytykujecie Państwo szerzącą się manierę nieodmieniania nazwisk. Zwykle tłumaczy się to wpływem angielszczyzny. Sądzę jednak, że mamy tu do czynienia z jeszcze jednym czynnikiem: wygodnictwem przy komputerowym składaniu tekstów. W ten sposób później tytuł stałego elementu w newsletterze (już nie biuletynie informacyjnym) brzmi: „Dziś wywiad z Jan Rokita”.
    Pozdrawiam.
    PS nieco więcej znaków do wpisania na jedno pytanie by się jednak przydało
  • piszczel
    26.06.2006
    26.06.2006
    Która forma jest poprawna?? Ten piszczel czy ta piszczel?? Oczywiście chodzi o kość.
  • policjanty
    16.06.2006
    16.06.2006
    Jak w bierniku zachowuje się forma deprecjatywna (te policjanty) w odmianie? Pyta się o te policjanty czy jednak o tych policjantów? W piosence Danuta Rinn pytała o herosy czy o herosów? „Gdzie ci mężczyźni (…) orły, sokoły, herosy?”.
  • pejs
    16.06.2006
    16.06.2006
    Dziń dybry!
    Uniwersalny SJP PWN (2003) podaje dla pejs tylko dopełniacz -u. Inne słowniki (jeśli w ogóle notują liczbę pojedynczą) tylko -a. Uzus dla liczby pojedycznej może być niewielką pomocą, ale jednak w Google dla pejsu nie znajduję żadnego odpowiadającego wyniku.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego