W tym miejscu dowiesz się wszystkiego o polskich związkach frazeologicznych: skąd się wzięły, co znaczą, jaką mają postać, czy można je odmieniać lub w jakich kontekstach mogą być użyte.
frazeologia
-
Lwia część
17.12.202017.12.2020Szanowni Eksperci,
Wikisłownik opatruje hasło lwia część następującym przypisem: „Spotykane jest często niewłaściwe użycie tego sformowania. «Lwia część» to nie każda «duża część», ale tylko ta, która została przywłaszczona niesprawiedliwie, np. prawem silniejszego, a konotacja tego sformowania, wbrew obiegowemu zastosowaniu, jest zdecydowanie negatywna”. Czy Państwo się z tym zgadzają? Przyznam, że w żadnym z dostępnych mi papierowych słowników nie znalazłem potwierdzenia powyższej uwagi.
-
Żle skrojony, ale mocno zszyty
11.12.202011.12.2020Dzień dobry
Chciałbym się zapytać, co oznacza powiedzenie źle skrojony, ale mocno zszyty, ponieważ, kiedy sam szukałem znaczenia spotkałem się ze sprzecznymi definicjami?
Z wyrazami szacunku
Michał Maciałowicz
-
Seks jednak uprawiajmy
28.10.202028.10.2020Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa z pytaniem, co językoznawcy sądzą o wyrażeniu mieć seks, które jest zapewne dosłownym tłumaczeniem angielskiego to have sex, a z którym coraz częściej spotykam się w języku polskim. Zadaję to pytanie, bo forma mieć seks razi mnie, zdaje się zakładać bierność, a nawet mam wrażenie, że zamienia seks w towar. Zwracam też uwagę, że na tłumaczenie have jako mieć, mimo że nie piszemy w przekładach mieć śniadanie”.
Z wyrazami szacunku,
Jakub Jędrusiak
-
Zrobić wejście
26.10.202026.10.2020Czy wyrażenie zrobić wejście (kalka angielskiego make an entrance, np. On to dopiero wie, jak zrobić efektowne wejście) jest uznawane za poprawne? A podobne do niego mieć wejście (np. Ale miała wejście, wszyscy na sali patrzyli tylko na nią)?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
-
Dystans społeczny
28.09.202028.09.2020Szanowni Państwo!
Coraz częściej zastanawiam się nad (powtarzanym dziesiątki razy w mediach określeniem dystans społeczny. W związku z epidemią mam utrzymywać dystans do społeczeństwa, czy jednak do innej osoby? Nie powinien to być może dystans osobisty? Czy naprawdę chodzi o to, żeby to społeczeństwa się dystansowały?
Z poważaniem - Dociekliwy
-
Robienie z igły wideł
11.09.202011.09.2020Szanowni Państwo,
w jednym z czytanych ostatnio dramatów natrafiłem na następujące zdanie:
„Myślicie, że jestem dziwakiem, ale dla mnie myślenie nie jest niczym innym jak robieniem z igły widły”
Chciałbym upewnić się, czy to poprawna forma. Jeżeli autor zdecydował się użyć związku frazeologicznego w formie, w której struktura zdania wymusza jego odmianę (wiem, że już samo to jest niezalecane), to lepiej pozostawić go nieodmienionym, czy jednak odmienić?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
-
W kontakcie 18.06.202018.06.2020Jakie jest znaczenie wyrażenia jesteśmy w kontakcie, tak często używanego w języku mówionym? Nie rozumiem jego znaczenia. Czy to jest pustosłowie, czy ma jakieś przenośne lub ukryte znaczenie?
-
Nie jąkaj się, bo nie ma wiatru
5.06.20205.06.2020Jaki jest sens powiedzenia Nie jąkaj się, bo nie ma wiatru?
-
Bigos w języku3.06.20203.06.2020Szanowni Państwo!
Ostatnio próbowałem dowiedzieć się czegoś więcej o kulturowej historii bigosu. Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie znaczenia następujących polskich idiomów, które znalazłem w „Encyklopedii staropolskiej” Glogera: ni to bigos, ni to flaki; bigos – wczorajsza potrawa; bigos ze starej miotły.
Z życzeniami zdrowia
Adam N.
-
paść jak kawka
23.04.202014.06.2015Szanowni Państwo,
mam niemały problem z pewnym związkiem frazeologicznym i szczerze wierzę, że pomogą mi go Państwo rozwiązać. Chodzi o związek: paść jak kawka. Samo znaczenie tego związku nie jest mi obce i wedle mojej wiedzy związek ten znaczy tyle co: 'być bardzo zmęczonym, nie mieć na nic siły'. Zagwozdką dla mnie jest etymologia tego związku frazeologicznego. Dlaczego akurat jak kawka? Czy słowo paść w tym związku pochodzi od słowa padać, czy może od jakiegoś innego słowa?
-
Zbyt syty, zbyt bity16.04.202016.04.2020Dzień dobry,
od dłuższego czasu poszukuję bezskutecznie znaczenia wyrażenia zbyt syty, zbyt bity. Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy je rozumieć.
Z poważaniem,
Jolanta van Holstein
-
W gorącej wodzie kąpany 24.03.202024.03.2020Dlaczego fraza w gorącej wodzie kąpany oznacza osobę niecierpliwą?
Z góry dziękuję za odpowiedź, XYZ.
-
Gdzie kciuk, a gdzie serce?18.03.202018.03.2020Witam
Szybkie pytanko
Poprawnie czy nie: trzymać kciuki z całego serca.
Brakuje mi tutaj trochę logiki.
-
Zwrot 16.03.202016.03.2020Dzień dobry, moje pytanie dotyczy przysłów i ich klasyfikacji oraz zwrotu przysłowiowego. Ponieważ np. zwrot spływać jak po kaczce nie jest przysłowiem, to jak możemy go zakwalifikować? Czy jest to zwrot przysłowiowy?
-
Rzut oka czy rzut okiem?25.02.202025.02.2020Bardzo proszę o odpowiedź, który z dwóch poniższych tytułów jest prawidłowy: Rzut oka na AA czy Rzut okiem na AA.
Dziękuję.
Z poważaniem.
Marek
-
Gdzie diabeł mówi dobranoc 31.01.202031.01.2020Moje pytanie będzie krótkie: Skąd w języku polskim wzięło się powiedzenie Tam, gdzie diabeł mówi dobranoc? Przeszukałem internet nie jeden raz, szukając na nie odpowiedzi, dotąd bezowocnie. Może tutaj będę mieć więcej szczęścia?
-
Miód na serce29.01.202029.01.2020Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad etymologią frazeologizmu miód na serce. Czy ma ono związek z dawnymi upodobaniami kulinarnymi użytkowników naszego języka?
Pozdrawiam
Tomasz K.
-
Wciągać żółtko29.01.202029.01.2020Mam niemały problem z pewnym związkiem frazeologicznym z Pomorza. Szczerze wierzę, że pomogą mi go Państwo rozwiązać. Chodzi o związek: wciągnąć/wciągać/wypijać żółtko. Samo znaczenie nie jest mi obce i wedle mojej wiedzy połączenie to, używane w rozkaźnikach najczęściej, znaczy tyle co: ‘rozbudzać się, zbierać w sobie siły, rychtowanie się z łóżka’.
Zagwozdką dla mnie jest etymologia tegoż frazeologizmu. Dlaczego akurat żółtko czy ma to związek z symboliką życia?
Pozdrawiam
M. Kiliński
-
Panna młoda 9.12.20199.12.2019Czy panna młoda w dniu swojego ślubu jest panną młodą do momentu przysięgi małżeńskiej a z kościoła wychodzi będąc już panią młodą, czy też poprawnie jest tak do niej mówić w całym dniu ślubu i przez całe wesele?
Pozdrawiam
-
Zdjąć coś ze stanu magazynowego 3.12.20193.12.2019Szanowni Eksperci,
czy sformułowanie zdjąć coś ze stanu (np. magazynowego) jest poprawne językowo i jak ewentualnie można je zastąpić?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
